Chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh, ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), cho biết, Bộ đang có phương án tháo gỡ khó khăn cho NOXH và kỳ vọng sẽ giải quyết được bài toán này trong thời gian tới.
Thưa ông, phát triển NOXH thời gian qua mặc dù đã được kết quả nhất định, tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu đề ra. Vậy, đâu là nguyên nhân dẫn đến thực trạng này?
- Qua tổng hợp báo cáo của các địa phương đến nay, trên địa bàn cả nước đã hoàn thành 248 dự án NOXH, quy mô xây dựng khoảng hơn 103.500 căn, với tổng diện tích hơn 5.175.000 m2.
Kết quả đạt được này rất đáng ghi nhận, tuy nhiên còn thấp so với kế hoạch, mới đạt khoảng 41,4% so với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020.
Nguyên nhân chưa đạt kế hoạch đề ra là do nguồn vốn do Nhà nước hỗ trợ trực tiếp cho đối tượng được hưởng chính sách, vốn do Nhà nước cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội hoặc tổ chức tín dụng chưa đáp ứng yêu cầu.
Thủ tục đầu tư xây dựng, xác định đối tượng được hưởng chính sách, thẩm định giá bán, cho thuê, cho thuê mua NOXH còn phức tạp, thời gian kéo dài.
Cơ chế, chính sách ưu đãi chưa phù hợp với tình hình thực tế, thiếu quỹ đất để đầu tư xây dựng NOXH tại vị trí thuận lợi.
Một số địa phương chưa bố trí đủ quỹ đất 20% tại các khu đô thị mới, các dự án nhà ở thương mại theo quy định để xây dựng NOXH.
Đó là những khó khăn về chính sách, nhưng về phía doanh nghiệp thì họ không mặn mà tham gia vào phát triển NOXH. Được biết, đó là do việc Nhà nước khống chế trần lợi nhuận. Để giải bài toán này, Bộ Xây dựng có những giải pháp gì?
-Pháp luật về nhà ở đã có một số quy định về ưu đãi dành cho chủ đầu tư NOXH và người mua NOXH như miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp; được vay vốn ưu đãi; được hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án…
Theo quy định tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ thì lợi nhuận định mức NOXH để bán là 10%, để cho thuê, cho thuê mua là 15%. Qua theo dõi việc thực hiện pháp luật về NOXH, Bộ Xây dựng nhận thấy các ưu đãi hiện nay chưa hấp dẫn, khuyến khích, thu hút nhà đầu tư tích cực tham gia đầu tư xây dựng NOXH; nhiều doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án NOXH kiến nghị tăng lợi nhuận định mức.
Hiện nay, Bộ Xây dựng đang được Chính phủ giao nghiên cứu, sửa đổi Nghị định số 100/2015/NĐ-CP. Qua đó sẽ đề xuất phương án sửa đổi nội dung này cụ thể theo nguyên tắc đảm bảo giá bán NOXH phù hợp với khả năng chi trả của người thu nhập thấp, đồng thời cũng phải đảm bảo khuyến khích, thu hút doanh nghiệp đầu tư NOXH để xin ý kiến xã hội rộng rãi.
Việc nguồn vốn cho NOXH gần như ách tắc từ năm 2016 đến nay chưa được giải quyết khiến chủ đầu tư và người mua nhà đều khó tiếp cận. Vấn đề này, Bộ Xây dựng tham mưu cho Chính phủ và các bộ, ngành như thế nào?
 |
|
Bộ Xây dựng kỳ vọng sửa đổi Nghị định 100 đảm bảo giá bán NOXH phù hợp với chi trả của người thu nhập thấp (Ảnh: Internet) |
Sau khi gói 30.000 tỷ đồng kết thúc giải ngân vào cuối năm 2016, việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để phát triển NOXH cho các chủ đầu tư, người dân gặp nhiều khó khăn. Trước thực trạng đó, Bộ Xây dựng đã liên tục kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành liên quan cần phải bố trí vốn ưu đãi phát triển NOXH. Ngày 9/4/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 41/NQ-CP, trong đó “giao Bộ KH&ĐT cân đối thêm 1.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội theo Nghị quyết số 71/2018/QH14 và bổ sung 2.000 tỷ đồng để cấp bù lãi suất cho 4 ngân hàng thương mại do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ định để thực hiện hỗ trợ cho vay NOXH”.
Ngày 29/5/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 84/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19, trong đó giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát, lựa chọn, tổng hợp danh mục các dự án NOXH đang triển khai dở dang, có thể tiếp tục triển khai trong năm 2020 để các ngân hàng thương mại thực hiện cho vay theo quy định tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP và danh mục các dự án nhà ở phục vụ công nhân khu công nghiệp để Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay trong năm 2020 và những năm tiếp theo.
Để triển khai nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 84/NQ-CP và Nghị quyết số 41/NQ-CP, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi Bộ KH&ĐT đề nghị sớm cân đối, báo cáo cơ quan có thẩm quyền bố trí nguồn vốn nêu trên. Đồng thời, Bộ Xây dựng cũng đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội và các ngân hàng thương mại để trao đổi, thống nhất một số nội dung về sửa đổi Nghị định số 100/2015/NĐ-CP và kế hoạch vốn cho NOXH.
Phạm Minh (thực hiện)
