Hà Giang là tỉnh vùng cao, biên giới, nằm ở cực bắc của Việt Nam. Với đặc thù về địa hình, khí hậu đa dạng nên tỉnh có những sản phẩm nông nghiệp đặc thù, giá trị kinh tế cao như: cam sành; mật ong bạc hà; chè Shan tuyết; thịt bò vàng vùng cao. Mới đây, Cục Sở hữu Trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thịt bò, tỉnh Hà Giang đã có một bước đột phá, mở ra cơ hội to lớn cho người chăn nuôi, bởi đây là kết quả sau nhiều năm xây dựng, bảo tồn giống bò này.
Hình thành chuỗi giá trị thông qua HTX
Với nhiều sản phẩm thế mạnh đặc trưng tại Hà Giang, trong đó con bò vàng vùng cao đang được chú trọng chăn nuôi theo hướng hàng hóa, giúp người dân nâng cao thu nhập, từng bước xóa đói, giảm nghèo.
Tuy vậy, nghề chăn nuôi bò trên vùng cao nguyên đá Hà Giang cũng đang gặp nhiều thách thức như: việc khai thác đàn bò vàng vùng cao của Hà Giang vẫn còn mang tính tự nhiên, thiếu khoa học nên không phát huy hết giá trị của giống bò vàng.
Kỹ thuật chăm sóc và nuôi dưỡng đàn bò chưa theo đúng yêu cầu kỹ thuật nên sản lượng thịt hàng hóa chưa đáp ứng cả về số lượng và chất lượng; hệ thống quản lý và sử dụng giống chưa hoàn chỉnh, công tác tuyển chọn bò đực giống chưa được đầu tư theo đúng yêu cầu nên hiệu quả chăn nuôi chưa cao...
 |
|
Chăn nuôi bò hàng hoá theo chuỗi giá trị đã mang lại hiệu quả kinh tế cho HTX Đại Dương (Ảnh: TL) |
Để khắc phục những khó khăn, thách thức trên, dưới sự hỗ trợ của Chương trình Quỹ Phát triển nông nghiệp quốc tế (CPRP – IFAD), tỉnh Hà Giang bước đầu đã hình thành chuỗi giá trị thịt bò thông qua mô hình liên kết chuỗi của HTX Đại Dương.
Theo Giám đốc HTX Đại Dương, được sự hỗ trợ của CPRP – IFAD và của tỉnh, HTX cùng các thành viên đã quyết định xây dựng phương án sản xuất, chăn nuôi bò theo hướng hàng hóa. HTX hỗ trợ đầu vào, đồng thời bao tiêu đầu ra cho các hộ thành viên và các hộ dân cùng tham gia trên địa bàn.
Dịch vụ đầu vào như HTX đã đầu tư con giống, kỹ thuật chăn nuôi bò cho các thành viên. Sau khi bò sinh sản và được nuôi đến tuổi xuất bán, HTX sẽ thu mua lại theo hợp đồng đã ký kết. HTX đã triển khai đầu tư 30 con bò cho 30 hộ thành viên nuôi, dự kiến khoảng 25-30 tháng sẽ xuất bán. HTX cũng mở rộng quy mô chuồng trại để phát triển chăn nuôi đàn bò hàng hóa.
Đáng chú ý, HTX đã hỗ trợ các hộ xã viên mở rộng quy mô chuồng trại để phát triển chăn nuôi đàn bò hàng hóa nhằm dần tạo nguồn nguyên liệu đảm bảo cả về số lượng và chất lượng cho chế biến sản phẩm thịt bò khô vùng cao.
Để chế biến sản phẩm đảm bảo an toàn, chất lượng, hiệu quả, HTX Đại Dương đã mạnh dạn đầu tư máy sấy thịt bò, kèm máy hút chân không công nghiệp để sản xuất sản phẩm thịt bò khô, đồng thời xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu sản phẩm mang thương hiệu thịt bò khô vùng cao. Sản phẩm đã được trưng bày tại gian hàng truyền thống phục vụ Lễ hội hoa Tam giác mạch tỉnh Hà Giang lần thứ 3, thứ 4 và thứ 5. Hiện, sản phẩm thịt bò khô của HTX Đại Dương đã được Sở Khoa học và Công nghệ tiến hành thẩm định, cấp mã vạch đánh dấu xuất xứ...
Với việc đầu tư bài bản vào việc thực hiện chuỗi liên kết giá trị thịt bò của HTX Đại Dương, dự kiến sản phẩm thịt bò vàng của tỉnh Hà Giang sẽ ngày càng nâng cao giá trị, mở ra hướng thoát nghèo cho người dân Hà Giang.
Thịt bò Hà Giang có chỉ dẫn địa lý
Tổng đàn bò vàng trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã tăng theo từng năm, theo Cục Thống kê tỉnh Hà Giang, trong giai đoạn 2016-2019, tổng lượng đàn bò tỉnh Hà Giang đã tăng 16.593 con, từ mức 104.016 con năm 2016 lên 120.609 con năm 2019.
Bò vàng vùng cao đã gắn liền với lịch sử, văn hóa của người dân tộc Mông trên địa bàn tỉnh. Thịt bò vàng có chất lượng thơm ngon và được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn bình chọn và đưa vào danh sách bảo tồn. Chất lượng thịt ngon hơn hẳn các loại thịt bò dưới các tỉnh vùng thấp, bò Australia, bò Mỹ trên thị trường. Hiện, thịt bò Hà Giang không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn được các thương lái Trung Quốc ưa thích và sẵn sàng trả giá cao hơn các loại thịt bò lai.
Sau một thời gian, chất lượng thịt bò được thị trường thẩm định, đánh giá cao, được sự tài trợ của Chương trình giảm nghèo dựa trên phát triển hàng hóa Hà Giang, tỉnh đã xây dựng chỉ dẫn địa lý Hà Giang cho sản phẩm thịt bò vùng cao.
 |
|
Thịt bò ở Hà Giang đã được cấp chỉ dẫn địa lý cho đặc sản vùng cao (Ảnh: TL) |
Mới đây, Cục Sở hữu Trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ra quyết định số 1983/QĐ-SHTT, về việc cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thịt bò Hà Giang, vùng chỉ dẫn là các xã thuộc 6 huyện: Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh, Quản Bạ, Hoàng Su Phì và Xín Mần.
Lãnh đạo tỉnh Hà Giang cho biết, sản phẩm thịt bò vàng vùng cao được cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý là một bước đột phá, mở ra cơ hội to lớn cho người chăn nuôi, bởi đây là kết quả sau nhiều năm xây dựng, bảo tồn giống bò này.
Với chính sách cụ thể và hiệu quả hỗ trợ cho ngành chăn nuôi nói chung và chăn nuôi đại gia súc nói riêng của tỉnh Hà Giang, nhiều gia đình đồng bào dân tộc thiểu số đã vươn lên thoát nghèo bền vững và từng bước có tích lũy từ đầu tư phát triển chăn nuôi trâu, bò, ngựa theo hướng hàng hóa gắn với mở rộng diện tích trồng cỏ. HTX Đại Dương là một điển hình trong chăn nuôi hàng hoá có giá trị kinh tế cao.
Phạm Minh
