Khó từ người dân đến HTX
Nhiều năm qua, xã Quảng Thọ đã tạo ra cho mình sự khác biệt với cánh đồng rau má rộng mênh mông và hàng trăm lồng cá trên sông Bồ. Những sản phẩm nông sản đặc trưng này đã mang lại thu nhập cao và ổn định cho người dân nơi đây, qua đó đóng góp tích cực vào công tác xoá đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.
Bà Tôn Nữ Thị Thiệp, 46 tuổi – một hộ dân trồng rau má ở đây cho biết, gia đình bà trồng được 1 mẫu rau má và toàn bộ diện tích này đã trở thành nguồn thu ổn định để nuôi các con ăn học.
“Trồng rau má thì tốn công hơn, nhưng thu nhập thì cao hơn so với trồng lúa. Một ruộng rau má có thể thu nhập trong nhiều năm trời nếu không chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, quan trọng là mình phải chăm sóc, nhổ cỏ…”, bàThiệp cho biết.
Theo nhiều người dân ở đây, dù giá bán rau má cũng bấp bênh lúc lên lúc xuống, tuy nhiên, sản phẩm này thường rất dễ tiêu thụ. Thị trường của sản phẩm này không dừng lại ở Thừa Thiên Huế mà còn được thương lái đưa đi tiêu thụ nhiều nơi như Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh… Tuy nhiên, thời gian từ sau Tết đến nay, hàng chục ha rau má của gần 600 thành viên HTX Quảng Thọ 1, Quảng Thọ 2 (huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế) đang đến kỳ thu hoạch phải “đứng đồng” do không có người mua vì ảnh hưởng bởi dịch Covid -19.
Không có thị trường tiêu thụ người dân phải thu hoạch bán lẻ để giảm bớt thiệt hại (Ảnh: TL) |
Ông Nguyễn Lương Bằng (thôn La Vân Thượng, xã Quảng Thọ) cho biết: “Mấy tháng nay rau má không bán được hoặc bán với giá chưa bằng ½ thời điểm sau tết. Nguyên nhân là do HTX không thể thu mua hết cho người dân vì dịch Covid – 19 diễn ra kéo dài, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống. Trong khi 3 mẫu rau má của gia đình tôi trồng đang kỳ thu hoạch phải cắt bỏ vì để lâu trên ruộng rau già, phá hư gốc”.
Không bán được, người dân phải thu hoạch số rau má già mang cho cá lồng ăn. Số còn lại bà con dùng máy cắt cỏ phá bỏ ruộng rau để chờ lứa khác lên tươi non hơn. “Bán cho cá lồng, bò ăn cũng chỉ được vài bữa đầu. Ăn nhiều mấy vật nuôi này cũng ngán”, ông Bằng nói.
Theo tính toán của ông Bằng, bình quân 1 sào rau má gia đình ông trồng thu được 3 tạ/lứa, với giá bán trước đây từ 6-7 nghìn đồng/kg, trừ chi phí ông lãi khoảng 1,5 triệu đồng/sào/lứa. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, nhu cầu tiêu thụ giảm khiến người trồng rau má như ông Bằng càng trồng càng lỗ do rau già trên ruộng phải vứt bỏ.
Gần 600 hộ dân của xã Quảng Thọ huyện Quảng Thọ gặp khó khăn vì rau má không tiêu thụ được (Ảnh: TL) |
Cùng chung tình cảnh như ông Bằng là khoảng 600 hộ dân ở vùng chuyên canh cây rau má Quảng Thọ. Ông Nguyễn Lương Trí, Giám đốc HTX NN Quảng Thọ 2 cho biết, trong giai đoạn khó khăn chung, cũng như nhiều mặt hàng nông sản khác, rau má Quảng Thọ cũng đang loay hoay tìm đầu ra. Hiện HTX chỉ tiến hành thu mua số lượng nhỏ để sấy khô làm nguyên liệu trà, còn thu mua lớn như trước đây thì không biết bán cho ai do các đơn hàng ngoại tỉnh gần như ngưng trệ.
Giải pháp ngắn hạn nhằm giảm thiểu thiệt hại
Ông Hoàng Công Phong, Chủ tịch UBND xã Quảng Thọ cho biết, toàn xã có 60 ha rau má chuyên canh theo mô hình VietGAP của gần 600 hộ dân của 2 HTX Quảng Thọ 1 và Quảng Thọ 2 với doanh thu giai đoạn “hoàng kim” khoảng 20 tỷ đồng/năm. Từ trước đến nay, sản lượng rau má tại địa phương đạt 6 tấn/ngày chủ yếu được HTX thu mua để sấy khô làm trà, số còn lại được các thương lái bán ra thị trường Hà Nội, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình theo các xe hàng.
Từ khi ảnh hưởng dịch Covid -19 đến nay, mỗi ngày các HTX chỉ xuất đi khoảng 1 tấn nên không thể giải quyết được số hàng tồn đọng cho người dân. Khó khăn nhất là các ruộng rau đã đến lứa thu hoạch không thể để mãi trên ruộng. Ngoài số lượng nhỏ diện tích HTX thu mua để sấy khô; người dân bán lẻ trên ruộng thì đầu ra của rau má gần như không có do cước vận tải tăng cao, mặt hàng chỉ bán trong tỉnh. Hiện, HTX nếu có thu mua cho người dân thì cũng không thể bán được nên đành để rau già trên ruộng.
Người trồng rau má ở Quảng Thọ buộc phải thu hoạch để bán lẻ là giải pháp tạm thời hiện nay (Ảnh: TL) |
Ông Nguyễn Lương Trí, Giám đốc HTX NN Quảng Thọ 2 cho biết, thời gian gần đây HTX chỉ thu mua được khoảng 10% sản lượng của 2.500 tấn rau má/năm của các hộ dân nên số lượng rau má tồn đọng khá nhiều. Trước đây số lượng người dân bán ra bình thường đạt 5 tấn/ngày, bây giờ chỉ khoảng 1 tấn/ngày mà thôi. Nguyên nhân hiện tại hoạt động vận tải đang tạm dừng, nhà hàng, khách sạn, quán ăn không bán hàng, các khu du lịch tạm ngừng khai thác nên các đơn hàng đi các tỉnh lớn đều phải ngưng trệ.
“Trong giai đoạn khó khăn như hiện nay, chính quyền địa phương cùng với HTX đã đưa sản phẩm rau má lên trang nông sản của huyện để tăng cường kết nối tiêu thụ trong tỉnh; khuyến khích các hộ dân tăng cường bán lẻ tại ruộng, đưa hàng về các chợ đầu mối trong tỉnh. Ngoài ra, địa phương cũng kết nối với Hội Doanh nhân nữ của tỉnh, các đoàn thể hỗ trợ giới thiệu, bán hàng, chung tay tiêu thụ giúp rau má cho người dân”, ông Trí chia sẻ.
Phương Nam