Tốt nghiệp khoa Văn hóa Dân tộc, trường Đại học Văn hóa Hà Nội, sau một thời gian làm truyền thông, năm 2016, anh Nguyễn Trung Kiên, xã Độc Lập, TP.Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình quyết định trở về quê khởi nghiệp. Tháng 11/2020, anh Kiên đã mạnh dạn đứng ra thành lập HTX dịch vụ nông nghiệp Độc Lập (HTX Độc Lập).
Giấc mơ về những sản phẩm nông nghiệp sạch
Cách trung tâm TP.Hòa Bình chưa đầy 25km, nhưng để vào được xã Độc Lập phải mất cả tiếng đồng hồ và hết sức vất vả, bởi con đường đất đá đồi núi dốc ngược, nhiều khúc cua tay áo, mùa mưa nhớp nháp, trơn trượt.
Trên đường đưa phóng viên đi tác nghiệp, chị Nguyễn Thanh Tâm, cán bộ Phòng Nghiệp vụ - Kiểm tra - Phong trào, Liên minh HTX tỉnh Hòa Bình cho biết, Độc Lập là xã vùng cao với hơn 90% là đồng bào dân tộc Mường sinh sống.
Dù được sáp nhập về thành phố Hòa Bình, nhưng do người dân chủ yếu vẫn sản xuất nông nghiệp, nhận thức về khoa học kỹ thuật còn nhiều hạn chế, đường sá đi lại cách trở và chủ yếu là đường đồi dốc nên nông sản rất khó tiêu thụ, giá rất thấp vì thương lái “ngại” vào thu mua.
![]() |
Thành viên HTX Độc Lập thu hoạch mướp đắng giống, chuẩn bị cho vụ mới. |
Những khó khăn, trở ngại đó càng được minh chứng khi phóng viên tiếp xúc với thành viên, người lao động, cán bộ HTX Độc Lập.
Anh Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc HTX Độc Lập nhớ lại, thời gian làm truyền thông cho Công ty Bảo vệ thực vật I Trung ương, anh thường xuyên được tiếp xúc với người dân sản xuất rau, củ quả tại những vùng chuyên canh ở Đông Anh, Gia Lâm, Mê Linh (Hà Nội). Anh Kiên cũng tìm hiểu vì sao những người có đất sản xuất và chủ yếu sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao lại có thu nhập ổn định, nhiều gia đình rất giàu có.
Càng đi, càng học hỏi được kinh nghiệm về sản xuất nông nghiệp, một câu hỏi cứ vương vấn mãi trong đầu: Vì sao quê hương mình có đất đai trù phú, thời tiết thuận lợi, người dân cần cù chịu khó nhưng không có thu nhập ổn định, không có sản phẩm chủ lực, nhất là chưa có sản phẩm được đăng ký nhãn hiệu hàng hóa và xây dựng thương hiệu?
Anh bộc bạch, suy nghĩ đó cứ thôi thúc mình phải làm gì đó cho quê hương và càng trăn trở càng quyết tâm học tập và trau dồi kiến thức về khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp, học hỏi kinh nghiệm từ nhiều mô hình sản xuất VietGAP, hữu cơ.... Để một ngày nào đó sẽ trở lại để khởi nghiệp.
Trong thời gian này, anh cũng lăn lộn tìm đến nhiều chợ đầu mối với vai trò là cán bộ truyền thông để chia sẻ, tìm kiếm thông tin về các thương lái lớn, có uy tín tại các chợ ở Hải Dương, Hưng Yên, chợ đầu mối Chương Dương, Long Biên, Cầu Giấy…
![]() |
Mở rộng sản xuất, tìm kiếm thị trường tiêu thụ, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho người dân địa phương luôn là trăn trở của anh Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc HTX Độc Lập. |
Song song đó, anh Kiên còn chủ động tìm đến các cơ sở sản xuất giống cây trồng có uy tín của Viện Nông nghiệp, công ty hạt giống Nova để có được nguồn giống chất lượng cao về phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Quyết tâm thành lập HTX, cùng người dân làm giàu
Năm 2016, anh Kiên chính thức xin nghỉ việc tại Công ty Bảo vệ thực vật I Trung ương, đem nguồn giống, kỹ thuật và kinh nghiệm về phục vụ cho bà con nông dân địa phương bằng việc mở 3 cửa hàng cung cấp giống, phân bón, hỗ trợ khoa học kỹ thuật và bao tiêu đầu ra cho người dân địa phương.
