Vị cựu ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã chia sẻ với các đại biểu tại Hội thảo chuyên đề Năng lượng xanh cho phát triển kinh tế bền vững rằng ngành năng lượng của Việt Nam vẫn phụ thuộc vào than đá, trong khi nhiều quốc gia trên thế giới đang tìm cách giảm lệ thuộc vào dạng năng lượng này.
Than đá không phải là rẻ
Dẫn chứng từ nước Mỹ, ông Kerry cho biết ngành năng lượng của Mỹ đã có khoảng 75% năng lượng tái tạo bổ sung vào tổng nguồn cung năng lượng, dẫn tới than đá chỉ chiếm 0,2%.
Các định chế tài chính tại Mỹ và thế giới hiện cũng không khuyến khích đầu tư vào than đá, chính vì thế, chúng ta không thể tiếp tục tăng vào phát triển nhiệt điện than.
Thống kê hiện nay cho thấy, Việt Nam có tới 26 nhà máy điện than, có thể dùng nhiệt điện than trong 30 năm nữa. Tuy nhiên, ông Kerry đặt vấn đề liệu Việt Nam có nên tiếp tục sử dụng nguồn lực nhiệt điện than 30 năm tới không khi thế giới đang quay lưng lại.
Trung Quốc đang là quốc gia lớn nhất về phát triển kinh tế năng lượng mặt trời. Họ thoái lui và tránh xa điện than trong những năm vừa qua. Các nước trong khu vực như Malaysia, Indonesia, Ấn Độ cũng phát triển năng lượng tái tạo của họ gấp đôi vào năm 2022...
Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam có lợi thế lớn mà thiên nhiên ưu đãi như bức xạ mặt trời, gió và sinh khối dồi dào cùng với sự dịch chuyển của thế giới, ông Kerry khuyến nghị, Việt Nam cần nằm trong sự dịch chuyển ấy để có thể tiết kiệm hàng chục tỷ USD và làm cho người dân hạnh phúc hơn.
Việt Nam sẽ đẩy mạnh, thúc đẩy phát triển các dạng năng lượng tái tạo |
Cần có kế hoạch rõ ràng
“Nếu Việt Nam gia tăng sử dụng điện than trong nhiều năm và bổ sung thêm nhà máy nhiệt điện than, tôi cho rằng đây không phải là quyết định thông thái. Tôi có niềm tin vững chắc rằng than đá không phải là rẻ so với mặt trời, sức gió và sinh khối bởi nó kéo theo chi phí về giao thông vận tải, đất đai, tác động tiêu cực đến cộng đồng, không khí... Tất cả chi phí này cao hơn rất nhiều so với năng lượng sạch”, ông Kery nói.
Theo cựu Ngoại giao Mỹ, Việt Nam đã có chính sách phát triển năng lượng mặt trời, Mỹ rất muốn hỗ trợ Việt Nam trở thành mô hình của các quốc gia khác về năng lượng tái tạo, thông minh hơn so với các nước khác.
Chúng ta cần chấp nhận năng lượng tái tạo, đây không phải là sự lựa chọn dễ dàng, nhưng nó không có gì ghê gớm cả mà nó là cách đơn giản bảo vệ con người, môi trường để Việt Nam tốt hơn.
“Tôi biết lãnh đạo Việt Nam hướng đến năng lượng mặt trời. Tuy nhiên, chìa khóa đầu tư, cơ chế tài chính như thế nào thì cần có kế hoạch rõ ràng”, ông nói.
Ông Hoàng Quốc Vượng - Thứ trưởng Bộ Công Thương, cũng cho rằng thách thức về các tác động môi trường của các hoạt động cung cấp năng lượng sẽ ngày càng gia tăng do nhu cầu năng lượng trong nước tăng nhanh, đi kèm với sự gia tăng nhanh chóng về tỷ trọng các nguồn nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là than trong cơ cấu nguồn cung năng lượng.
Vì vậy, thời gian tới, Việt Nam sẽ đẩy mạnh, thúc đẩy phát triển các dạng năng lượng tái tạo, bao gồm: thủy điện vừa và nhỏ, năng lượng gió, mặt trời, sinh khối, khí sinh học, nhiên liệu sinh học; Thúc đẩy mạnh mẽ việc sử dụng năng lượng tái tạo trong sản xuất điện, sản xuất nhiệt và nhiên liệu giao thông; Duy trì tỷ trọng năng lượng tái tạo trong tổng cung cấp năng lượng sơ cấp ở trên mức 30% đến năm 2035.
Về giải pháp, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cho biết xây dựng các chương trình, cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật với các cơ chế khuyến khích phù hợp để đẩy nhanh phát triển nguồn điện sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, trong đó tập trung vào cơ chế giá hỗ trợ cho các dự án sử dụng năng lượng gió, mặt trời, sinh khối, địa nhiệt...
Nhật Linh