Theo VASEP, từ tháng 9/2017, sau khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) công bố kết quả sơ bộ thuế chống bán phá giá lần thứ 13 đối với sản phẩm cá tra phi lê đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam với mức thuế 2,39USD/kg, bằng với mức thuế toàn quốc, đã khiến kim ngạch xuất khẩu cá tra vào Mỹ sụt giảm liên tục. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu cá tra vào Mỹ trong năm 2017 giảm 11% so với năm 2016.
Thực tế chứng minh rằng các doanh nghiệp Việt Nam không bán phá giá cá tra và việc xuất khẩu cá tra Việt Nam vào Hoa Kỳ cũng không gây thiệt hại đến ngành công nghiệp cá nheo Mỹ
Ngày 20/3/2018, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 13 (POR13) áp dụng đối với các lô hàng xuất khẩu trong giai đoạn từ 01/8/2015- 31/7/2016.
Theo quyết định này mức thuế 3,87USD/kg được áp dụng cho Công ty Godaco - Công ty được chọn để xem xét hồ sơ lần này. Do chỉ có một công ty được chọn để xem xét hồ sơ, nên Bộ Thương Mại Hoa Kỳ cũng áp dụng mức thuế này cho các doanh nghiệp còn lại.
So với mức 0,69 USD/kg của lần xem xét hành chính lần thứ 12 (POR12), mức thuế này đã tăng 5,61 lần. Đây là mức thuế cao nhất từ trước đến nay và cao hơn cả mức thuế toàn quốc 2,39 USD/kg mà Bộ Thương mại Hoa Kỳ áp dụng cho các công ty không được hưởng thuế suất riêng rẽ trong vụ kiện chống bán phá giá cá tra của Việt nam.
Trải qua 13 kỳ xem xét hành chính trong vụ kiện CBPG thì đây là lần đầu tiên DOC yêu cầu công ty Godaco thực hiện việc thay đổi cách kê khai hồ sơ có nhiều khác biệt so với các kỳ trước. Công ty đã nộp hồ sơ đúng hạn nhưng Bộ Thương Mại Hoa Kỳ đã không xem xét một cách đầy đủ dẫn đến việc áp dụng các yếu tố bất lợi có sẵn khiến cho mức thuế tính cho Công ty tăng cao một cách vô lý.
Bộ Thương mại Hoa Kỳ cũng đã có những điều chỉnh thiếu cơ sở pháp lý khi áp dụng mức thuế suất được tính theo các yếu tố bất lợi có sẵn trở thành mức thuế trung bình cho các công ty có mức thuế suất riêng rẽ không được xem xét hồ sơ, bỏ qua các quy định thông thường khi đưa ra quyết định trong kết quả cuối cùng.
Với cách tính này, Bộ Thương Mại Hoa Kỳ đã áp dụng mức thuế cao vô lý khiến các doanh nghiệp có rất ít cơ hội xuất khẩu cá tra fillet vào Hoa Kỳ trong thời gian tới vì không thể đáp ứng số tiền ký quỹ quá cao theo mức thuế này.
Hiệp hội nhận thấy kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 13 thể hiện sự không công bằng, trái với các quy định về luật chống bán phá giá thông thường, đồng thời mang tính áp đặt và vô lý đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Đây là một việc chưa có tiền lệ, thể hiện sự áp đặt chủ quan thiếu cơ sở của DOC trong quá trình xem xét.
Hiệp hội VASEP và các doanh nghiệp phản đối quyết định thiếu công bằng này của DOC và đang xem xét tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để khiếu kiện lên Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (CIT) trong thời gian sớm nhất để bảo đảm quyền lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam.
"Thực tế chứng minh rằng các doanh nghiệp Việt Nam không bán phá giá cá tra và việc xuất khẩu cá tra Việt Nam vào Hoa Kỳ cũng không gây thiệt hại đến ngành công nghiệp cá nheo Mỹ, mà trái lại đã tạo ra nhiều công ăn việc làm cho ngành kinh doanh các sản phẩm cá tra Việt Nam tại Mỹ, đồng thời là nguồn cung cấp sản phẩm cá thịt trắng ổn định cho người tiêu dùng Mỹ với chất lượng tốt và giá cả phù hợp", VASEP nhấn mạnh.
Nhật Linh