Theo phương án cổ phần hóa, Becamex IDC (Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp – TNHH MTV) có vốn điều lệ dự kiến 13.170 tỷ đồng. Trong đợt IPO tới đây, Becamex sẽ bán đấu giá 311,2 triệu cổ phần, tương đương 23,6% vốn điều lệ dự kiến. Với mức giá khởi điểm được xác định là 31.000 đồng/cổ phần, Becamex dự kiến thu về 9.647 tỷ đồng trong đợt này.
Tuy nhiên, mục tiêu hút hàng ngàn tỷ đồng từ IPO của Becamex IDC xem như hoàn toàn thất bại với chỉ 6,1% lượng cổ phần được đặt mua. Ước tính, Becamex IDC sẽ chỉ thu về hơn 587 tỷ đồng từ đợt bán đấu giá lần này (nếu được tổ chức).
Nợ ngắn hạn quá lớn
Theo BCTC năm 2016, Becamex IDC đạt tổng doanh thu 7.300 tỷ đồng, tăng 2% so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận gộp ghi nhận 1.882 tỷ đồng, tăng 12% so với năm 2015, lợi nhuận sau thuế đạt 885,8 tỷ đồng, tăng 12,7%.
Tuy nhiên, doanh thu tài chính lại giảm mạnh so với năm 2015, xuống còn 273 tỷ đồng (năm 2015 là 575 tỷ đồng), trong khi chi phí tài chính tăng 28% lên 824 tỷ đồng, chủ yếu do lãi vay tăng (788,8 tỷ đồng). Ngoài ra, chi phí bán hàng và chi phí quản lý cùng tăng hơn 11%, lần lượt ở mức 728 tỷ đồng và 418 tỷ đồng so với cùng kỳ và vượt trội đà tăng doanh số.
Tính đến ngày 31/12/2016, tổng tài sản của Becamex IDC được ghi trên sổ sách là 57.246 tỷ đồng. Trong đó, hàng tồn kho lên đến 26.270 tỷ đồng, chiếm 45,8% tổng tài sản. Tài sản dở dang dài hạn cũng ghi nhận mức 20.222 tỷ đồng, tăng 25% so với cùng kỳ.
Nợ phải trả của Becamex tính đến 31/12/2016 tăng 9%, lên mức 44.197 tỷ đồng, chiếm hơn tổng nguồn vốn. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu chỉ ở mức 13.050 tỷ đồng, tăng 13% so với cùng kỳ.
Chỉ xét riêng dư nợ tại các ngân hàng, tính đến ngày 31/12/2016, Becamex IDC đang vay ngắn hạn tổng cộng 6.102 tỷ đồng, dài hạn 3.273 tỷ đồng. Đặc biệt, Tổng công ty còn vay dài hạn 347 tỷ đồng từ các tổ chức khác, và huy động 11.502 tỷ đồng từ các ngân hàng thương mại thông qua việc phát hành trái phiếu thường dài hạn.
Trong khi đó, Becamex IDC lại ghi nhận khoản lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là âm 235,5 tỷ đồng. Ngược lại, số tiền lãi năm 2016 cùng với số lũy kế cuối 2015 là 126 tỷ đồng được phân bổ hết vào quỹ sắp xếp doanh nghiệp với con số 1.242 tỷ đồng.
Từ trước đến nay, các BCTC của Becamex IDC thuộc vào loại khá “bí ẩn”. Tính đến thời điểm Thủ tướng chính phủ quyết định cổ phần hóa Becamex IDC hồi giữa năm 2017, BCTC của Becamex IDC mới chỉ được cập nhật đến năm 2015. Thậm chí, gần sát đến ngày cổ phần hóa, Becamex mới cập nhật BCTC mới nhất.
Theo đó, tính đến ngày 30/6/2017, vốn chủ sở hữu của Becamex IDC là 9.534 tỷ đồng, tổng tài sản đạt hơn 42.703 tỷ đồng. Tuy nhiên, nợ phải trả đã là hơn 33.168 tỷ đồng chiếm 77,6% tổng tài sản. Trong đó, nợ ngắn hạn là 16.699 tỷ đồng, nợ dài hạn là 13.469 tỷ đồng.
Trước đó, năm 2015, nợ phải trả của Becamex IDC đạt 14.688 tỷ đồng, gồm 4.952 tỷ đồng nợ ngắn hạn và 10.096 tỷ đồng nợ dài hạn, theo đó tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu ở mức khá cao là 1,77 lần. Nói cách khác, nợ phải trả của Becamex đã tăng hơn hai lần chỉ sau gần hai năm, điều đó rõ ràng sẽ khiến những nhà đầu tư tiềm năng phải lo ngại.
|
IPO Becamex IDC: Nguy cơ “pháo xịt”
Chỉ số P/Ekhông hấp dẫn
Một phần không kém quan trọng trong quyết định đầu tư của các nhà đầu tư là chỉ số P/E (Hệ số giá trên thu nhập một cổ phiếu). Với mức giá tham chiếu 31.000 đồng/ cổ phiếu, chỉ số P/E năm 2016 của Becamex IDC lên tới 51,2 lần. Chỉ số này của Becamex IDC là quá cao so với doanh nghiệp cùng ngành tại thời điểm IPO như IDICO, hay Viglacera hiện đang giao động trong khoảng 13-15 lần.
Hơn nữa, khi chỉ còn hai ngày nữa là đến phiên IPO theo dự kiến nhưng, Becamex IDC vẫn chưa công bố chi tiết điều kiện, thời điểm lựa chọn nhà đầu tư chiến lược. Giới phân tích cho rằng điều này sẽ hạn chế việc cải thiện hiệu suất hoạt động ít nhất trong ngắn hạn. Bởi, nhà đầu tư chiến lược có vai trò dẫn dắt, thúc đẩy doanh nghiệp cải thiện hiệu suất lao động, tạo ra giá trị thặng dư cao hơn.
Hiện Becamex IDC đang sở hữu 6 KCN gồm: KCN Mỹ Phước, gồm ba giai đoạn với tổng diện tích 3.429 ha; KCN Việt Nam – Singapore, gồm 6 KCN với tổng diện tích 6.000ha, công ty nắm 49%; KCN và đô thị Thới Hòa 956ha; KCN Bàu Bàng 2.000 ha; Khu liên hợp Công nghiệp – Đô thị – Dịch vụ Bình Dương 4.196 ha; và KCN Becamex – Bình Phước 4.300 ha.
Công ty còn có một số dự án BĐS lớn như: dự án thành phố mới Bình Dương quy mô 1.000 ha; dự án Becamex City Center (6ha), dự án Ecolakes Mỹ Phước (220ha) Becamex IDC nắm 45%; dự án Becamex Thuận An (190ha).
Tuy nhiên, lợi nhuận chủ yếu của Becamex IDC lại đến từ hoạt động liên doanh liên kết. Năm 2016, Becamex IDC ghi nhận 683 tỷ đồng lợi nhuận từ hoạt động này chiếm 84% tổng lợi nhuận sau thuế công ty mẹ (786,9 tỷ đồng). Riêng lợi nhuận thu được từ 49% vốn góp tại VISIP đã đạt 619 tỷ đồng, chiếm 90% tổng doanh thu từ hoạt động liên kết của tổng công ty.
Sau cổ phần hóa, Nhà nước dự kiến nắm 51% cổ phần Becamex, ngoài phần IPO 23,6%, hầu hết số lượng cổ phần còn lại (25%) sẽ được chào bán cho cổ đông chiến lược, một phần nhỏ dành cho cán bộ công nhân viên công ty.
Linh Đan
