Nhiều chuyên gia có chung nhận định rằng lĩnh vực công nghệ sinh học mới chỉ đang ở giai đoạn đầu của chu kỳ tăng trưởng.
Theo công ty dữ liệu thị trường PitchBook, trong 3 tháng đầu năm, các quỹ đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Trung Quốc đã đổ 1,4 tỷ USD vào các công ty công nghệ sinh học Mỹ, chiếm khoảng 40% trong tổng số 3,7 tỷ USD vốn mà các công ty đã huy động được. Cũng tại thời điểm này một năm về trước, các quỹ của Trung Quốc chỉ đầu tư 125,5 triệu USD, chiếm khoảng 7% trong tổng vốn.
Tạo lập xu hướng mới
Cũng với quý I, năm nay đánh dấu kết quả rất khả quan cho doanh nghiệp Mỹ trong việc kêu gọi đầu tư, với mức trung bình 44 triệu USD, cao nhất kể từ năm 2008.
Có tới 5 công ty đã thu được hơn 200 triệu USD, trong khi suốt một thời gian dài trước đây cũng chỉ có cả thảy 5 công nghệ sinh học khác từng gọi được nhiều như vậy cho một vòng gọi vốn.
Điển hình trong số này là Moderna Therapeutics - công ty chuyên nghiên cứu sử dụng RNA thông tin trong thuốc. Công ty này hiện có giá trị 7 tỷ USD, sau khi huy động thành công thêm 500 triệu USD trong tháng 2.
Giới hoạch định chính sách của Trung Quốc muốn thúc đẩy hàm lượng đổi mới sáng tạo trong một nền kinh tế còn dựa nhiều vào sản xuất và thông qua khuyến khích đầu tư vào các công ty công nghệ sinh học của Mỹ. Quốc gia này kỳ vọng có thể dễ dàng tiếp cận sớm các liệu pháp, sản phẩm hiện đại mà thông thường chỉ được giới thiệu đầu tiên ở thị trường phương Tây, cùng với đó là tiềm năng lợi nhuận cao.
Và, thế là giới đầu tư Trung Quốc như được chắp thêm cánh, mạnh dạn đầu tư khắp nơi, thậm chí sẵn sàng rót cả tỷ USD cho những công ty công nghệ sinh học quy mô nhỏ, khiến lĩnh vực này trở nên sôi động hơn bao giờ hết và hình thành một xu hướng mới trong làn sóng đầu tư ra nước ngoài.
Lĩnh vực công nghệ sinh học mới chỉ đang ở giai đoạn đầu của chu kỳ tăng trưởng |
Cái khó không thể bó quyết tâm
Thời gian qua xuất hiện một số ý kiến quan ngại rằng xung đột thương mại Mỹ - Trung có thể ảnh hưởng đến dòng vốn từ Trung Quốc chảy tới Thung lũng Silicon, Cambridge, Massachusetts...
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã nhắm đến các sản phẩm thiết bị y tế và dược phẩm Trung Quốc khi đề xuất tăng thuế nhập khẩu, đồng thời tuyên bố muốn chấm dứt tình trạng Trung Quốc lợi dụng các tài sản sở hữu trí tuệ của Mỹ. Quốc hội Mỹ cũng có chủ trương hạn chế Trung Quốc tham gia sâu vào lĩnh vực công nghệ trong nước.
Tuy nhiên, một khi Bắc Kinh đã hạ quyết tâm đưa ngành dược phẩm bứt phá khỏi định kiến “chuyên sản xuất thuốc rẻ tiền, hết bản quyền”, làn sóng đầu tư từ Trung Quốc vào Mỹ có lẽ sẽ không dừng lại.
Bắc Kinh từng đưa ra một chính sách đầy tham vọng vào năm 2015 mang tên “Made in China 2025”, trong đó chính phủ tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ sinh học và các lĩnh vực sáng tạo khác. Cắt giảm đầu tư ra nước ngoài trong một số ngành như bất động sản, chính phủ Trung Quốc dần chuyển hướng khuyến khích đầu tư vào những ngành có khả năng hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược quốc gia.
Trung Quốc từng tụt lại so với nhiều quốc gia khác trong chi tiêu đầu tư dược phẩm cho dù có quy mô dân số lớn nhất thế giới, song mọi việc đã thay đổi trong vòng 10 năm trở lại đây.
Theo báo cáo của công ty công nghệ y tế Iqvia, vào năm 2012, Trung Quốc đã vượt qua Nhật Bản để trở thành thị trường dược phẩm lớn thứ hai toàn cầu, chỉ xếp sau Mỹ. Quốc gia này được dự báo tăng mạnh chi tiêu ngành dược lên tới 170 tỷ USD vào năm 2021, tức là gần gấp rưỡi so với mức 116,7 tỷ USD của năm 2016.
Việc kinh doanh dược phẩm ở Trung Quốc cũng “dễ thở” hơn nhiều. Trước kia, các công ty dược phương Tây thường phải “dài cổ” chờ cấp phép trước khi bắt đầu các thử nghiệm lâm sàng tại Trung Quốc vì quá nhiều quy định phức tạp.
Sau khi những khó khăn này được tháo nút, doanh nghiệp Mỹ có nhiều thiện cảm hơn với Trung Quốc và xem đây như một thị trường chủ lực. Đó cũng là chất xúc tác quan trọng để nhà đầu tư Trung Quốc rót vốn nhiệt tình hơn vào các công ty Mỹ, nhằm đổi lấy những lợi ích công nghệ cho nước mình.
Hải Châu