“Thời gian đầu tôi vận động người dân trồng thử nghiệm hàng chục ha bí xanh và mướp đắng. Thấy cây trồng phù hợp với chất đất, sản phẩm chất lượng, bí ngọt, ruột ít, giá thành cao nên chỉ một năm sau, người dân đã mở rộng diện tích trồng lên gần 30ha”, anh Kiên nói.
Để trở thành điểm tựa và động lực giúp người dân yên tâm sản xuất, tháng 11/2020, dưới sự hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh Hòa Bình và chính quyền địa phương, HTX Độc Lập chính thức ra mắt. Mục tiêu của HTX khi đi vào hoạt động là hỗ trợ người dân sản xuất, trợ giúp về khoa học kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm.
Sau khi thành lập và đi vào hoạt động, HTX Độc Lập có 10 thành viên, diện tích sản xuất gần 30ha bí xanh, đồng thời ký kết bao tiêu sản phẩm cho hàng chục hộ gia đình với sản lượng hơn 2.000 tấn/năm.
HTX cũng thành lập được 2 tổ nhóm nuôi dê, trồng bí xanh với 50 hộ tham gia. Ngay sau khi 2 tổ nhóm thành lập, từ các nguồn vốn huy động được, Liên minh HTX tỉnh Hòa Bình đã hỗ trợ 250 con dê sinh sản cho các hộ gia đình.
![]() |
Anh Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc HTX Độc Lập hướng dẫn kỹ thuật nuôi dê cho chị Nguyễn Thị Thu Phương, thành viên của HTX. |
Là người đươc nhận 5 con dê sinh sản đầu tiên, chị Nguyễn Thị Thu Phương, dân tộc Mường ở thôn Sòng, xã Độc Lập phấn khởi cho biết: “Ngay khi tham gia thành viên HTX, gia đình tôi được hỗ trợ 5 con dê sinh sản, đồng thời được hướng dẫn cách chăm sóc, phòng bệnh cho dê để gia đình ổn định cuộc sống”.
Theo ông Nguyễn Ngọc Quế, Chủ tịch UBND xã Độc Lập, toàn xã hiện có 6 xóm với 621 hộ, 2.888 nhân khẩu, trong đó, dân tộc Mường chiếm 90,82%, còn lại là người dân tộc Dao, Kinh. Xã cũng có hàng trăm ha đất có thể triển khai trồng bí xanh và các loại rau, cây ăn quả dây leo.
Những năm qua, sự vào cuộc hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã từng bước đưa đời sống của người dân ngày một khởi sắc. Tính đến năm 2020, bình quân thu nhập của xã đạt 24 triệu đồng/người/năm, hộ nghèo giảm còn 14,79%, nhân dân các dân tộc đoàn kết, nỗ lực thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động...
Về sản xuất nông nghiệp, người dân trong xã có sự hỗ trợ tích cực của HTX Độc Lập. Tuy nhiên, do mới thành lập nên việc xây dưng thương hiệu sản phẩm còn khó khăn, việc tìm kiếm, mở rộng thị trường chưa bền vững. Bên cạnh đó, việc áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất còn hạn chế. Đặc biệt về cơ sở hạ tầng như nhà sơ chế, bảo quản, nhất là lò sấy chưa có nên việc tiêu thụ sản phẩm còn nhiều bấp bênh và hoàn toàn phụ thuộc vào thương lái.
“Chúng tôi mong muốn các cơ quan chức năng có sự hỗ trợ để đánh giá chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ. Nhất là hỗ trợ kinh phí để HTX xây dựng nhà sơ chế, bảo quản và sấy khô sản phẩm để cung cấp cho thị trường sản phẩm chất lượng. Từ đó, cung cấp cho các nhà máy chế biến mứt, nước ép bí đao... qua đó giúp người dân hạn chế được tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa”, ông Quế mong muốn.
Phạm Duy
Bài 2: Công nghệ 4.0 giúp HTX phát triển