Tại buổi tọa đàm trực tuyến "An toàn an ninh trong lĩnh vực chứng khoán", ông Nguyễn Thế Thọ – Vụ trưởng Vụ Giám sát thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), khẳng định thông tin là một kênh rất quan trọng tác động đến tâm lý nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Ông Thọ khẳng định thị trường chứng khoán là thị trường của thông tin, khi chất lượng thông tin, độ minh bạch, công khai ở mức thấp thì tin đồn càng có đất sống.
Chọn lọc tin đồn
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trọng Nghĩa, có nhiều cách để phân biệt tin đồn có chủ đích và không có chủ đích. Có những tin đồn có chủ thể nhưng cũng có những tin đồn không có chủ thể.
Ông Nghĩa cho rằng vẫn sẽ có những tin đồn trở thành sự thật và mang lại lợi ích nhưng cũng có những tin đồn mãi chỉ là tin đồn, không những không mang lại lợi ích mà còn ảnh hưởng đến các nhà đầu tư.
Chắc hẳn các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán sẽ không thể quên được phiên giảm sâu ngày 9/8/2018 khiến vốn hóa toàn thị trường bị "thổi bay" hơn 40.000 tỷ đồng, tương ứng gần 2 tỷ USD bởi tin đồn bắt cựu Chủ tịch Ngân hàng BIDV Trần Bắc Hà.
Theo đó, giá cổ phiếu của BIDV nói riêng và của nhóm ngân hàng nói chung đều chịu tác động mạnh, thậm chí BIDV còn "trắng bên mua".
Tin đồn này cũng đã từng xuất hiện vào năm 2013 và đã làm vốn hóa thị trường "bốc hơi" khoảng 1,6 tỷ USD trước áp lực "xả hàng" ồ ạt tại các bluechip.
Tại hai thời điểm nói trên, tin đồn về vị Chủ tịch của một trong 4 nhà băng lớn nhất ngành ngân hàng thực sự đã khiến thị trường nhiễu loạn và chỉ êm đềm trở lại khi chính cá nhân ông Trần Bắc Hà và BIDV lên tiếng phủ định.
Không chỉ đối với tin bắt đại gia, những thông tin tiêu cực khác cũng tạo ra tâm lý đám đông khiến thị trường chứng khoán chao đảo. Chẳng hạn như ngày 12/5/2014, VN-Index đã rớt tới gần 30 điểm về mức 512 điểm, sau khi xuất hiện thông tin Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981.
Ở chiều ngược lại, gần đây, Tập đoàn Trường Hải (Thaco) công bố đã đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng vào CTCP Hoàng Anh Gia Lai (mã: HAG) và CTCP Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (mã: HNG) nhưng tin đồn về sự bắt tay giữa hai công ty đã được lan truyền trên thị trường tài chính cả năm trước.
Theo đó, tin đồn này đã khiến thị giá cổ phiếu HNG trong tháng 6 và tháng 7 năm 2018 tăng phi mã từ 8.000 đồng/ cp lên 16.000 đồng/cp, tương đương mức tăng đạt 100%. Hiện, HNG vẫn duy trì giao dịch quanh vùng giá 15.000 – 16.000 đồng/cp.
Thực tế, dù muốn hay không muốn thì tin đồn luôn là một trong những yếu tố song hành cùng các giao dịch trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là những thị trường đang phát triển, nhà đầu tư nhỏ lẻ chiếm tỷ trọng lớn như Việt Nam thì những tin đồn luôn được lợi dụng để dẫn dắt tâm lý và hành vi của nhà đầu tư.
Không thể phủ nhận có một tâm lý chung trên thị trường chứng khoán Việt là đa số nhà đầu tư thường phản ứng vội vã mà không đợi thêm thời gian để kiểm chứng, xác nhận mỗi khi tin đồn xuất hiện.
![]() |
Nhà đầu tư cần phải tỉnh táo trước tin đồn để đưa ra những quyết định đúng đắn |
Hãy là nhà đầu tư chứng khoán
Ngay cả khi những người liên quan hoặc cơ quan chức năng, doanh nghiệp bác bỏ thông tin đó thì một bộ phận "nhà đầu tư tiêu cực" vẫn cho rằng đó chỉ là động thái xử lý truyền thông và khả năng một thời gian sau sẽ được chính thức xác nhận.
Cơ chế tác động của tin đồn là làm hoang mang, dao động các nhà đầu tư khiến họ ra quyết định mua, bán cổ phiếu bất thường và phần thiệt thường rơi vào những nhà đầu tư chạy theo mà không hiểu rõ động cơ.
Tuy nhiên, việc thị trường chứng khoán dễ bị "tổn thương" bởi những tin đồn cho thấy niềm tin của giới đầu tư vẫn ở mức thấp, cộng thêm tâm lý đám đông ở mức độ cao càng khiến thị trường bị tổn hại nặng nề.
Do đó, nhằm đưa ra giải pháp củng cố thêm niềm tin đối với các nhà đầu tư, ông Nguyễn Thế Thọ cho biết mua cổ phiếu là kỳ vọng vào giá trị của cổ phiếu đó trong tương lai nên khi xuất hiện tin đồn có hại thì doanh nghiệp phải có báo cáo giải trình để tạo niềm tin đối với nhà đầu tư.
Vai trò của các cơ quan giám sát các tổ chức tham gia thị trường theo Luật Kinh doanh chứng khoán là yêu cầu các doanh nghiệp niêm yết phải công bố thông tin bất thường, thông tin định kỳ, phối hợp với các cơ quan quản lý để xác minh kiểm chứng thông tin hoặc tổ chức các cuộc đối thoại kịp thời ổn định tâm lý các nhà đầu tư.
Những thông tin buộc phải công bố như: ký kết hợp đồng giá trị, sự cố làm ảnh hưởng đến giá trị tài sản của công ty để tránh rủi ro… Cổ đông có quyền yêu cầu doanh nghiệp cung cấp các thông tin liên quan đến vấn đề đang được đồn thổi, thậm chí có quyền khởi kiện HĐQT doanh nghiệp.
Tóm lại, trước khi đưa ra quyết định, nhà đầu tư cần xem xét kỹ càng doanh nghiệp, luôn bình tĩnh trong mọi tình huống, không nên chỉ đầu tư hay tháo chạy bởi những tin đồn. Hãy là những nhà đầu tư chứng khoán, không nên là người chơi chứng khoán.
Thùy Linh