Theo Ban giám đốc HTX bản Cháo, chè Shan tuyết tại xã Yên Cư được các cấp, ngành xác định là một trong những cây trồng tiềm năng vùng phía Đông huyện Chợ Mới (Bắc Kạn). Tuy nhiên, trước đây, loại cây "đặc sản" này không phát huy được thế mạnh do khó khăn về đầu ra.
Chất lượng làm nên thương hiệu
Trước thực thế đó, các thành viên HTX quyết tâm sản xuất theo quy trình VietGAP, chú trọng các nguyên tắc về bảo vệ môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồng thời, hình thành mạng lưới liên kết với các hộ dân trên địa bàn phát triển các vùng chè an toàn theo hướng hàng hóa, xây dựng chuỗi giá trị, từng bước nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu trên thị trường.
Các thành viên và hộ liên kết bán nguyên liệu cho HTX đều phải cam kết không dùng thuốc diệt cỏ, không dùng thuốc trừ sâu hóa học, không phun chất kích thích sinh trưởng… khi chăm sóc cây chè, và chịu sự giám sát của HTX. Từ khi thành lập HTX, quy trình sản xuất chè an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP ngày càng nghiêm ngặt hơn.
Những cây chè Shan tuyết ở bản Cháo được "hồi sinh" nhờ quy trình canh tác VietGAP. |
Để tạo động lực cho thành viên, hộ trồng chè, ngoài việc chuyển giao các công nghệ mới vào sản xuất, HTX còn hỗ trợ về kỹ thuật, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, các loại phân, thuốc thảo mộc phù hợp theo quy định. Ngoài ra, các cán bộ giám sát tiến hành kiểm tra định kỳ và đánh giá kết quả trong quá trình sản xuất.
Những búp chè tươi sau khi thu hái đều được chế biến ngay trong ngày nhằm bảo đảm chất lượng. Sản phẩm đã được cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra, kiểm định, đánh giá chất lượng và được cấp chứng chỉ vệ sinh an toàn thực phẩm, được người tiêu dùng đánh giá cao.
Không chỉ tiêu thụ ở địa phương, sản phẩm của HTX còn được bán tại nhiều tỉnh, thành trong cả nước và có sức cạnh tranh khá cao với các đơn vị khác, kể cả các thương hiệu truyền thống về chất lượng, giá cả và mẫu mã.
Đặc biệt, chè Khâu Boóc là một trong 3 sản phẩm tiêu biểu của huyện Chợ Mới đạt tiêu chuẩn 3 sao khi tham dự đánh giá xếp hạng chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2018 của tỉnh Bắc Kạn. Đồng thời, đây cũng là một trong 20 sản phẩm tiêu biểu của huyện Chợ Mới tiếp tục tham gia OCOP năm 2019 để dự thi nâng hạng 4 sao.
Hưởng lợi chính đáng
Sự phát triển toàn diện về khoa học - kỹ thuật, quy trình sản xuất an toàn đã giúp HTX gặt hái thành công. Kết quả là từ khi chuyển đổi sang mô hình HTX vào năm 2018 đến nay, HTX bản Cháo đã khẳng định bước đi đúng đắn mà lãnh đạo địa phương xác định, đó là tập trung phát triển cây chè Shan tuyết thành một trong những cây trồng chủ lực, góp phần hỗ trợ người dân từng bước nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Đến nay, HTX có 7 thành viên và thu hút hàng chục hộ liên kết. Riêng HTX sản xuất trên diện tích 7ha theo mô hình cánh đồng lớn tập trung.
HTX bản Cháo vượt qua những quy định nghiêm ngặt trong sản xuất và khẳng định được thương hiệu trên thị trường. |
Trước đây, bà con chỉ bán được 100.000 - 150.000 đồng/kg chè khô, thì nay thực hiện theo đúng quy trình kỹ thuật, giá chè đạt trung bình 300.000 đồng/kg, sản phẩm không đủ cung cấp cho thị trường. Thu nhập bình quân của các thành viên tăng từ 2 - 2,5 lần so với trước khi vào HTX.
Theo UBND xã, Yên Cư được coi là vùng sản xuất chè trọng điểm của huyện. Từ bao đời nay, cây chè gắn bó mật thiết với người nông dân và là nguồn thu nhập chính của nhiều hộ gia đình. Từ khi có HTX bản Cháo và một số mô hình sản xuất chè theo chuỗi, giá trị cây chè được nâng cao, góp phần không nhỏ vào việc xóa đói, giảm nghèo tại địa phương. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 36,4% năm 2016 xuống còn 28,9% năm 2019.
Để nâng cao đời sống và giúp nhiều người dân giảm nghèo, trong thời gian tới, xã tiếp tục quan tâm đến việc giám sát đầu tư cộng đồng; quan tâm thực hiện các mô hình phát triển sản xuất gắn với kế hoạch, quy hoạch sản xuất của huyện để tạo thành chuỗi sản phẩm hàng hóa, tạo điều kiện nhân rộng các mô hình có hiệu quả kinh tế cao...
Riêng HTX bản Cháo cũng sẽ kết hợp với chính quyền địa phương, ưu tiên nguồn lực hỗ trợ người dân cải tạo diện tích chè già cỗi, năng suất thấp, triển khai trồng mới bằng các giống năng suất cao. Bên cạnh đó là phát triển và nâng cấp lên sản xuất theo hướng hữu cơ để mở rộng thị trường tiêu thụ.
Huyền Trang