Trong những năm gần đây, xã Kon Đào đã có nhiều mô hình được đưa vào triển khai và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của nhân dân nhằm chuyển đổi cây trồng có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai, các mô hình này chưa có đầu ra ổn định cho sản phẩm nên bà con lại chuyển sang trồng các cây trồng truyền thống.
Hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường
Nhằm giải quyết tình trạng trên, HTX Kon Đào đã mạnh dạn liên kết với doanh nghiệp trồng chanh leo theo tiêu chuẩn VietGAP. Hướng đi này được đánh giá là phù hợp với mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp địa phương.
Theo Ban giám đốc HTX, Kon Đào là nơi có điều kiện thời tiết và thổ nhưỡng phù hợp với cây chanh leo. Tham gia mô hình liên kết này, người dân được hỗ trợ tiền mua cây giống chanh leo do doanh nghiệp cung cấp, hỗ trợ mua vôi bột và cột trụ bê tông.
Trồng chanh leo phục vụ cho doanh nghiệp thu mua nên từ khâu triển khai trồng, chăm sóc và thu hái, bảo quản và phun thuốc trừ sâu bệnh được công ty giám sát thực hiện khắt khe, tuân thủ nghiêm ngặt theo quy định. Đặc biệt, HTX nói không với phân bón hóa học không nằm trong danh mục cho phép của Bộ NN&PTNT, chỉ sử dụng phân hữu cơ sinh học. Công đoạn làm cỏ thực hiện hoàn toàn bằng phương pháp thủ công, tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ hóa học.
 |
|
Chăm sóc chanh leo theo tiêu chuẩn VietGAP giúp nâng cao chất lượng môi trường. |
Vườn trồng được thiết kế hệ thống ống dẫn nước tự động giữa các gốc cây với nhau, do đó góp phần giảm công chăm sóc và đảm bảo đủ lượng nước tưới tiêu cho cây chanh leo sinh trưởng, phát triển.
Tất cả thành viên đều phải có khu vực thu gom rác thải tại vườn. Bởi nếu rác thải, đặc biệt là các vỏ thuốc đã qua sử dụng không được thu gom mà vứt bỏ bừa bãi xuống kênh, rạch sẽ gây ô nhiễm nguồn nước, không khí, ảnh hưởng đến hệ sinh thái, là nguy cơ đe dọa sức khỏe cộng đồng.
Theo ban giám đốc HTX, để bảo đảm an toàn thực phẩm cho quả chanh leo, ngay từ khâu sản xuất, HTX đã thực hiện nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn VietGAP trong tất cả các khâu từ giống, chăm sóc, bón phân, tưới nước... Tất cả đều được HTX ghi chép cẩn thận nên dễ dàng kiểm soát được nguồn gốc nguyên liệu đầu vào. 39/39 tiêu chí quan trọng của quy trình sản xuất đều được thành viên thực hiện đạt hiệu quả cao nên chất lượng sản phẩm quả chanh leo luôn bảo đảm các tiêu chuẩn của doanh nghiệp thu mua.
Việc được chứng nhận VietGAP không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho HTX mở rộng tiêu thụ sản phẩm với giá cả cạnh tranh, mà còn khẳng định sự thay đổi trong nhận thức và hành động của người dân trong việc bảo vệ môi trường nông nghiệp.
Giải quyết “được mùa mất giá”
Hiện, HTX được doanh nghiệp cam kết hỗ trợ kỹ thuật sản xuất, cung ứng giống, chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch và bao tiêu toàn bộ sản phẩm. Nhờ chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, cây chanh leo phát triển tốt, sau 6 tháng trồng, cây cho thu hoạch lứa quả đầu. Thời vụ thu hoạch kéo dài trong khoảng 2 tháng, sau 3 năm HTX mới phải trồng lại.
Khi bảo đảm đúng kỹ thuật, mỗi năm chanh leo cho năng suất từ 25 - 30 tấn quả/ha. Các thành viên đang tích cực chăm sóc cây chanh leo như tạo tán, uốn cành, cắt tỉa chồi non để cho cây tập trung ra quả, làm cỏ, bón phân và phòng trừ sâu bệnh hại. Đây là mô hình nông nghiệp được triển khai theo hướng phát triển nông nghiệp sạch, đảm bảo an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường.
Việc có doanh nghiệp uy tín ở Nghệ An đầu tư, hợp đồng bao tiêu sản phẩm tại nhiều tỉnh trên cả nước, đã liên kết cùng HTX Kon Đào đang tạo điểm tựa vững chắc cho người dân áp dụng khoa học để sản xuất chanh leo theo chuỗi giá trị.
 |
|
Bảo đảm kỹ thuật là điều kiện thuận lợi giúp sản phẩm chanh leo được doanh nghiệp đăng ký thu mua. |
“Thành viên và người dân đều được thu mua sản phẩm cao hơn so với giá thị trường theo hợp đồng ký kết với HTX. Nhờ vậy, khi trở thành một mắt xích của HTX, người nông dân trồng chanh leo sẽ được đảm bảo nguồn thu nhập mà không phải chịu sức ép của giá cả thị trường”, anh Lê Ngọc Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Giám đốc HTX dịch vụ tổng hợp Kon Đào cho biết.
Liên kết giữa người nông dân, HTX với doanh nghiệp để nâng cao giá trị sản phẩm nông sản đang là một hướng đi đúng đắn của ngành nông nghiệp trồng trọt. Nhờ sự liên kết này mà sản phẩm chanh leo của HTX Kon Đào không còn hiện tượng “giải cứu” như những năm vừa qua.
Từ việc khai thác được thế mạnh cây chanh leo, chọn một hướng đi đột phá là sản xuất sạch, sản phẩm có uy tín, hiệu quả sản xuất kinh doanh cao, đáp ứng được nhu cầu thị trường, bảo vệ môi trường... HTX dịch vụ tổng hợp Kon Đào đang đi những bước đi vững chắc và khẳng định vai trò, vị thế của mô hình HTX kiểu mới, góp phần đưa sản phẩm sạch đến tay người tiêu dùng.
Tùng Lâm
