Tuy là một xã vùng sâu, vùng xa của huyện Xuân Lộc nhưng Xuân Bắc đang đẩy mạnh phát triển mô hình du lịch sinh thái cộng đồng gắn kết vườn cây ăn trái trên tổng diện tích hơn 10ha.
Điểm sáng ở vùng sâu Xuân Bắc
Để đạt hiệu quả cao cho mô hình này, các nông dân trong xã Xuân Bắc đã liên kết với nhau thành lập Tổ hợp tác Du lịch sinh thái vườn cây ăn trái Xuân Bắc. Tổ hợp tác này có sự tham gia của 10 nhà vườn gồm những loại trái cây như: Chôm chôm, măng cụt, bưởi, mít, chuối, dừa và hoa.
 |
|
Xã Xuân Bắc đang phát triển du lịch nông nghiệp với vai trò tiên phong của Tổ hợp tác Du lịch sinh thái vườn cây ăn trái Xuân Bắc. |
Ông Văn Thành Toàn, Tổ trưởng Tổ hợp tác, cho biết sản phẩm du lịch sinh thái cộng đồng gắn kết vườn cây ăn trái Xuân Bắc là tour du lịch cộng đồng đầu tiên trên địa bàn huyện Xuân Lộc. Đây là mô hình góp phần thúc đẩy phát triển du lịch sinh thái vườn, khai thác những tiềm năng về nông nghiệp, nông thôn, góp phần giúp cho nông dân địa phương thoát nghèo bền vững.
Theo ông Toàn, từ 3 năm trước, ông bắt đầu nảy ra ý tưởng hình thành các vườn hoa có diện tích lớn hơn, đa dạng và phong phú về chủng loại, xây dựng các đường đi trong vườn thuận lợi để phục vụ du khách đến du xuân, check-in chụp ảnh.
Và chỉ sau hơn 2 năm hoạt động, vườn hoa này đã đón được hơn 20 ngàn lượt khách, hứa hẹn mở ra tương lai sáng cho loại hình phát triển du lịch cộng đồng.
Nhờ phát triển mô hình du lịch sinh thái vườn cây ăn trái như vậy, Tổ hợp tác Du lịch sinh thái vườn cây ăn trái Xuân Bắc đã tạo việc làm, thu nhập ổn định cho hàng chục lao động nhàn rỗi, góp phần nâng tầm nông sản địa phương.
Trong tương lai, tổ hợp tác này sẽ tiếp tục thu hút thêm các nhà vườn tham gia làm du lịch, nhằm tạo thương hiệu riêng cho du lịch sinh thái vườn tại xã Xuân Bắc nói riêng và trên địa bàn huyện Xuân Lộc nói chung.
Ngoài mô hình du lịch nông nghiệp nêu trên, trong xã vùng sâu Xuân Bắc còn có HTX nấm Lộc hiện đang thu hút trên 20 thành viên, mỗi thành viên hiện sở hữu từ 8 - 10 trại nấm. Đây là các hộ dân chuyên nuôi trồng các loại nấm như: Nấm bào ngư, nấm tuyết, nấm sò và nấm rơm…
Thời gian qua, HTX đã liên kết các hộ dân nuôi trồng nấm để hỗ trợ nhau trong sản xuất và tạo thương hiệu cũng như tìm đầu ra cho sản phẩm nấm, từ đó giúp các thành viên có thêm điều kiện thoát nghèo và vươn lên làm giàu từ cây nấm.
Bình quân mỗi trại nấm trong HTX có diện tích 1.000 m2, trong chu kỳ 3 tháng cho sản lượng khoảng 5 tấn nấm. Với giá bán tương đối tốt thì mỗi trại nấm, người dân có doanh thu từ trên 100 triệu đồng/ vụ.
Tạo dựng được chuỗi liên kết vững chắc
Theo các thành viên HTX nấm Lộc, trước đây khi chưa gia nhập HTX, người trồng nấm hay bị tiểu thương ép giá. Từ khi bà con tham gia vào HTX, có tư cách pháp nhân, tạo được thương hiệu cho sản phẩm nấm nên đầu ra đã thuận lợi, giá nấm bán ra cao hơn đây là tín hiệu đáng mừng cho bà con gieo trồng cây nấm ở Xuân Bắc nói riêng và trên địa bàn huyện Xuân Lộc nói chung.
 |
|
HTX nấm Lộc giúp người dân trồng nấm ở xã Xuân Bắc hết nghèo và vươn lên làm giàu. |
Theo ước tính, toàn huyện Xuân Lộc hiện có 43 tổ hợp tác, 34 HTX nông nghiệp và hơn 50 mô hình vườn mẫu, 266 câu lạc bộ năng suất cao. Huyện còn có hơn 3.000 ha cây trồng thuộc các vùng sản xuất tập trung cho hiệu quả kinh tế cao từ 300 triệu đồng/ha/năm đến 1 tỷ đồng/ha/năm.
Xuân Lộc còn có 60 sản phẩm đã được cấp chứng nhận nhãn hiệu hàng hóa và 21 sản phẩm được chứng nhận OCOP từ 3 sao trở lên, đáp ứng tốt cho thị trường trong nước và xuất khẩu… Hiện nay, doanh thu bình quân 1 ha đất canh tác ở huyện đạt 171,2 triệu đồng/năm, tăng 55,7 triệu đồng so với năm 2018.
