Đây là nội dung Công văn số 4849/ BHXH - CSXH do Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam - ông Trần Đình Liệu, vừa ký, nhằm hướng dẫn thực hiện điều chỉnh lương hưu đối với lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 có thời gian đóng BHXH từ đủ 20 năm đến 29 năm 6 tháng.
Đối tượng thực hiện Công văn là BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, BHXH Bộ Quốc phòng và BHXH Công an nhân dân.
Cụ thể hóa Nghị định 153
Đây là việc cụ thể hóa Nghị định số 153/2018/ NĐ-CP (Nghị định 153) được Chính phủ ban hành ngày 7/11/2018, nhằm điều chỉnh lương hưu đối với lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 có thời gian đóng BHXH từ đủ 20 năm đến 29 năm 6 tháng.
Nghị định này hướng tới mục tiêu hỗ trợ lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu trong giai đoạn trên bị tác động bất lợi hơn so với lao động nam. Nguyên nhân chính là do thay đổi cách tính lương hưu theo quy định của Luật BHXH năm 2014 so với Luật BHXH năm 2006.
Cụ thể, lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu từ ngày 1/1/2018 đến ngày 31/12/2021 (có từ đủ 20 năm đến 29 năm 6 tháng tùy thuộc vào thời gian đã đóng BHXH và thời điểm bắt đầu hưởng lương hưu), sẽ được điều chỉnh mức lương hưu tính theo quy định tại khoản 2 Điều 56 hoặc khoản 2 Điều 74 Luật BHXH năm 2014 cộng với mức điều chỉnh.
Trước đó, Bộ LĐ- TB&XH đã có Tờ trình gửi Chính phủ nêu rõ, từ ngày 1/1/2018, việc điều chỉnh công thức tính lương hưu trong Luật BHXH 2014 bên cạnh một số ưu điểm, quy định thay đổi cách tính lương hưu đối với lao động nữ đã làm phát sinh sự so sánh giữa lao động nữ với lao động nam, giữa lao động nữ nghỉ sau với lao động nữ nghỉ trước thời điểm ngày 1/1/2018.
Do quy định công thức tính lương hưu của nam được áp dụng nhưng có lộ trình thay đổi dần trong thời gian 5 năm, còn của nữ thì áp dụng thay đổi ngay trong năm 2018. Điều này dẫn đến một số lao động nữ nghỉ hưu năm 2018 có tỷ lệ lương hưu thấp hơn hẳn so với người có cùng thời gian đóng BHXH nghỉ hưu năm 2017 (từ 1 đến 10%). Từ đó tạo ra tâm lý so sánh giữa lao động nữ và lao động nam. Bởi thực tế, lao động nam chỉ giảm 1 - 2% lương hưu.
Lương hưu của hơn 91.000 lao động nữ sẽ được điều chỉnh |
Truy lĩnh phần lương hưu chênh lệch
Những lao động nữ này bị tác động bất lợi hơn so với lao động nam do thay đổi cách tính lương hưu theo quy định của Luật BHXH 2014 so với Luật BHXH 2006.
BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương Thực hiện điều chỉnh lương hưu theo quy định tại Nghị định 153 đối với đối tượng thuộc thẩm quyền quản lý (bao gồm các trường hợp đã được BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân giải quyết hưởng lương hưu từ ngày 1/1/2018 đến trước ngày Nghị định 153 có hiệu lực thi hành).
Chi trả tiền truy lĩnh phần lương hưu chênh lệch tăng thêm giữa mức lương hưu trước và sau khi thực hiện điều chỉnh đối với lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu trong giai đoạn từ ngày 1/1/2018 đến trước ngày nhận lương hưu mới theo quy định tại Nghị định 153.
Cũng theo hướng dẫn của BHXH Việt Nam, trước ngày 10/1/2019, BHXH các địa phương cần lập báo cáo kết quả đối tượng được điều chỉnh và tổng quỹ chi trả lương hưu tăng thêm của năm trước gửi Ban Thực hiện chính sách BHXH.
Đối với BHXH Bộ Quốc phòng và BHXH Công an nhân dân, BHXH Việt Nam hướng dẫn việc thực hiện giải quyết điều chỉnh lương hưu theo quy định tại Nghị định 153 đối với trường hợp thuộc thẩm quyền quản lý bắt đầu hưởng lương hưu từ ngày Nghị định 153 có hiệu lực thi hành.
Chính sách điều chỉnh lương hưu đối với lao động nữ hưởng lương hưu trong giai đoạn từ 2018 đến 2021 có thời gian đóng BHXH từ đủ 20 năm đến 29 năm 6 tháng sẽ hiệu lực từ ngày 24/12 tới. Theo Bộ LĐ-TB&XH, lương hưu của hơn 91.000 lao động nữ trong giai đoạn này sẽ được điều chỉnh, với kinh phí hỗ trợ khoảng 80 tỷ đồng.
Trần Minh