Với chủ trương ưu tiên hàng đầu cho phát triển các HTX nông nghiệp, sáng ngày 23/12, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự đã có buổi làm việc với Bộ trưởng Bộ NN&PTNT để bàn giải pháp phát triển HTX nông nghiệp kiểu mới.
Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự phát biểu tại buổi làm việc
Ưu tiên phát triển HTX nông nghiệp
Qua những chuyến công tác thực tế, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự đã thị sát hoạt động cơ sở, từ những HTX hoạt động hiệu quả, đến những HTX khó khăn, từ đó nhận thấy, địa phương nào quan tâm đến kinh tế tập thể nơi đó HTX phát triển mạnh, ngược lại cũng có một số tỉnh, thành chưa mặn mà với việc xây dựng, phát triển HTX.
Theo Chủ tịch Võ Kim Cự, hiện nay tại nhiều địa phương, HTX nông nghiệp chiếm khoảng 35 - 37%. Thậm chí, có địa phương, HTX nông nghiệp còn chiếm 40 - 50% trong tổng số HTX trên địa bàn. Chính vì vậy, HTX nông nghiệp được Liên minh HTX quan tâm hàng đầu, chủ trương ưu tiên phát triển HTX nông nghiệp với nhiệm vụ trọng tâm số một là xây dựng các mô hình HTX mới.
Chủ tịch Võ Kim Cự nhận định, bản thân người nông dân không hiểu thế nào là các hiệp định thương mại tự do, dù Hiệp định TPP, AEC đang cận kề mà họ chỉ nhận thấy sự cạnh tranh gay gắt, từ đó có nhu cầu liên hiệp lại. Các hộ cá thể tập hợp thành các THT, từ các THT gắn kết thành HTX, tiến tới thành lập Liên hiệp HTX.
Thời gian qua, Liên minh HTX đã tập trung tuyên truyền, tập huấn nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ của Liên minh HTX, mở hàng trăm lớp đào tạo cho các chức danh chính của HTX, như: Chủ tịch HĐQT, giám đốc, kế toán, kiểm toán để bồi dưỡng thêm kỹ năng, kiến thức cho đội ngũ cán bộ này.
Chủ tịchVõ Kim Cự cho biết Liên minh HTX Việt Nam đang xây dựng đề án phát triển kinh tế vi mô từ các hộ cá thể, THT, HTX gắn với ngân hàng, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ. Thực tế cho thấy nếu không có THT thì không thể có HTX, dày công xây dựng THT chính là nền tảng, yếu tố quyết định cho HTX. Liên minh HTX Việt Nam đã cùng Liên minh các tỉnh, thành phố chỉ đạo thành công xây dựng một số chuỗi giá trị, hình thành HTX sản xuất hàng hóa chủ lực, tham mưu cùng cấp ủy chính quyền bám sát nội dung tái cơ cấu nông nghiệp.
Theo Chủ tịch Võ Kim Cự, rất nhiều HTX phản ánh gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay. Chủ tịch Võ Kim Cự cho cần bỏ bớt thủ tục tín dụng rườm rà không cần thiết, có chính sách hỗ trợ lãi suất cho HTX. Bên cạnh đó, cần tiến tới áp dụng KH-CN, công nghệ sinh học vào sản xuất. Thực tế, có những nơi sử dụng công nghệ tưới của Israel đã hạ được 60 - 70% giá thành sản phẩm. Bên cạnh đó, cần quan tâm tiêu thụ sản phẩm cho các xã viên. Thời gian qua, tại một số tỉnh thành đã có những HTX đầu tư xây dựng chợ đầu mối từ đó tạo thuận lợi tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, hạn chế được tình trạng tranh mua tranh bán.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát phát biểu trong buổi làm việc.
Hỗ trợ xây dựng HTX kiểu mới
Để hỗ trợ các HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, Chủ tịch Võ Kim Cự đề nghị Bộ NN&PTNT cùng phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam, tuyên truyền cơ chế chính sách, chỉ đạo để xây dựng phát triển nhiều mạng lưới HTX kiểu mới, trong đó phát triển mạng lưới THT - tiền đề hình thành HTX, Liên hiệp HTX kiểu mới. “THT đóng vai trò quan trọng, vì không có THT thì không có HTX. Đây chính là tế bào hình thành nên HTX”, Chủ tịch nhấn mạnh.
Chủ tịch đề nghị Bộ NN&PTNT phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam xây dựng chuỗi giá trị bền vững, mỗi tỉnh xây dựng ít nhất 3 - 5 mô hình. Đồng thời, đề nghị Bộ NN&PTNT cùng Liên minh HTX Việt Nam ban hành văn bản liên tịch, đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên minh HTX, HTX ứng phó trước biến động kinh tế trong thời kỳ hội nhập.
