Chuyên gia này giải thích, mặc dù giá cổ phiếu thể hiện giá trị nền tảng của doanh nghiệp nhưng có cộng thêm các yếu tố khác liên quan đến thị trường, ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư, cho nên mỗi nhóm cổ phiếu thường có những phản ánh khác nhau.
![]() |
Doanh nghiệp rất tốt nhưng cổ phiếu chưa chắc đã tốt nếu định giá không còn hấp dẫn. |
Chẳng hạn, giá cổ phiếu hàng tiêu dùng thiết yếu thường sẽ đi rất sát với tăng trưởng lợi nhuận cốt lõi của doanh nghiệp và có biên độ dao động khá thấp, trừ khi thị trường chung có biến động bất ngờ. Nhưng giá cổ phiếu mang tính chất hàng hóa thì thường phản ánh biến động giá đầu vào - đầu ra của doanh nghiệp hơn là theo sát tăng trưởng lợi nhuận.
Ví dụ như giá cổ phiếu thép thường phản ánh giá thép trên thị trường thay vì chờ đến khi lợi nhuận doanh nghiệp thép tăng lên; thậm chí khi lợi nhuận được ghi nhận tăng lên thì giá cổ phiếu thép lại giảm vì giá thép trên thị trường lúc đó giảm.
Vì vậy, khi giá thép đạt đỉnh, lợi nhuận công ty thép vẫn tăng nhưng giá cổ phiếu thép lại giảm, bởi vì giá cổ phiếu thép đã tăng trước đó nhờ giả định rằng giá thép sẽ còn tăng nhưng khi giá thép giảm, giả định trên không còn đúng nên giá cổ phiếu thép giảm. Đây là lý do tại sao một số cổ phiếu có P/E thấp nhưng giá cổ phiếu không tăng. Chỉ số P/E mà chúng ta nhìn là P/E của quá khứ. Thị trường luôn phản ánh tương lai, quá khứ chỉ là yếu tố tham chiếu.
Ngoài ra, sự lầm tưởng về giá cổ phiếu cần lưu ý là sự đồng thuận của thị trường. Tất cả các dự báo của các tổ chức đều dựa trên những nền tảng giả định nhất định. Khi có những yếu tố mới phát sinh thì nhà đầu tư phải cẩn trọng vì lúc đó, bản thân các tổ chức cũng đang điều chỉnh lại những giả định của họ nhưng chưa chắc đã đưa thông tin ra thị trường. Ví dụ đầu năm nay, không tổ chức nào biết được chiến sự giữa Nga và Ukraine sẽ xảy ra, nhưng hiện nay, nhiều tổ chức đang phải tư duy lại xem nên ứng xử thế nào đối với thị trường trong bối cảnh hiện tại.
"Đó là lý do vì sao mọi bên đều nhận định tích cực nhưng giá chứng khoán chưa lên, dòng tiền không vào, VN-Index mãi không bật lên khỏi mốc 1.500 điểm. Đó là vấn đề niềm tin và phải chờ thị trường trả lời", ông Tường nói.
C.Giang