Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của tháng 4, dưới áp lực bán mạnh mẽ, VN-Index giảm hơn 8,3% so với thời điểm cuối tháng trước đó về mức 1.366,8 điểm. Trong khi đó, HNX-Index giảm tới gần 18%, về mức 365,84 điểm.
Tác động không nhiều tới thị trường
Như vậy, so với đầu tháng 4, VN-Index giảm mạnh 12,1%. Đây cũng là mức thấp nhất kể từ cuối tháng 8/2021. Đồng thời, sự sụt giảm này đã khiến thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam nằm trong số các TTCK diễn biến kém nhất trong tháng 4/2022 và kể từ đầu năm.
![]() |
Tháng Năm năm nay sẽ không phải là "Sell in May" nữa mà là "Buy in May". Ảnh Shutterstock |
Có thể thấy, TTCK đã trải qua quãng thời gian u ám, gây ảnh hưởng tâm lý tiêu cực quá lớn đến các nhà đầu tư, khiến họ không muốn nghĩ lại, thậm chí nhiều người còn muốn rời bỏ thị trường. Đà giảm mạnh của thị trường diễn ra trong bối cảnh hàng loạt thông tin tiêu cực nở rộ. Cùng với đó là nỗi lo ngại áp lực lạm phát tăng cao hơn dự kiến và căng thẳng địa chính trị quốc tế gây ra đứt gãy chuỗi cung cầu.
Dư âm tiêu cực quá lớn từ tháng 4 đã đưa các nhà đầu tư bước vào tháng 5 với tâm lý ảm đạm bao trùm. Nhất là khi tháng 5 lâu nay vẫn được nhắc tới với kịch bản "Sell in May and go away" bởi đây là khoảng thời gian của "vùng trống thông tin". Bên cạnh đó, dòng tiền khối ngoại có thói quen mua ròng trong quý I và quay đầu bán ròng trong quý II và quý III hàng năm. Cũng trong thời gian này, thanh khoản thường sẽ sụt giảm.
Theo quan sát, trong những phiên cuối tháng 4, dòng tiền đổ vào thị trường đã không còn dồi dào như trước. Thậm chí trong phiên 29/4, VN-Index hồi phục điểm số mạnh mẽ, song thanh khoản lại rơi xuống mức kỷ lục trong vòng 9 tháng trở lại đây. Điều này càng dấy lên lo ngại về một kịch bản không mấy tươi sáng với VN-Index trong tháng 5.
Tuy nhiên, theo thống kê trong 21 năm hình thành và phát triển của TTCK, kể từ năm 2001, chỉ số VN-Index có 11 năm giảm điểm và 10 năm tăng điểm, trong đó những lần VN-Index giảm điểm đáng kể trong tháng 5 xảy ra khá lâu từ những năm 2011, 2012 nhưng đã nhanh chóng bật tăng trở lại, thậm chí là tăng liên tiếp những năm sau đó. Tính trong 7 năm trở lại đây (2015-2021), có tới 6 năm VN-Index tăng điểm.
Đáng chú ý, mặc dù tháng 4/2021, VN-Index thiết lập đỉnh mới ở mức 1.268,28 điểm nhưng tháng 5/2021, chỉ số VN-Index vẫn tiếp tục thiết lập đỉnh ở mức 1.328,05 điểm; tăng 7,15% so với tháng 4/2021 và tăng 20,31% so với cuối năm 2020.
Đồng thời, tổng giá trị và khối lượng giao dịch cổ phiếu trong tháng 5/2021 lần lượt đạt trên 438.748 tỷ đồng và 14,03 tỷ cổ phiếu, tăng tương ứng 53,26% về tổng giá trị và tăng 3,19% về tổng khối lượng so với cuối năm 2020.
Nhìn vào những con số thống kê từ quá khứ, nhất là những con số đặc biệt trong thời gian gần đây cho thấy, "Sell in May” đang dần không tác động quá nhiều tới TTCK Việt Nam như quan niệm của giới đầu tư bấy lâu nay.
