Cầm trên tay số lương hưu hơn 4,6 triệu đồng/tháng, bà Nguyễn Thị Thuận (huyện Đắk Hà, Kon Tum) không khỏi bùi ngùi xúc động kể về khoản lương hưu mà mình nhận được đầu tiên cách đây 9 năm.
Niềm vui ngày nhận lương hưu
Bà Thuận chia sẻ: “Hồi đó, tôi được nhận 3,1 triệu đồng. Sau 9 năm, nay tăng được hơn 4,6 triệu đồng/tháng. Mỗi tháng tôi đều mong chờ tới ngày nhận lương hưu để chi tiêu hàng ngày cũng như mua quà cho các cháu”.
Việc tham gia BHXH sẽ giúp người nông dân có lương hưu khi về già. |
Bà Thuận và rất nhiều bà con ở Đăk Hà là những nông dân chính hiệu. Cuộc đời của họ gắn chặt với cây cà phê, cao su. Sở dĩ những nông dân ấy giờ đây có lương hưu là nhờ được tham gia BHXH bắt buộc từ nhiều năm trước - khi các nông trường cà phê, cao su tại địa phương này chuyển đổi theo mô hình công ty.
Theo ông Vũ Tuấn Khang, Giám đốc BHXH huyện Đăk Hà, tính trên toàn địa bàn, hiện quỹ BHXH đang chi trả lương hưu cho 2.475 người. Trong số đó có 87 người là nông dân đang hưởng lương hưu nhờ tham gia BHXH bắt buộc dưới màu áo công nhân nông nghiệp. Cũng theo ông Khang, tính đến thời điểm này và tính tổng 4 công ty cà phê trên địa bàn, có gần 2.000 nông dân tham gia BHXH bắt buộc khi trở thành công nhân nông nghiệp.
Tất nhiên, bà Thuận và một số công nhân nông nghiệp ở tỉnh Kon Tum nằm trong số ít người nông dân Việt Nam được hưởng lương hưu. Điều này cho thấy, rõ ràng cần phải có nhiều hỗ trợ hơn để nông dân được tham gia vào chính sách an sinh xã hội này, được thụ hưởng những lợi ích to lớn khi tham gia BHXH.
Thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy tính đến tháng 7/2022, số người tham gia BHXH đạt khoảng 17,15 triệu người, chiếm 34,65% lực lượng lao động trong độ tuổi; số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp khoảng 13,94 triệu người, chiếm 28,17% lực lượng lao động trong độ tuổi.
Để hỗ trợ phát triển đối tượng tham gia, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chử Xuân Dũng vừa ký ban hành Kế hoạch Triển khai thực hiện Nghị quyết số 03/2022/NQ-HĐND ngày 6/7/2022 của HĐND thành phố Hà Nội quy định mức hỗ trợ thêm tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2022 - 2025.
Theo đó, đối tượng hỗ trợ là người tham gia BHXH tự nguyện là người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 3 tháng trước ngày 1/1/2018; người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn dưới 1 tháng từ ngày 1/1/2018 trở đi; Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố; Người lao động giúp việc gia đình; Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương; Thành viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; Người nông dân, người lao động tự tạo việc làm bao gồm những người tự tổ chức hoạt động lao động để có thu nhập cho bản thân và gia đình…
Nâng mức hỗ trợ giúp người dân đóng BHXH
Về mức hỗ trợ, theo UBND thành phố Hà Nội, người tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định, cụ thể: Hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHXH tự nguyện đối với người thuộc hộ nghèo. Hỗ trợ thêm 25% mức đóng BHXH tự nguyện đối với người thuộc hộ cận nghèo.
Hỗ trợ thêm 10% mức đóng BHXH tự nguyện đối với các đối tượng khác. (Mức hỗ trợ này ngoài mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện được quy định tại Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ). Thời gian thực hiện từ 1/8/2022 đến hết ngày 31/12/2025. 31/12/2025.
Theo bà Caitlin Wiesen, quyền Điều phối viên thường trú của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam, Trưởng Đại diện thường trú Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam, Việt Nam nên tập trung đề cập đến tăng cường phúc lợi cho người lao động.
Việc lao động trong các hộ kinh doanh nhỏ, hợp tác xã, người nông dân trong lĩnh vực nông nghiệp không bị bắt buộc đăng ký vào cơ chế BHXH. Qua đó cho thấy, những chính sách phát triển thị trường lao động còn thiếu chính sách bảo vệ cần thiết cho người lao động đối với những khủng hoảng lớn như COVID-19.
“Dẫn tới, chúng ta thấy nhiều người dân vật lộn với sinh kế của mình ở lĩnh vực xây dựng, thủy sản… Họ không tìm được cơ hội việc làm khác. Hay những người làm trong lĩnh vực dịch vụ như lái xe, buôn bán lẻ hoặc những ngành nghề liên quan không được liệt kê trong những cơ chế bảo hộ”, bà Caitlin Wiesen chia sẻ.
Để hỗ trợ người tham gia BHXH, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phải chủ động đề xuất với cấp ủy, chính quyền địa phương, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, chú trọng tham mưu chỉ đạo, giao chỉ tiêu đến từng xã, phường. Tích cực đề xuất ngân sách địa phương, huy động các nguồn lực khác để hỗ trợ người dân trên địa bàn tham gia BHXH, BHYT.
Về công tác truyền thông, phải chủ động thông tin, đi trước một bước để người dân nắm được những thay đổi. Chú trọng truyền thông đến nhóm nhỏ, có tính đặc thù, có kế hoạch chung cho toàn Ngành, trên cơ sở đó, các đơn vị cơ sở triển khai. Truyền thông phải rõ kết quả đầu ra, rõ tiêu chí đánh giá, cụ thể là số người tham gia BHXH, BHYT.
Thy Lê