Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, từ đầu năm đến nay, cả nước đã xuất hiện trên 660 ổ dịch bệnh Dịch tả lợn Châu Phi tại 44 tỉnh, thành phố, buộc tiêu hủy trên 42.400 con, nhất là tại các tỉnh Bắc Kạn, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hòa Bình, Sơn La, Quảng Nam và Long An… gây thiệt hại cho người chăn nuôi. Dịch bệnh đang có chiều hướng gia tăng, nguy cơ lây lan diện rộng là rất cao, có thể ảnh hưởng đến nguồn cung thực phẩm, chỉ số giá tiêu dùng và môi trường.
Ám ảnh nỗi lo dịch bệnh
Dịch bệnh trong chăn nuôi lợn không còn là điều xa lạ, nhưng thời gian gần đây, tần suất và quy mô của các đợt bùng phát dịch bệnh đang gia tăng đáng kể. Các loại dịch bệnh phổ biến như dịch tả heo châu Phi, lở mồm long móng, cúm heo đều có khả năng lây lan nhanh và gây tử vong cao đối với lợn. Những đợt dịch này không chỉ làm giảm số lượng đàn lợn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sản phẩm chăn nuôi.
Trước tình hình dịch bệnh phức tạp, nhiều HTX đã chủ động công tác phòng, chống, đảm bảo an toàn cho đàn lợn. |
Một ví dụ điển hình là dịch tả heo châu Phi, đã bùng phát trở lại tại một số tỉnh miền Bắc và miền Trung. Theo báo cáo từ Cục Chăn nuôi, hàng ngàn con lợn đã bị tiêu hủy để ngăn chặn dịch lan rộng. Không chỉ lợn, các loại gia súc khác cũng đang phải đối mặt với nguy cơ dịch bệnh cao khi mùa mưa bão đang đến gần. Những điều kiện thời tiết bất lợi này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển, lây lan trong môi trường chăn nuôi.
Sự bùng phát dịch bệnh không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn làm gia tăng sự lo lắng và áp lực đối với các HTX chăn nuôi lợn. Nhiều HTX cho biết họ đang phải chịu gánh nặng lớn khi phải đối phó với dịch bệnh trong điều kiện tài chính hạn hẹp. Chi phí cho việc phòng chống dịch bệnh, bao gồm thuốc men, vệ sinh chuồng trại, và tiêu hủy vật nuôi nhiễm bệnh, là một gánh nặng lớn đối với các HTX, đặc biệt là những HTX nhỏ và vừa.
Ông Nguyễn Đình Tường, Giám đốc HTX Chăn nuôi và dịch vụ Đồng Tâm (Quốc Oai, Hà Nội) , chia sẻ: "Dịch bệnh luôn là nỗi lo thường trực đối với chúng tôi. Mỗi lần dịch bùng phát là một lần chúng tôi phải đương đầu với rất nhiều khó khăn. Không chỉ mất đi nguồn thu nhập chính, chúng tôi còn phải gánh thêm chi phí khổng lồ cho việc tiêu hủy lợn và khử trùng chuồng trại."
Ngoài ra, dịch bệnh còn làm giảm lòng tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm chăn nuôi lợn. Nhiều người tiêu dùng lo ngại về nguy cơ nhiễm bệnh từ thực phẩm chăn nuôi, dẫn đến việc tiêu thụ sản phẩm giảm sút. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến doanh thu mà còn làm tăng áp lực cho các HTX trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm.
Chủ động công tác phòng, chống
Theo Cục Thú y, thực tế 100% ổ dịch đều chưa tiêm vaccine tả lợn châu Phi. Vì thế, bên cạnh ý thức trong thực hiện "5 không", thì các địa phương và người chăn nuôi cần chủ động tiếp cận vaccine phòng chống bệnh dịch tả lợn châu Phi.
Vaccine này đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo sử dụng đại trà từ cách đây nhiều năm nhưng tỷ lệ tiêm vaccine phòng bệnh dịch này trên cả nước lại đang ở mức rất thấp.
Để phòng, chống, kiểm soát bệnh Dịch tả lợn Châu Phi kịp thời, hiệu quả, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương báo cáo Ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đồng thời chủ động tổ chức triển khai quyết liệt, đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống bệnh Dịch tả lợn Châu Phi theo đúng chỉ đạo của Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Trước tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp, các HTX chăn nuôi lợn đang nỗ lực tìm kiếm các giải pháp nhằm giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ đàn vật nuôi. Nhiều HTX đã áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh nghiêm ngặt, từ việc tăng cường vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng định kỳ cho lợn, đến việc kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc thức ăn và nước uống.
Anh Nguyễn Quốc Mỹ - lãnh đạo HTX Nông nghiệp CNC An Bình ở Bắc Giang, cho biết: "Chúng tôi luôn đặt ưu tiên hàng đầu vào việc phòng chống dịch bệnh. Chuồng trại được vệ sinh thường xuyên, lợn được tiêm phòng đầy đủ, và chúng tôi kiểm soát rất chặt chẽ nguồn thức ăn và nước uống. Nhờ những biện pháp này, chúng tôi đã hạn chế được sự lây lan của dịch bệnh và bảo vệ được đàn lợn."
Ngoài ra, các HTX cũng đang đẩy mạnh hợp tác với các cơ quan chức năng và chuyên gia trong lĩnh vực chăn nuôi để cập nhật thông tin và áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Sự hỗ trợ từ phía Nhà nước và các tổ chức quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các HTX vượt qua khó khăn và khôi phục sản xuất sau dịch bệnh.
ThS. Nguyễn Thị Phương – Đại học Nông nghiệp Hà Nội, nhận định: "Để giảm thiểu tác động của dịch bệnh, người dân cũng như các HTX cần phải nâng cao nhận thức về phòng chống dịch bệnh, áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật hiện đại, và tăng cường hợp tác với các cơ quan chức năng. Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể bảo vệ được đàn lợn và đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành chăn nuôi”.
Lê Hồng