Ngày 21/5, tại Ninh Bình, Liên minh HTX Việt Nam đã tổ chức hội nghị “Tham vấn tổ chức lại, tái cơ cấu HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả thấp vùng Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH)” nhằm tổng kết kinh nghiệm, tìm ra những vướng mắc trong quá trình tái cơ cấu HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả theo Đề án Phát triển 15.000 HTX, Liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả của Thủ tướng Chính phủ.
![]() |
Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh: Cần xác định và có tiêu chí phân loại HTX kém hiệu quả |
HTX nông nghiệp đang chuyển biến tốt
Hiện cả nước có gần 14.000 HTX nông nghiệp, trong đó khu vực ĐBSH có hơn 3.600 HTX nông nghiệp (chiếm khoảng 28%, cao nhất cả nước), tuy nhiên vẫn còn 246 HTX chưa đăng ký lại theo Luật HTX 2012.
Phần lớn các HTX nông nghiệp chủ yếu làm dịch vụ cho hộ thành viên, thành viên HTX, nhất là một số dịch vụ mang tính tập thể cao như thủy lợi, bảo vệ thực vật, chăm sóc thú, cung cấp vật tư, phân bón… Tỷ lệ cung ứng sản phẩm dịch vụ cho thành viên đạt 73%.
Trung bình tài sản các HTX nông nghiệp dao động từ 585 triệu đồng đến 1,735 tỷ đồng. Tình hình góp vốn điều lệ của các thành viên HTX đa phần rất thấp chủ yếu là 100.000 đồng (chiếm 121 HTX), trên 5 triệu đồng (27 HTX).
Doanh thu bình quân của HTX được khảo sát là hơn 1,5 tỷ đồng (năm 2018). Lợi nhuận sau thuế của HTX đạt 113 triệu đồng. Lương bình quân của Giám đốc HTX đạt 2,7 triệu đồng/tháng, cho người lao động là 1,8 triệu đồng/tháng.
![]() |
Ông Lê Văn Thư - Chủ tịch Liên minh HTX Tp.Hà Nội |
Tuy nhiên, vùng ĐBSH vẫn còn 532 HTX hoạt động hiệu quả thấp. Đa số các HTX hoạt động hiệu quả thấp có quy mô cấp thôn hoặc liên thôn (340 HTX, chiếm 63,91%), cấp xã là 192 HTX (36,09%).
Có 163 HTX hoạt động hiệu quả thấp đang chờ giải thể, 369 HTX vẫn đang hoạt động nhưng gặp rất nhiều khó khăn về vốn, tín dụng, trình độ quản lý, đất đai, nhà xưởng…
Để khắc phục những khiếm khuyết trên, các đại biểu tham dự hội nghị đã đề ra nhiều phương án, tổ chức lại, tái cơ cấu, HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả thấp, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX, tối đa hóa lợi ích của thành viên, đóng góp nhiều hơn vào sự phát triển kinh tế - xã hội.
Khó giải quyết HTX ngừng hoạt động
Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh cho rằng trước hết cần xác định và có tiêu chí phân loại HTX kém hiệu quả, HTX hoạt động hiệu quả.
Nhất là tiêu chí HTX kém hiệu quả như thế nào, có thể củng cố để hồi sinh phát triển hay buộc phải giải thể, phá sản. Từ đó, các địa phương cần xem việc tái cơ cấu HTX kém hiệu quả là nhiệm vụ thường xuyên, cần quan tâm như công tác phát triển mới HTX và củng cố các HTX hiện có.
Ngoài ra, đi liền việc tái cơ cấu cần phải có tiêu chí hoạt động hiệu quả, HTX công nghệ cao. Quá trình tái cơ cấu cần chú ý đến các yếu tố tác động, trong thời đại mới, phải tuân thủ nguyên tắc tự chủ, tự nguyện tự chịu trách nhiệm của thành viên HTX và nâng cao trách nhiệm, vai trò của cơ quan chính quyền đối với HTX.
![]() |
Hội nghị “Tham vấn tổ chức lại, tái cơ cấu HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả thấp vùng Đồng bằng sông Hồng |
Bà Lê Thị Tâm - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Ninh Bình, nhận định việc khó nhất trong giải quyết HTX ngừng hoạt động là vấn đề pháp lý. Cụ thể như nợ thuế, mỗi HTX chỉ nợ vài triệu đồng nhưng không thể xóa bỏ được, muốn xóa là phải sửa Luật. Hay như vướng về tài sản không chia, trong đó có cả tài sản nhà nước.
Quy trình giải thể HTX cũng yêu cầu họp hội đồng thành viên, họp ban quản trị nhưng hầu hết nhân sự của các HTX ngừng hoạt động này đều không còn tâm huyết, và nhiều người không ở địa phương nữa…
Đối với những HTX hiệu quả thấp vẫn còn hoạt động, các đại biểu cho biết hầu hết đã lên kế hoạch hỗ trợ, tổ chức, củng cố, sắp xếp lại để nâng cao nội lực HTX, từ đó đưa HTX đi lên.
Ông Lê Văn Thư - Chủ tịch Liên minh HTX Tp.Hà Nội, cho rằng trong tái cấu cần quan tâm đến vai trò, vị trí, thực trạng của HTX, để từ đó đánh giá, phân loại đưa ra những định hướng, mục tiêu hợp lý, thiết thực, tránh áp đặt, duy ý chí… Các HTX ngừng hoạt cần giải thể, nhưng không nên vội vàng.
Hồng Nhung