Trong những năm qua, Phú Thọ đã có những bước chuyển quan trọng về kinh tế - xã hội, đảm bảo sự ổn định về chính trị xã hội, giữ gìn khối đoàn kết dân tộc. Để đạt được những thành tựu đó, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được tỉnh hết sức quan tâm là vấn đề nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin trong hỗ trợ phát triển kinh tế hàng hóa.
Nâng kỹ năng, mở cơ hội
Một trong những kết quả nổi bật trong đó là việc Viện Khoa học công nghệ và Môi trường thuộc Liên minh HTX Việt Nam đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ, các địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh như Yên Lập, Thanh Sơn, Tân Sơn… tổ chức các lớp đào tạo về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất kinh doanh và tiêu thụ sản phẩm cho thành viên HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh.
Theo đánh giá của Viện Khoa học công nghệ và Môi trường, Phú Thọ là một tỉnh trung du thuộc vùng Đông Bắc Việt Nam, không chỉ có những nét nổi bật về văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số mà còn sở hữu tiềm năng phát triển nông nghiệp phong phú. Một số sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh phải kể đến như bưởi Đoan Hùng, chè Phú Thọ, rau an toàn, cây ăn quả và các loại cây công nghiệp phục vụ chế biến. Đây cũng là những cây trồng chủ lực của nhiều HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Do đó, để nông sản của các HTX nói riêng, nông sản của Phú Thọ nói chung có thể đứng vững trên thị trường và đến được với nhiều người tiêu dùng một cách nhanh chóng, hiệu quả, việc ứng dụng công nghệ số vào quá trình sản xuất, chế biến và tiêu thụ là vô cùng quan trọng. Chuyển đổi số đang mở ra những cơ hội mới cho nông nghiệp Phú Thọ, đặc biệt trong việc nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
Trong đó, các lớp tập huấn do Viện Khoa học công nghệ và Môi trường tổ chức đã tập trung vào việc làm rõ tầm quan trọng về vai trò, vị trí của ứng dụng công nghệ thông tin trong hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự.
![]() |
Nhiều đặc sản của HTX, đồng bào dân tộc thiểu số ở Phú Thọ tiêu thụ thuận lợi nhờ thương mại điện tử. |
Bên cạnh đó, các chuyên gia của Viện Khoa học công nghệ và Môi trường đã khái quát kết quả nghiên cứu thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự ở vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh; Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến ứng dụng công nghệ thông tin trong hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự ở vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh; Xác định điều kiện ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự ở vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Thông qua tập huấn kỹ năng kinh doanh trên nền tảng số phát triển thương hiệu, người dân, thành viên HTX đã từng bước nâng cao trình độ sử dụng các ứng dụng công nghệ thông tin trên điện thoại thông minh, cách thức tham gia các nền tảng số, kỹ năng livestream để quảng bá hình ảnh, xây dựng thương hiệu sản phẩm; đồng thời thay đổi tư duy bán hàng.
Đặc biệt, các HTX đã tiết kiệm thời gian, chi phí và tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng, góp phần đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm, thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại trên môi trường số.
Hiệu quả trong thực tiễn
Tân Sơn là huyện miền núi có 32 dân tộc sinh sống tại 17 xã, đồng bào dân tộc chiếm 83,5%. Thông qua các khóa, lớp tập huấn về chuyển đổi số, không ít HTX trên địa bàn huyện đã phát triển sản xuất kinh doanh hiệu quả.
Điển hình, HTX dịch vụ nông lâm nghiệp Xuân Đài (xã Xuân Đài) đang phát triển 20ha chè tập trung tại 3 xã Xuân Đài, Kim Thượng và Xuân Sơn. Nhờ ứng dụng chuyển đổi số, sản phẩm “Chè sương sớm Xuân Sơn” đạt OCOP 3 sao của HTX đã tiêu thụ rộng rãi trên thị trường.
Trung bình mỗi năm, HTX cung ứng ra thị trường khoảng 3 tấn chè khô, cho doanh thu từ 160 - 170 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho nhiều lao động địa phương. Qua đó góp phần từng bước nâng tầm giá trị nông sản truyền thống, đặc trưng, tăng thu nhập người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.
Tương tự, sau khi tham gia khóa tập huấn về phát triển nhãn hiệu tập thể, ứng dụng chuyển đổi số, sản phẩm cam, quýt của HTX cây ăn quả và dược liệu Mường Kịt (xã Kiệt Sơn) đã được bán trên các trang mạng xã hội. Các thành viên HTX cũng đã biết cách xây dựng và vận hành gian hàng, nắm được chính sách khi đăng tải, vận hành kênh, vận chuyển, hoàn thiện đơn hàng... Đồng thời, một số thành viên có thể xây dựng kịch bản livestream, thiết lập phiên livestream và giới thiệu sản phẩm trên sóng livestream theo nhóm nhà bán hàng.
