Xã Hương Nhượng cách trung tâm huyện Lạc Sơn khoảng 2km, có địa hình đồi núi, thoáng mát thuận lợi cho người dân phát triển chăn nuôi gà thả tự nhiên. Nhờ các thành viên biết liên kết, hỗ trợ nhau từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm, HTX gà đồi Hương Nhượng mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 30.000 con giống, 50 tấn gà thương phẩm, mang lại thu nhập ổn định cho người chăn nuôi, góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
“Bí kíp” đệm lót sinh học
Giám đốc HTX gà đồi Hương Nhượng Quách Thị Hòa cho biết: “Những năm qua, sản phẩm sạch, an toàn đang là xu hướng chung của xã hội hiện đại. Vì thế, từ lâu, tôi đã ấp ủ dự định chăn nuôi gà sinh học, mang đến sản phẩm sạch cho người tiêu dùng, vừa bảo vệ môi trường vừa giải quyết việc làm cho chị em phụ nữ”.
 |
|
Quy trình chăn nuôi bài bản, an toàn sinh học của HTX Hương Nhượng mang lại hiệu quả kinh tế cao. |
Nghĩ là làm, chị Hòa chịu khó tìm hiểu kinh nghiệm qua mạng internet, học hỏi nhiều trang trại gà khác, đồng thời tích cực tham gia các lớp tập huấn phương pháp nuôi gà an toàn sinh học. Từ hai bàn tay trắng, đến nay, gia đình chị Hòa sở hữu trại gà lớn nhất xã, nhiều người thán phục và đến học hỏi.
Từ đây, HTX Hương Nhượng được ra đời, nhằm trao đổi kinh nghiệm, tạo chuỗi kết nối, quảng bá thương hiệu, giải quyết tình trạng thương lái ép giá...
Bà Quách Thị Hải, thành viên HTX đã có thâm niên gần 20 năm trong việc nuôi gà. Tuy nhiên, phải đến khi tham gia HTX vào năm 2016 và thực hiện theo mô hình chăn nuôi gà đồi theo hướng an toàn sinh học, gia đình bà mới thực sự có của ăn của để.
“Trước đây, gia đình tôi cũng như nhiều hộ chăn nuôi gà trong vùng vẫn chủ yếu nuôi gà theo phương pháp truyền thống. Việc kiểm soát chất lượng đầu vào không được chặt chẽ, thức ăn cho gà hoàn toàn bằng cám công nghiệp, chất lượng thịt không đảm bảo, những đợt dịch bệnh đi qua khiến gà hao hụt rất nhiều...”, bà Hải chia sẻ.
Với việc mạnh dạn thay đổi tư duy trong chăn nuôi, trong đó hướng đến chăn nuôi an toàn sinh học, HTX Hương Nhượng đã sử dụng đệm lót sinh học như một “bí kíp vàng” nâng cao chất lượng đàn gà. Cũng nhờ đó, đàn gà luôn được khỏe mạnh, hạn chế được dịch bệnh, người chăn nuôi thu lời lớn.
"Chăn nuôi gà thì khâu nào cũng quan trọng, từ việc chọn con giống, khẩu phần ăn, vệ sinh và phòng bệnh… Đặc biệt, sử dụng đệm lót sinh học sẽ diệt vi khuẩn, khử mùi hôi, hỗn hợp trấu - phân gà có thể làm phân bón cây trồng rất hiệu quả. Sau khi sử dụng đệm lót sinh học giảm được 60% công sức lao động và chi phí điện, nước rửa chuồng trại, không gây ô nhiễm môi trường”, chị Hòa nói.
