Trong sản xuất nông nghiệp, việc sử dụng các sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật, áp dụng cơ giới hóa... góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện đời sống người nông dân. Tuy nhiên, việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật này nếu không được hướng dẫn cụ thể và thực hiện đúng cách thì người nông dân luôn đối mặt với những rủi ro về ATLĐ. Để khắc phục tình trạng này, tỉnh Sóc Trăng đã hỗ trợ cho nông dân thực hiện mô hình sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP.
Nâng cao nhận thức an toàn lao động
Để nâng cao chất lượng giá trị hạt gạo Sóc Trăng và bảo đảm ATLĐ, Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh đã phối hợp với Phòng kinh tế thị xã Ngã Năm, UBND xã Tân Long đã phối hợp hỗ trợ triển khai mô hình sản xuất lúa đạt tiêu chuẩn VietGAP tại HTX Long Thành. Chương trình này nằm trong khuôn khổ Đề án Phát triển sản xuất lúa đặc sản tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2016 - 2020.
Đến nay, toàn tỉnh đã có 7 HTX tại 7 huyện, thị xã thuộc vùng đề án là Ngã Năm, Thạnh Trị, Mỹ Xuyên, Trần Đề, Long Phú, Châu Thành và Mỹ Tú đạt chứng nhận an toàn VietGAP trên diện tích 330,99 ha.
![]() |
Sản xuất VietGAP giúp nâng cao nhận thức về ATLĐ cho nông dân (Ảnh: Tư liệu) |
Khi bắt đầu xây dựng mô hình, cơ sở vật chất của các thành viên HTX Long Thành còn rất hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu về vệ sinh an toàn sản xuất như không có nhà kho, địa điểm pha thuốc, nhà vệ sinh tự hoại…
Nhiều hộ nông dân tự trang bị máy móc nông nghiệp để phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, do không biết cách sử dụng, không nắm vững quy trình, không có trang bị phòng hộ an toàn nên người lao động dễ gặp các tai nạn trong quá trình sản xuất như: hạt lúa bắn vào mắt, bị máy cuốn đứt bàn tay, ngộ độc khi tiếp xúc với hóa chất, điện giật, bị ngã, giẫm phải vật nhọn, trật khớp do mang vác không đúng tư thế...
Do đó, dù điều kiện lao động đã được cải thiện đáng kể nhưng nguy cơ xảy ra tai nạn lao động vẫn hiện hữu vì đa phần người dân chưa quan tâm hoặc quan tâm chưa nhiều đến vấn đề ATLĐ trong sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, sau 6 tháng nỗ lực xây dựng mô hình sản xuất VietGAP bảo đảm ATLĐ, nhận thức của thành viên đã được nâng lên. Khi tham gia mô hình, nông dân được hướng dẫn áp dụng các biện pháp thâm canh lúa tổng hợp sử dụng giống lúa có năng suất, chất lượng cao, gieo cấy tập trung, cấy mạ non, bón phân cân đối nên cây lúa cứng, ruộng thông thoáng. Mật độ sâu, tỷ lệ hại của các đối tượng sâu bệnh thấp hơn…nhờ đó giảm số lần phun thuốc bảo vệ thực vật, giảm chi phí sản xuất.
Ông Huỳnh Văn Thủ, Giám đốc HTX cho biết, mặc dù quy trình sản xuất lúa theo VietGAP có rất nhiều quy định nhưng nhờ sự hỗ trợ nhiệt tình của các ngành chức năng mà việc thực hiện cũng khá thuận lợi. Các thành viên HTX đã được làm quen với các quy trình sản xuất tiên tiến như 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm; hướng dẫn sử dụng máy móc, vật tư nông nghiệp an toàn.
Hướng đến tiêu chuẩn GlobalGAP
Trước khi tham gia mô hình, người dân chưa biết cách sử dụng phân, thuốc đúng loại, đúng thời điểm. Sau khi tham gia mô hình, các thành viên đã biết nên bón phân vào lúc nào và bón bao nhiêu cho phù hợp; sử dụng thuốc bảo vệ thực vật gì, vào thời điểm nào, thời gian cách ly ra sao.
![]() |
Tỉnh Sóc Trăng đã có 7 HTX đạt chứng nhận an toàn VietGAP trên diện tích 330,99 ha (Ảnh: TL) |
Bên cạnh đó, nông dân cũng không vứt vỏ chai thuốc bừa bãi ngoài ruộng như trước nữa mà áp dụng kỹ thuật rửa bao gói thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng và thu gom đúng nơi quy định, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và sức khỏe người sản xuất.
“Lúc đầu tôi cũng gặp chút khó khăn do chưa hiểu quy trình VietGAP là gì nhưng khi được tham gia tập huấn, hướng dẫn thực hiện thì thấy cũng dễ làm và quan trọng là chúng tôi được bảo đảm ATLĐ” - ông Thạch Dinh, thành viên tham gia mô hình chia sẻ.
Ngoài yếu tố ATLĐ được bảo đảm, tất cả 15 thành viên tham gia mô hình sản xuất VietGAP của HTX đều đáp ứng được các yêu cầu theo quy định tại TCVN 11892-1: 2017 của Bộ NN&PTNT và được Công ty TNHH Công nghệ NhoNho cấp giấy chứng nhận VietGAP.
Ông Lê Tuấn Danh – Phó Chủ tịch xã Tân Long chia sẻ, HTX Long Thành đang là đơn vị sản xuất lúa được Thị xã Ngã Năm chọn làm mô hình điểm ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất. Sắp tới Phòng kinh tế thị xã sẽ phối hợp với Trường Đại học Cần Thơ triển khai ứng dụng công nghệ 4.0 để định vị các hộ sản xuất, theo dõi quy trình canh tác nhằm truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đồng thời hướng dẫn để bà con sản xuất theo quy trình GlobalGAP đáp ứng tiêu chuẩn an toàn toàn cầu.
Hà Xuyên