Có thể thấy, phát triển HTX là giải pháp thiết thực góp phần nâng cao đời sống, bảo tồn văn hoá và phát triển bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số Tân Sơn. Đến nay, với tổng số 41 HTX, đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện đã được nâng cao các kỹ năng về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ vào phát triển kinh tế, nâng cao giá trị cho đặc sản địa phương.
Đặc biệt, thông qua các lớp, khóa tập huấn mà Liên minh HTX tỉnh kết hợp với các sở ban ngành, Liên minh HTX Việt Nam, nhiều người dân, thành viên HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã được thực hành cách bán hàng trên nền tảng số theo hình thức vừa học lý thuyết vừa thực hành. Đây là phương thức thiết thực giúp họ nhanh chóng nắm bắt vấn đề trong triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại trên môi trường số, đặc biệt là hoạt động livestream bán hàng.
70% HTX ứng dụng mạng xã hội
Theo thống kê, đến cuối năm 2024, toàn tỉnh Phú Thọ có 603 HTX đang hoạt động với tổng số hơn 107.802 thành viên. Trong đó có trên 10% HTX ứng dụng công nghệ cao, áp dụng công nghệ tự động hóa, công nghệ sinh học, ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất; có trên 5% HTX bán hàng trên sàn giao dịch điện tử; trên 70% HTX ứng dụng mạng xã hội Zalo, Facebook, website, livestream để giới thiệu, quảng bá, bán các sản phẩm trên các nền tảng số.
Từ thành công của các HTX cho thấy tầm quan trọng của chuyển đổi số, từ việc sử dụng các kênh thương mại điện tử, mạng xã hội đến các nền tảng số để quảng bá sản phẩm, giúp kết nối nhanh chóng cho sản phẩm của các HTX với thị trường. Qua đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng thu nhập cho thành viên các HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh.
Điển hình như HTX Chè Thành Nam (huyện Thanh Sơn), việc thực hiện quản lý hàng hóa, kế toán bằng công nghệ số, áp dụng thương mại điện tử, truy xuất nguồn gốc bằng công nghệ đã giúp giảm chi phí và tối ưu nguồn nhân lực. Nhờ vậy mà 16 sản phẩm chè của HTX không chỉ tiêu thụ tốt trong nước trên các sàn thương mại, mạng xã hội mà còn được xuất khẩu sang Ả Rập Xê Út, Nhật Bản.
Ông Phan Văn Lý, Giám đốc HTX nông nghiệp hạt giống Đất Tổ (thị trấn Lâm Thao) cho biết chỉ có chuyển đổi số, ứng dụng thương mại điện tử mới giúp người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và HTX quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thuận lợi. Với HTX nông nghiệp hạt giống Đất Tổ, con số doanh thu lên đến 1,2 tỷ đồng mỗi năm cũng là nhờ một phần không nhỏ từ thương mại điện tử, chuyển đổi số.
Với vai trò cầu nối hỗ trợ các HTX ứng dụng thương mại điện tử, chỉ trong năm 2024, Liên minh HTX tỉnh đã phối kết hợp tổ chức 37 lớp tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng về quản trị HTX, kỹ năng tuyên truyền, quảng bá xúc tiến thương mại, ứng dụng chuyển đổi số, xây dựng và bảo vệ thương hiệu sản phẩm HTX, xây dựng sản phẩm OCOP và tuyên truyền Luật HTX năm 2023, văn bản chính sách mới cho 6.028 lượt cán bộ quản lý, thành viên và người lao động trong HTX.
Cùng với đó, Liên minh HTX tỉnh đã tăng cường hỗ trợ các HTX giới thiệu, quảng bá sản phẩm rộng rãi trên các kênh thông tin, tuyên truyền; kết nối đưa hơn 40 HTX tham gia các sàn giao dịch thương mại điện tử và siêu thị, hệ thống cửa hàng OCOP trong và ngoài tỉnh; tổ chức, hỗ trợ trên 150 lượt HTX, liên hiệp HTX, tổ hợp tác với gần 300 mặt hàng được tham gia quảng bá tại nhiều hội chợ, sự kiện…
Những nỗ lực này không những tháo gỡ khó khăn cho HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong chuyển đổi số mà còn góp phần không nhỏ vào thực hiện mục tiêu hướng đến năm 2030, thu nhập bình quân của đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh tăng trên 2 lần so với năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm 2%/năm.
Trí Chiến