“Thông thường, sau khi trải qua các tháng đầu năm sôi động, thị trường trong tháng 5 thường khá trống thông tin. Vì vậy, đây thường là thời điểm gặp áp lực chốt lời khi nhiều cổ phiếu đã tăng điểm kể từ đầu năm. Tuy nhiên, hiệu ứng "Sell in May" không phải lúc nào cũng chính xác, đặc biệt trong 2 năm 2020 và 2021, VN-Index còn có mức tăng trưởng ấn tượng lần lượt là 12,4% và 7,15% so với tháng trước đó”, ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco nhận xét.
VN-Index có tiếp tục tạo được “miễn dịch”?
Đây có lẽ là điều mà các nhà đầu tư quan tâm nhất trong thời điểm hiện tại bởi sau chuỗi điều chỉnh giảm mạnh mẽ đầy bất ngờ trong tháng 4, phản ứng của thị trường trong tháng 5 là một dấu hỏi.
Hiện tại, thị trường còn nhiều yếu tố tiêu cực như căng thẳng Nga – Ukraine kéo dài hơn dự kiến và việc phong tỏa nghiêm ngặt của Trung Quốc làm gia tăng lo ngại gián đoạn chuỗi cung ứng và tăng trưởng kinh tế toàn cầu suy yếu. Fed thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh hơn dự kiến và lạm phát trong nước cao hơn dự kiến có thể cản trở tăng trưởng kinh tế và khiến chính sách tiền tệ trở nên thắt chặt, đặc biệt là thanh khoản giảm mức kỷ lục. Tuy nhiên, vẫn có 3 động lực thúc đẩy thị trường đi lên gồm tốc độ hồi phục của nền kinh tế Việt Nam sẽ tăng tốc trong những quý tới; kế hoạch kinh doanh khả quan cho năm 2022 được công bố trong Đại hội cổ đông thường niên và kết quả kinh doanh tích cực trong quý I/2022.
Theo ông Tô Quốc Bảo, Trưởng nhóm chiến lược thị trường, CTCK Dầu khí (PSI), thị trường đã ghi nhận mức giảm kỷ lục trong tháng 4 đã mở ra nhiều cơ hội đầu tư cổ phiếu giá rẻ mới cho các nhà đầu tư. Hiện, VN–Index đang giao dịch ở mức P/E 12 tháng là 14,7 lần - mức thấp nhất kể từ tháng 9/2020, thấp hơn so với mức P/E trung bình 10 năm là 15,0 lần. Việc thị trường điều chỉnh sâu trong thời gian qua đã giúp cho định giá của TTCK Việt Nam đang trở nên hấp dẫn hơn.
Tương tự, ông Đỗ Bảo Ngọc, phó tổng giám đốc CTCP chứng khoán Kiến thiết Việt Nam cho rằng, nhịp chỉnh của thị trường gần đây tuy có biên độ lớn nhưng xu hướng giảm là chưa rõ ràng. Thị trường rất có thể sẽ phục hồi trong tháng 5.
"Tháng Năm năm nay sẽ không phải là "Sell in May" nữa mà là "Buy in May". Tôi thấy đây là cơ hội tốt để nhà đầu tư tham gia thị trường và lựa chọn cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng", ông Ngọc nêu quan điểm.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Anh Khoa nhận định, thị trường trong tháng 5 có thể diễn ra tích cực hơn so với những lo ngại về thanh khoản. Thay vì lựa chọn bán hết cổ phiếu trong tháng 5 và đi chơi, nhà đầu tư có thể tận dụng thời gian này để gom cho mình các cổ phiếu tốt với mức giá hấp dẫn.
Trong khi đó, ông Bùi Văn Huy, giám đốc môi giới công ty chứng khoán TP.HCM (HSC) đánh giá, việc giảm điểm trong tháng 4, vốn là tháng được coi là mùa kiếm tiền cho thấy có thể “Sell in May” đã diễn ra sớm. Vì vậy trong tháng 5, thị trường có thể ít nhiều hồi phục hoặc không giảm quá sâu nữa. Tuy nhiên, trạng thái "vùng trũng thông tin" sẽ khả năng cao tiếp diễn, dẫn đến tình trạng giao dịch tẻ nhạt với thanh khoản thấp như đã diễn ra trong những phiên hồi tuần vừa qua.
Hải Giang