Được UNESCO ghi danh vào Mạng lưới các Thành phố sáng tạo trên thế giới, Hà Nội đã và đang từng bước chuyển động theo hướng lấy sự sáng tạo và coi nền kinh tế sáng tạo làm cốt lõi trong tiến trình phát triển Thành phố năng động, toàn diện và bền vững.
Di sản kiến trúc trong Thành phố sáng tạo
Trong quá trình phát triển, di sản văn hóa vừa là nền tảng tinh thần và vật chất để xây dựng Thành phố sáng tạo, vừa chính là một nhân tố tham gia trực tiếp vào việc tạo lập các không gian sáng tạo của Thành phố.
Tại tọa đàm “Di sản kiến trúc trong Thành phố sáng tạo” ngày 13/11, các chuyên gia cho rằng Hà Nội với vị thế trung tâm đất nước hơn một thiên niên kỷ, mang trong mình quá nhiều di sản, trong đó những công trình kiến trúc là khối di sản làm nên diện mạo hấp dẫn của đô thị.
Di sản văn hóa là nền tảng tinh thần và vật chất để Hà Nội xây dựng Thành phố sáng tạo. |
GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính cho hay: "Có lẽ sống quá lâu với Hà Nội chúng ta sẽ "chai lì" với những gì Hà Nội có nhưng phải nói Hà Nội là Thành phố "lạm phát" sự đặc sắc. Tôi rất trân trọng sự dũng cảm của các kiến trúc sư, các nghệ sĩ với những tác phẩm ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại để làm sống lại những di sản".
Bên cạnh việc đánh giá vai trò của di sản kiến trúc trong thành phố sáng tạo, các chuyên gia cũng đặt ra những câu hỏi đầy trăn trở về tính bền vững của các sáng tạo đang được tạo ra trong lòng các di sản kiến trúc.
KTS. Hoàng Thúc Hào, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam nhận định: “Công nghiệp sáng tạo đang trở thành động lực, nhân tố chính trong phát triển kinh tế xã hội Thủ đô. Trải qua 4 kỳ lễ hội và chúng tôi nhận thấy di sản văn hóa luôn luôn được quan tâm. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Làm sao để việc phát huy di sản có tính chiến lược? Làm sao để sau 1 tuần lễ hội chúng ta không phải “đóng gói” tác phẩm rồi không biết cất đâu? Làm sao để có một kịch bản đồng bộ có khả năng kết nối các năm, năm nay kế thừa cho năm sau?”.
Từ kinh nghiệm làm sống lại nhiều di sản kiến trúc trên địa bàn, ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND Quận Hoàn Kiếm cho rằng cần phải có sự phối hợp của nhiều đơn vị trong việc vận hành, khai thác các tác phẩm sau lễ hội. Hy vọng, với việc Luật Thủ đô được thông qua, sẽ mở ra nhiều hướng trong hợp tác, khai thác sử dụng hiệu quả các không gian di sản, cũng như những tác phẩm độc đáo sau khi Lễ hội kết thúc.
Mở không gian để “đánh thức” di sản kiến trúc
Cần phải nói thêm, tọa đàm “Di sản kiến trúc trong Thành phố sáng tạo” nằm trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024. Đây là sự kiện để các chuyên gia trong lĩnh vực kiến trúc, những nhà quản lý đô thị và di sản thảo luận về các thiết kế, sắp đặt các pavilion, sắp đặt không gian nghệ thuật; những bài học thực tế về việc đưa di sản văn hóa tham gia trực tiếp vào các hoạt động sáng tạo trong thành phố, những giá trị truyền thống Việt Nam của di sản văn hoá tham gia vào sự sáng tạo của đô thị.
Trước đó, vào ngày 9/11, tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc phối hợp với các đơn vị khai mạc Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024.
Tại lễ khai mạc, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà cho biết, Thủ đô Hà Nội vừa tổ chức các hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024), kỷ niệm 25 năm Thành phố được UNESCO công nhận "Thành phố vì hòa bình", 5 năm "Thành phố sáng tạo".
Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 diễn ra từ ngày 9-17/11. |
Thời gian qua, thành phố đã tổ chức các hoạt động kỷ niệm nhằm ôn lại truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam và của quân và dân Hà Nội, nêu cao ý chí, quyết tâm phát huy mọi nguồn lực, xây dựng Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại"; thành phố kết nối toàn cầu.
Sau gần 5 năm trở thành thành viên "Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO", Hà Nội có đã nhiều hoạt động cụ thể hóa những cam kết xây dựng "Thành phố sáng tạo", từng bước khẳng định vị thế của một trong những thành phố, Thủ đô năng động sáng tạo của châu Á. Thành phố đã đẩy mạnh các hoạt động thiết kế sáng tạo, kết nối cơ hội hợp tác giữa các thành phố cùng mạng lưới.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Thu Hà nhấn mạnh: "Trong năm 2024, Thành phố đã thành lập Hội đồng chuyên gia tư vấn, xây dựng các không gian hoạt động sáng tạo, xây dựng tiêu chí và các không gian hoạt động sáng tạo; chuẩn bị các điều kiện ra mắt Trung tâm điều phối hoạt động sáng tạo Hà Nội nhằm kết nối các đơn vị, tổ chức, cá nhân, chuyên gia, nghệ sĩ, nhóm cộng đồng hoạt động trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo; thu hút kết nối các nguồn lực sáng tạo ở địa phương và quốc tế; giới thiệu, chia sẻ, hỗ trợ triển khai thí điểm các ý tưởng mới, bước đầu hình thành trung tâm ươm mầm tài năng trong các lĩnh vực thiết kế sáng tạo".
Với các chủ đề "Khơi nguồn Sáng tạo" năm 2021, "Sáng tạo và công nghệ" năm 2022, "Dòng chảy" năm 2023, tiếp nối thành công của các sự kiện, năm 2024 UBND TP. Hà Nội phối hợp với Hội Kiến trúc sư Việt Nam, sự đồng hành của Văn phòng đại diện UNESCO tại Hà Nội, sự tham gia, phối hợp của các cấp các ngành, Tạp chí Kiến trúc và các cơ quan, các viện nghiên cứu, các trường đại học, các doanh nghiệp, nhóm cộng đồng, các chuyên gia và tài năng sáng tạo trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo, nghệ thuật thị giác, nghệ thuật biểu diễn, nghệ thuật thủ công, ẩm thực, thời trang, âm nhạc, bảo tồn và phát huy giá trị di sản, tổ chức Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 từ ngày 9-17/11. Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 là nơi để hơn 500 đơn vị, nhà sáng tạo, kiến trúc sư, nghệ nhân, đặc biệt là nhiều nghệ sĩ trẻ trong các lĩnh vực thiết kế thăng hoa trong cảm xúc, thể hiện những ý tưởng sáng tạo thông qua tư duy và hành động đổi mới đem tới lợi ích trực tiếp cho cộng đồng dân cư. |
Nam Phong