Theo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương), trong quý III/2018, sự sụp đổ của hàng loạt các mô hình cho vay trực tuyến kéo theo các vấn đề ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống, tính mạng của người dân tại Trung Quốc đã đặt ra nhiều vấn đề mang tính cấp bách cho các nền kinh tế trong khu vực châu Á.
Tại Việt Nam, bên cạnh các ngân hàng, các công ty tài chính, trong vài năm gần đây đã có sự xuất hiện và phát triển nhanh chóng các mô hình cho vay trực tuyến (online), thường được biết đến với tên gọi như: “Vay tiền nhanh online”, “Vay tiền không thế chấp”, “Vay tiền không cần gặp mặt”…
Người tiêu dùng cần cẩn trọng khi vay tiền online (Nguồn: Internet) |
Theo đó, các mô hình này thường được giới thiệu là công ty thực hiện hỗ trợ, tư vấn và kết nối giữa người đi vay và người cho vay.
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho biết, tùy vào mô hình hoạt động mà người cho vay có thể được xác định cụ thể là một đối tác hợp tác với công ty tư vấn, ví dụ như mô hình của ucash.vn, ATMonline.vn, avay.vn, clickvay.vn, doctordong.com, monily.vn, olava.vn, fastdong.com, dongshopsun.vn…
Ngoài ra, có thể không được xác định cụ thể, có thể là tổ chức, cá nhân bất kỳ có đăng ký cho vay trên hệ thống của công ty tư vấn (ví dụ như mô hình của tima.vn; vaymuon.vn - các mô hình hiện được biết đến trên thị trường thế giới với tên gọi là mô hình cho vay ngang hàng (Peer to Peer, P2P).
Từ thực tế ghi nhận trong thời gian qua, căn cứ bài học kinh nghiệm tại Trung Quốc, nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng khi thực hiện các giao dịch vay tiền trực tuyến, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã lên tiếng cảnh báo người tiêu dùng cẩn trọng khi cung cấp thông tin để đăng ký khoản vay.
Do phần lớn các giao dịch được thực hiện online nên phạm vi thu thập và mục đích sử dụng thông tin của các công ty là rất lớn, trong đó có một số mục đích sử dụng đặc thù, ví dụ như: để kiểm tra thông tin về người đi vay thông qua các mạng xã hội mà người đi vay đăng ký (Facebook, Zalo…), hoặc để liên hệ thực hiện nhắc/thu nợ khi phát sinh nợ quá hạn (điện thoại của người thân, của đồng nghiệp…).
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng khuyến cáo trước khi cung cấp các thông tin liên quan, người tiêu dùng cần tìm và nghiên cứu chính sách thu thập thông tin của công ty để hiểu rõ phạm vi và mục đích sử dụng, tránh trường hợp cung cấp thông tin thiếu kiểm soát, dễ gây ảnh hưởng tới quyền lợi của bản thân, gia đình và bạn bè. Ngoài ra, cần nghiên cứu kỹ các điều khoản cho vay như về chủ thể và thủ tục giải ngân, về lãi suất vay, điều kiện hủy giải ngân, chính sách gia hạn khoản vay…
Thy Lê