Chủ tịch Võ Kim Cự nhấn mạnh: “Tham gia TPP, bên cạnh những lợi ích, ngành nông nghiệp, các DNNVV, các HTX là đối tượng dễ bị tổn thương nhất, chính vì vậy cần có giải pháp để chuyển đổi thành công mô hình HTX kiểu mới”.
Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam đề nghị Bộ NN&PTNT cùng Liên minh HTX Việt Nam kiến nghị hỗ trợ cho việc thành lập HTX nông nghiệp ít nhất từ 30 - 50 triệu đồng/HTX. Hỗ trợ các HTX tiếp cận ứng dụng công nghệ sinh học vào sản xuất. Sau khi có Nghị quyết liên tịch, Bộ NN&PTNT và Liên minh HTX Việt Nam cần hợp tác chỉ đạo theo ngành dọc của mình, định kỳ giao ban 1 tháng hoặc 3 tháng/lần để rút kinh nghiệm những việc đã làm, những việc chưa làm được, từ đó phối hợp kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị định về HTX nông nghiệp.
Đề cao vai trò gắn kết của 2 cơ quan, Chủ tịch đề nghị các cuộc họp của Bộ NN&PTNT về vấn đề HTX nông nghiệp cho cán bộ Liên minh HTX Việt Nam tham dự để phối hợp chặt chẽ hơn. Từ chủ trương của Bộ, Liên minh HTX cụ thể hóa vào chương trình hoạt động của mình.
Trước đề nghị của Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát hoàn toàn nhất trí, ủng hộ và đề xuất việc phối hợp tổ chức nghiên cứu thực tiễn, bàn luận để đi đến thống nhất tham mưu cho Đảng, Chính phủ, xã hội cách tiếp cận mới về HTX.
Bộ trưởng Cao Đức Phát cho rằng cần hình thành mô hình tổ chức, cơ chế vận hành phù hợp với hoàn cảnh mới cho các HTX nông nghiệp trong từng lĩnh vực cụ thể. Thay vì nhìn nhận mỗi HTX như một tổ chức kinh tế độc lập, phải đặt HTX trong chuỗi giá trị, coi nó như một mắt xích trong chuỗi sản xuất kinh doanh. Tổ chức vận hành HTX theo cơ chế thị trường, hướng tới cạnh tranh quốc tế. Tập huấn, đào tạo cho các HTX theo hướng mới, từ mô hình thành công trong thực tiễn, thúc đẩy HTX đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Bộ trưởng Cao Đức Phát đề nghị Liên minh HTX Việt Nam cùng phối hợp đề xuất chính sách để tạo sức mạnh đưa chủ trương vào cuộc sống.
Tại buổi làm việc, hai bên thống nhất sẽ cùng phối hợp soạn thảo văn bản khung về Nghị định liên tịch, nhằm hỗ trợ cho các HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả. “Hiện, Liên minh HTX Việt Nam đang soạn thảo tiến tới ban hành Bộ Tiêu chí đánh giá HTX kiểu mới. Theo đó, HTX kiểu mới sẽ được đánh giá theo 41 tiêu chí, phân thành 5 nhóm, như: nhóm tiêu chí về thành viên HTX, nhóm tiêu chí về quản lý HTX, nhóm tiêu chí về năng lực của cán bộ quản lý HTX, nhóm tiêu chí về hiệu quả của HTX, nhóm tiêu chí về tài chính của HTX”, Chủ tịch Võ Kim Cự cho biết.
Mục tiêu của Bộ Tiêu chí giúp Liên minh HTX và hội đồng quản trị của các HTX đánh giá và tự đánh giá về tổ chức hoạt động của HTX sau thời gian nhất định, từ đó làm căn cứ để sửa đổi bổ sung và điều chỉnh tổ chức, quản lý và cơ chế hoạt động của HTX, nhằm thực hiện quy định của Luật HTX 2012 và đạt hiệu quả hoạt động tốt hơn.
Bộ Tiêu chí cũng giúp cán bộ Liên minh HTX và các thành viên của hội đồng quản trị, thành viên HTX nâng cao hiểu biết về tổ chức, quản lý, hoạt động của HTX, thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ và hưởng lợi từ kết quả hoạt động. Giúp các thành viên nâng cao nhận thức về bản chất, giá trị HTX, về luật HTX, đóng góp sự phát triển chung của HTX ở Việt Nam và phong trào HTX quốc tế.
Thu Hường