Tương tự, bà Quách Thị Ninh, thành viên HTX, khởi điểm nuôi đàn gà 4.000 con. Ban đầu, chuồng trại nuôi không được đầu tư bài bản nên gà hay mắc bệnh, chậm lớn, phân thải của gà xử lý không hết nên bốc mùi hôi khó chịu, ấp trứng bằng phương pháp thủ công nên tỷ lệ nở không cao. Nhờ sử dụng đệm lót sinh học, trang trại gà của bà Ninh đã có điều kiện sản xuất an toàn dịch bệnh, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Bà Ninh cũng chia sẻ, từ khi áp dụng nuôi gà bằng đệm lót sinh học, tình trạng mùi phân không còn, nền chuồng tơi xốp nên gà khỏe mạnh, tránh được nhiều bệnh như ho hen, trừ rệp, bọ chó…
Đưa thương hiệu gà Hương Nhượng vươn xa
Dưới những tán cây rừng, đàn gà ri bản địa, gà mía Sơn Tây của các vườn nhà thành viên HTX cứ thế sinh trưởng và phát triển. Trung bình, gà ri đạt trọng lượng từ 1,5-1,7 kg sẽ được xuất bán cho thương lái với giá 100.000 đồng/kg. Giống gà lai mía, gà lai Dabaco có thể đạt trọng lượng tới 1,8 kg nhưng giá bán thấp hơn, dao động 80.000 - 90.000 đồng/kg (tùy từng thời điểm).
 |
|
HTX sử dụng một số loại thảo dược như: Tỏi, lá xạ đen, lá ổi và các loại lá có vị chát... để chữa một số bệnh thông thường cho gà |
Theo chị Hòa, trước đây, gà chỉ nuôi khoảng 3-4 tháng là bà con đã cho xuất chuồng, do vậy, thịt gà chưa đạt được độ dai, ngon. Tuy nhiên, hiện nay, sau 5 tháng, người nuôi mới hoàn thiện một lứa gà thịt, cho chất lượng và giá bán cao hơn.
Để thương hiệu gà Hương Nhượng vươn xa trên thị trường, HTX liên kết theo chuỗi giá trị, bán giống và thức ăn chăn nuôi cho các hộ vệ tinh, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm gắn với xây dựng thương hiệu, liên kết với các doanh nghiệp và các nhà hàng lớn bao tiêu sản phẩm đầu ra, nâng cao thu nhập cho thành viên.
Sau 5 năm đi vào hoạt động, đến nay, HTX đã có 17 thành viên và 50 hộ vệ tinh, tạo việc làm cho 30 lao động thời vụ. Giờ đây, sản phẩm gà thịt của HTX được người tiêu dùng gần xa biết đến và yên tâm sử dụng.
Cũng kể từ khi HTX Hương Nhượng ra đời, nhiều hộ tham gia đã thoát nghèo, đặc biệt là chị em phụ nữ đồng bào dân tộc Mường đã có việc làm và thu nhập ổn định.
Từ những cố gắng nỗ lực đó, năm 2019, sản phẩm gà đồi của HTX Hương Nhượng là một trong 3 sản phẩm OCOP của huyện Lạc Sơn. Sản phẩm gà tươi nguyên con của HTX đã được xếp hạng OCOP 3 sao cấp tỉnh.
Đang trên đà phát triển và mở ra viễn cảnh làm giàu từ nuôi gà thì ảnh hưởng bởi diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, đầu ra của gà Hương Nhượng gặp nhiều khó khăn, khiến hoạt động sản xuất của HTX bị chững lại.
“Đến nay, nhiều hộ đành phải chấp nhận phơi chuồng vì càng nuôi càng thua lỗ, một số thành viên đã chuyển sang nuôi ngan, vịt, lợn. Không chỉ khó tiêu thụ mà giá bán gà cũng giảm mạnh, chưa kể đến nguồn nguyên liệu sản xuất thức ăn được nhập về tăng cao”, chị Hòa thông tin.
Do đó, về lâu dài, để tháo gỡ khó khăn cho chăn nuôi, HTX Hương Nhượng đẩy mạnh chuỗi liên kết với doanh nghiệp để ổn định đầu ra của sản phẩm, sử dụng thức ăn chế biến bằng nguyên liệu tại chỗ, thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh thú y, an toàn dịch bệnh.
Tô Thương