Theo bà Nguyễn Thị Cát Tiên, Chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc, thời gian qua, địa phương tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp, nhất là hình thành được các vùng chuyên canh cây trồng hàng năm, ứng dụng công nghệ cao, cây trồng lâu năm theo chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ với vai trò quan trọng của các HTX, tổ hợp tác. Nhờ đó đã giúp nâng cao thu nhập bình quân của người dân nông thôn trên địa bàn huyện so với trước đây, cuộc sống của người dân đủ đầy, không còn lo cảnh nghèo khó.
Trong chuỗi liên kết nông sản và ứng dụng công nghệ cao ở Xuân Lộc phải kể đến HTX nông nghiệp Xuân Tiến ở xã Xuân Phú. Đây là một trong những đơn vị kinh tế tập thể nổi bật không chỉ của huyện mà cả Đồng Nai.
Hiện nay, HTX này có 94 hộ gia đình tham gia liên kết sản xuất gạo sạch hữu cơ, 100% khâu sản xuất bao gồm từ khâu gieo sạ đến sơ chế đóng gói đều đã sử dụng máy móc, công nghệ. Trung bình mỗi năm, HTX xuất bán ra thị trường khoảng 100 tấn gạo sạch.
Theo ông Trần Quang, Giám đốc HTX, để nâng cao năng lực hoạt động đối với mô hình kinh tế tập thể, HTX luôn tiên phong trong cơ giới hóa và luôn cập nhật, ứng dụng công nghệ, kỹ thuật mới vào sản xuất. Vài năm trở lại đây, HTX không còn chạy theo năng suất cao mà chuyển đổi sang mô hình sản xuất sạch, trồng gạo đặc sản.
Nhờ đó, lợi nhuận từ mô hình trồng lúa đặc sản an toàn tăng thêm từ 15-25% so với cách làm truyền thống. Với các giống lúa đặc sản ST24, HTX trở thành đơn vị cung ứng sản phẩm gạo chất lượng cao tại địa phương.
Đồng lòng chuyển đổi sang sản xuất an toàn
Ông Trần Quang cho biết, các thành viên đã nỗ lực để đầu tư nhiều hệ thống máy sấy lúa, máy xay gạo, gieo hạt, máy thu hoạch cho ra hạt bắp, lúa ngay tại cánh đồng, góp phần giảm chi phí nhân công. Bản thân ông đã sáng chế máy phun tự động theo mô hình máy bay không người lái giúp phun các dung dịch, thuốc… cho lúa, bắp được thuận lợi hơn.
 |
|
Tham gia liên kết sản xuất gạo sạch hữu cơ cùng HTX nông nghiệp Xuân Tiến giúp nông dân xã Xuân Phú (huyện Xuân Lộc) thoát nghèo bền vững. |
Ngoài ra, hoạt động sản xuất nông nghiệp hữu cơ theo hướng ứng dụng công nghệ cao đang được các HTX, người nông dân ở Xuân Lộc đẩy mạnh phát triển. Trong đó, đối với việc trồng, canh tác các loại rau, củ thì việc ứng dụng nhà màng (nhà kính) vào sản xuất giúp cho sản phẩm đạt được chất lượng cao và thị trường ưa chuộng.
Trong đó phải kể đến HTX Rau an toàn Lộc Tiến ở xã Xuân Hiệp là đơn vị trồng rau sạch có tiếng ở huyện Xuân Lộc. Cao điểm, HTX này có hơn 40 thành viên, diện tích sản xuất khoảng 50ha, mỗi tháng cung cấp ra thị trường vài trăm tấn rau ăn lá các loại. Để tận dụng lợi thế từ việc sản xuất rau sạch, HTX đã vận động thành viên chuyển sang chăm sóc theo quy trình kỹ thuật nghiêm ngặt.
Các thành viên của HTX Lộc Tiến đồng lòng chuyển đổi sang sản xuất an toàn, sản phẩm rau xà lách gai đã được cấp chứng nhận VietGAP với kỳ vọng vùng rau sạch này có đầu ra ổn định hơn.
Trong quá trình chăm sóc rau, các thành viên tăng cường sử dụng phân hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật sinh học và đầu tư nhà màng, nhà lưới để cách ly sâu bệnh. Từ 5 năm trước, toàn hộ diện tích rau sạch của HTX đạt chứng nhận VietGAP. Hiện, HTX có hơn 20ha trồng rau xà lách gai, mỗi ngày cung cấp từ 2-5 tấn rau đi nhiều tỉnh, thành trong cả nước.
Nhờ hoạt động hiệu quả của các HTX, tổ hợp tác trong chuỗi liên kết sản xuất nông nghiệp như vậy đã góp phần giúp cho người dân ở huyện Xuân Lộc thoát nghèo bền vững, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh và vươn lên làm giàu. Trong giai đoạn 2021-2022, huyện giảm được 449 hộ nghèo và đến cuối năm 2023 tiếp tục giảm thêm 100 hộ nghèo. Theo đó, toàn huyện chỉ còn 199 hộ nghèo, chiếm 0,36% tổng số dân trên địa bàn.
Nổi bật hơn nữa là thu nhập bình quân của người dân nông thôn trên địa bàn huyện Xuân Lộc hiện đạt hơn 83 triệu đồng/người/năm, tăng gần 46 triệu đồng so với năm 2014. Thành quả này là động lực để hoạt động kinh tế hợp tác trong sản xuất nông nghiệp tiếp tục nâng lên tầm cao mới trong thời gian tới.
Thanh Loan
