Định kỳ mỗi tháng đầu quý, hai Sở Giao dịch chứng khoán là Hà Nội (HNX) và Tp.HCM (HoSE) sẽ rà soát và bổ sung những cổ phiếu vào danh mục được phép ký quỹ.
Trong danh sách các cổ phiếu được kỳ vọng trong đợt rà soát, bổ sung của quý III/2018 có nhiều cổ phiếu được thị trường chú ý và đánh giá cao về nền tảng cơ bản như: CIA, HDB, AST…
Margin: “chứng chỉ” lợi ích
Các cổ phiếu có đủ điều kiện lọt danh mục thông thường là những cổ phiếu đã đủ thời gian niêm yết 6 tháng và thoát khỏi tình trạng bị cảnh báo, sau khi công bố BCTC kiểm toán năm 2017 và quý II/2018.
Trên thị trường chứng khoán, margin được xem là một đòn bẩy tài chính, cho phép nhà đầu tư vay tiền để mua số lượng cổ phiếu có giá trị lớn hơn giá trị ròng của nhà đầu tư có trong tài khoản chứng khoán.
Số tiền nhà đầu tư được vay còn tùy thuộc vào cổ phiếu mà nhà đầu tư nắm giữ, tùy thuộc vào từng thời điểm, tùy thuộc vào cơ chế của từng công ty chứng khoán, mà tỷ lệ đòn bẩy sẽ khác nhau. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể vay tối đa 50% giá trị tài sản đảm bảo, là cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ.
Năm 2017 và những tháng đầu năm 2018, thị trường chứng khoán có bước tăng trưởng ấn tượng, với nhiều mã chứng khoán mới và không ít mã đã tăng tới 100%, thậm chí hơn.
Sự tăng trưởng này có một phần đóng góp của đòn bầy tài chính margin, góp phần đẩy thanh khoản và thị giá của những cổ phiếu “hot”.
Khi thị trường tăng trưởng tốt, thị giá của cổ phiếu tăng, nếu cổ phiếu đó sử dụng margin thì nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận lớn hơn, đồng thời giá trị tài khoản ròng tăng lên. Từ đó, nhà đầu tư có thể được tiếp tục mua thêm cổ phiếu nhằm gia tăng lợi nhuận.
Bên cạnh đó, margin là một cách để tăng thị phần và thu hút khách hàng của nhiều công ty chứng khoán, nhà đầu tư mạo hiểm sẽ luôn tìm đến các công ty chứng khoán có danh sách mã chứng khoán cho phép margin đa dạng, tỷ lệ ký quỹ cao và lãi suất thấp.
Trên thực tế, lợi nhuận và thị phần của nhiều công ty chứng khoán thời gian qua tăng mạnh cũng nhờ một phần của margin.
Kết thúc quý I/2018, theo thống kê của 10 công ty chứng khoán, hầu hết các công ty đều gia tăng tỷ lệ margin, điển hình như SSI với gần 7.000 tỷ đồng; VCSC là 4.010 tỷ đồng; HSC là 4.900 tỷ đồng; VnDirect là 3.730 tỷ đồng.
Do đó, việc sử dụng margin như một “chứng chỉ” về lợi ích cho các nhà đầu tư, các công ty chứng khoán và cả thị trường chứng khoán, mà “chứng chỉ” thông thường chỉ có thời hạn và có giá trị nhất thời.
Trong khi việc cổ phiếu bị rơi vào danh mục không được phép ký quỹ được công bố trong vòng hai tháng kể từ ngày doanh nghiệp vi phạm một trong các tiêu chí, việc rà soát đưa vào danh mục được margin chỉ được thực hiện vào tháng đầu hàng quý. Do đó, nếu chưa đủ điều kiện qua kỳ rà soát, nhà đầu tư sẽ mất thêm thời gian chờ đợi.
 |
|
Trên thị trường chứng khoán, margin được xem là một đòn bẩy tài chính |
Cẩn trọng kẻo lỗ
Trong danh sách các cổ phiếu được kỳ vọng sẽ lọt danh sách được giao dịch ký quỹ trong quý III tới đây có nhiều cổ phiếu được kỳ vọng sẽ tăng sức hấp dẫn cho nhà đầu tư.
Trong đó, nổi bật nhất là cổ phiếu HDB của Ngân hàng TMCP Đầu từ và Phát triển Tp.HCM (HDBank). Chính thức lên sàn từ 5/1/2018, cổ phiếu HDB sẽ đủ điều kiện lọt danh mục vào 5/7/2018 do đã niêm yết đủ 6 tháng.
Tuy nhiên, việc HDB có được margin hay không lại đang phụ thuộc rất lớn vào thời điểm công bố danh mục của HoSE, bởi nếu HoSE công bố danh mục trước ngày 5/7, việc này đồng nghĩa với việc HDB sẽ không được margin và phải chờ đến quý IV/2018.
Một cái tên khác cũng hấp dẫn không kém HDB là cổ phiếu CIA của CTCP Dịch vụ sân bay quốc tế Cam Ranh. Chính thức niêm yết từ ngày 29/11/2017 trên HNX, đến nay, cổ phiếu này đã thừa thời gian niêm yết quy định.
Cùng với việc không vi phạm các quy định, CIA gần như chắc chắn sẽ được đưa vào danh mục được phép margin trong kỳ rà soát tháng 7 tới.
Tuy nhiên, hiện cổ phiếu này đã mất hơn 40% trong tháng 3/2018, sau thông tin không thuê được mặt bằng tại nhà ga quốc tế Cam Ranh, ảnh hưởng lớn đến triển vọng của doanh nghiệp.
Bởi vậy, việc đưa vào danh mục ký quỹ kỳ vọng sẽ là cú huých cho CIA trong bối cảnh thị giá và thanh khoản đang tăng trở lại từ đầu tháng 6/2018.
Còn nhiều cái tên khác như FDC của CTCP Ngoại thương và Phát triển đầu tư Tp.HCM hay DTA của CTCP Đệ Tam, hay HDG của CTCP Hà Đô… cũng được kỳ vọng sẽ lọt danh mục khi khắc phục được tình trạng lỗ lũy kế và lợi nhuận đã dương trở lại.
Kỳ vọng là vậy, nhưng không phải cổ phiếu nào được các Sở GDCK cho phép cũng được các công ty chứng khoán cho vay margin. Trong lịch sử phát triển của thị trường chứng khoán, không ít các cổ phiếu bị các công ty chứng khoán “hắt hủi” dù nội tại doanh nghiệp tốt.
Chẳng hạn như cổ phiếu BTW của CTCP Cấp nước Bến Thành hay cổ phiếu CAG của CTCP Cảng An Giang. Hai cổ phiếu này có thể lọt danh mục quý III tới nhưng khó có thể để các CTCK mạnh tay cấp margin bởi hầu như không có thanh khoản.
Mặt khác, việc sử dụng margin chỉ mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư khi họ dự đoán đúng xu hướng tăng giá. Trong trường hợp thị giá chứng khoán giảm, nhà đầu tư sẽ phải chịu thua lỗ kép, tức là vừa mất giá trị đầu tư, vừa phải trả lãi vay cho công ty chứng khoán.
Thùy Linh
