Hiện nay, cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp đang là nhu cầu cấp thiết. Việc ứng dụng nhanh tiến bộ kỹ thuật đã và đang hình thành các vùng sản xuất tập trung mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Nguy cơ tai nạn lao động
Các loại máy mới, công suất lớn, tích hợp nhiều tính năng đã được đưa vào sản xuất như: máy gặt đập liên hợp, máy phun thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), máy gặt lúa, máy xúc đào mương... Song song với việc giúp tăng năng suất, giảm công lao động, việc tăng cường sử dụng máy móc cũng tiềm ẩn các vụ tai nạn lao động (TNLĐ), từ đó để lại những thương tích nặng nề cho người nông dân, nhiều trường hợp dẫn đến tử vong.
![]() |
Ứng dụng khoa học và nâng cao ý thức giúp hạn chế tai nạn lao động |
Bên cạnh đó, việc sản xuất nhỏ lẻ, không chú trọng áp dụng các kỹ thuật, quy trình sản xuất chuẩn cũng là nguyên nhân làm ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động. Sản xuất nhỏ lẻ xảy ra tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật. Ở không ít địa phương, việc lạm dụng thuốc BVTV vẫn xảy ra gây ra những hệ lụy nghiêm trọng. Theo các chuyên gia nông nghiệp, việc lạm dụng thuốc bảo vệ trung bình khiến trung bình mỗi vụ lúa, người lao động phun 5-8 lần thuốc BVTV. Người nông dân cũng chưa có ý thức và kinh nghiệm sử dụng thuốc an toàn nên sức khỏe và môi trường bị ảnh hưởng.
Vĩnh Long là một tỉnh có diện tích sản xuất nông nghiệp lớn với 4 vùng sản xuất chính, trong đó có vùng sản xuất thanh long tập trung có diện tích 10.000ha tại Châu Thành, Tân Trụ, TP Tân An. Vùng sản xuất lúa, nuôi thủy hải sản, lâm nghiệp tập trung ở vùng Đồng Tháp Mười trên 200.000ha; vùng chuyên canh rau màu tập trung tại huyện Cần Đước và Cần Giuộc; vùng chăn nuôi bò, trồng đậu phộng, bắp tập trung tại huyện Đức Hòa và Đức Huệ.
Theo thống kê của tỉnh, việc mất ATLĐ trong sản xuất nông nghiệp là do người lao động sử dụng điện và máy móc nhưng không trang bị bảo hộ lao động và bất cẩn hoặc nhiễm độc do sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc diệt ốc...
Với mục tiêu nâng chất chất lượng ngành nông nghiệp để hội nhập, thời gian qua, tỉnh Vĩnh Long đã chú trọng phát triển cánh đồng lớn đi đôi với bảo đảm ATLĐ.
Bảo vệ sức khỏe người lao động
HTX Nông nghiệp Gò Gòn (huyện Tân Hưng) đã phối hợp các sở, ngành triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ mới vào sản xuất, thử nghiệm một số giống lúa đặc chủng chất lượng cao trên diện tích 52ha nhằm gia tăng chất lượng sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ và hướng tới xuất khẩu.
Với quy trình sản xuất VietGAP và được đầu tư bài bản dây chuyền xay xát, sản phẩm của HTX đã được xuất khẩu sang trường Mỹ. Hiện nay, HTX đã mở rộng diện tích, tăng cường liên kết với người dân nâng diện tích sản xuất lên 300ha.
Để đạt chứng nhận VietGAP, một trong những tiêu chí HTX phải hoàn thành là bảo đảm ATLĐ. Các tiêu chí về sử dụng thuốc, hóa chất đều được thực hiện nghiêm cùng với việc đầu tư về cơ sở vật chất đã giúp người dân được làm việc trong môi trường hợp lý.
Sau thời gian áp dụng quy trình VietGAP, đến nay, điều kiện làm việc của HTX được đơn vị chức năng đánh giá là đảm bảo và phù hợp với sức khỏe người lao động. Người lao động ở một số công đoạn cũng được cung cấp quần áo bảo hộ.
![]() |
HTX Thanh Long Tầm Vu chú trọng sản xuất an toàn |
Theo Ban giám đốc HTX, mục tiêu của ứng dụng khoa học công nghệ, tiêu biểu là quy trình VietGAP là ngăn chặn các tai nạn và tổn thương cho sức khỏe thành viên và người lao động trong quá trình sản xuất thông qua việc loại trừ, giảm thiểu hoặc kiểm soát các nguy cơ có trong môi trường lao động nông nghiệp.
Hay tại HTX thanh long Song Phú (Tam Bình), HTX thanh long Tầm Vu... đã chú trọng áp dụng kỹ thuật mới gắn với ATLĐ. Trong quá trình chăm sóc, các nhà vườn chú trọng quy định sản xuất an toàn như không dùng hóa chất độc hại để tránh gây thoái hóa nguồn đất, nguồn nước… đảm bảo sự phát triển lâu dài của cây trồng cũng như sức khỏe người lao động.
Để hạn chế đến mức thấp nhất TNLĐ trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và các ngành nghề nông thôn, Sở NN&PTNT tỉnh Vĩnh Long thường xuyên chỉ đạo chi cục trực thuộc mở các lớp tập huấn để trang bị kiến thức về an toàn vệ sinh lao động trong sản xuất nông nghiệp và sử dụng an toàn thuốc BVTV để người dân có thể tự bảo vệ mình.
Ngành xác định, để đảm bảo ATLĐ trong kinh doanh và sử dụng thuốc BVTV, ngoài việc tăng cường thanh tra, kiểm tra cần phát huy vai trò của các hội, đoàn thể để tuyên truyền sâu rộng, cảnh báo nguy cơ TNLĐ góp phần bảo vệ tốt sức khỏe và tính mạng cho nông dân và người lao động. Chính vì vậy, phát triển các HTX, tổ hợp tác theo chuỗi giá trị cũng là một trong những việc làm được địa phương quan tâm thực hiện.
Như Yến