 |
|
Nhiều doanh nghiệp phản ánh tình trạng chậm xuất khẩu khẩu trang vải sang Mỹ, Nhật, EU vì chờ Hải quan phân biệt với khẩu trang y tế (Ảnh minh hoạ: Internet) |
Chiều 31/3, Tổng cục Hải quan có văn bản trả lời về việc xuất khẩu khẩu trang. Theo cơ quan này, vừa qua, một số cơ quan báo chí có thông tin: Bộ Công Thương cho biết vừa qua nhận được các văn bản của Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và một số doanh nghiệp phản ánh những khó khăn trong việc xuất khẩu khẩu trang vải. Nguyên nhân là do các cán bộ hải quan tại cửa khẩu khó phân biệt giữa khẩu trang y tế với khẩu trang vải, đặc biệt là khẩu trang vải kháng khuẩn nên phải lấy mẫu gửi đi giám định nhiều nơi...
Liên quan đến vấn đề này, Tổng cục Hải quan cho biết, ngày 28/2/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 20/NQ-CP về việc áp dụng chế độ cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19.
Trong đó, Khoản 1 Nghị quyết 20/NQ-CP quy định: “Bộ Y tế áp dụng chế độ cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19 và chỉ cho phép xuất khẩu với mục đích viện trợ, hỗ trợ quốc tế do Chính phủ Việt Nam thực hiện (tối đa 25% sản lượng cho xuất khẩu, 75% sản lượng dành cho công tác phòng, chống dịch bệnh trong nước). Không áp dụng quy định trên đối với hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp chế xuất đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư và doanh nghiệp gia công khẩu trang y tế cho thương nhân nước ngoài đã ký hợp đồng gia công trước ngày 01 tháng 3 năm 2020. Và giao Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) phối hợp giám sát việc xuất khẩu khẩu trang y tế.”
Tổng cục Hải quan cho biết, để đảm bảo công tác kiểm tra, kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong bối cảnh dịch bệnh, ngày 9/3/2020, Tổng cục Hải quan đã có văn bản chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố triển khai một số giải pháp cụ thể công tác kiểm tra, kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Trong đó có nội dung về việc áp dụng chế độ cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19 bao gồm: Doanh nghiệp được Bộ Y tế cấp phép xuất khẩu với mục đích viện trợ nhận đạo, hỗ trợ quốc tế do Chính phủ Việt Nam thực hiện.
Doanh nghiệp chế xuất có giấy chứng nhận đầu tư kinh doanh được cơ quan có thẩm quyền cấp và doanh nghiệp thực hiện hoạt động gia công cho nước ngoài nếu hợp đồng gia công ký trước ngày 1/3/2020 được thực hiện việc xuất khẩu khẩu trang y tế. Hợp đồng gia công phải được thông báo với cơ quan Hải quan theo quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 56 Thông tư 38/2015/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư 39/2018/TT-BTC).
Bên cạnh đó, để đảm bảo công tác giám sát, không để xảy ra tình trạng gian lận xuất khẩu khẩu trang y tế nhưng cố tình khai báo là khẩu trang khác, Tổng cục Hải quan chỉ đạo các Cục Hải quan tỉnh, thành phố thực hiện kiểm tra thực tế đối với các lô hàng hóa xuất khẩu khai báo là khẩu trang không dùng trong y tế (có mã HS 63079090); đối chiếu với tiêu chuẩn khẩu trang y tế TCVN8389-2010 do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố để xác định thực tế hàng hóa.
Cơ quan này cũng cho biết, ngày 11/3/2020, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 868/QĐ-BYT quy định về việc cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng chống dịch Covid-19. Tổng cục Hải quan đã triển khai thực hiện đến các Cục Hải quan địa phương.
Ngày 26/3, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) có văn bản gửi Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam; Hiệp hội Dệt may Việt Nam; Tập đoàn Dệt may Việt Nam; Công ty TNHH May Nhân Hòa cho biết: “Các mặt hàng khẩu trang không phải khẩu trang y tế thực hiện theo quy định hiện hành, không cần giấy phép xuất khẩu”.
Về điểm này, Tổng cục Hải quan nhất trí với Cục Xuất nhập khẩu và cũng đã chỉ đạo các cục, hải quan tỉnh, thành phố triển khai nội dung trên.
Tuy nhiên, ngày 27/3, Bộ Y tế có Công văn 1657/BYT-TB-CT gửi Bộ Tài chính, cho biết: “Trong thời gian qua có hiện tượng làm giả giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) do Bộ Y tế cấp đối với mặt hàng khẩu trang y tế, và đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố đề nghị rà soát, tăng cường kiểm tra và kịp thời xử lý nghiêm theo quy định đối với các đơn vị sản xuất khẩu trang y tế vi phạm trên địa bàn”.
Vì vậy, Tổng cục Hải quan đã kiểm soát chặt chẽ để kịp thời phát hiện những gian lận trên. Theo đó, Tổng cục Hải quan giao Cục Quản lý rủi ro, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố đánh giá rủi ro chỉ lựa chọn các lô hàng nghi vấn đề kiểm tra thực tế hàng hóa, đặc biệt các lô hàng do nhà xuất khẩu không phải là nhà sản xuất.
Theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và có xu hướng lây lan nhanh trong nước và nước ngoài, nhu cầu sử dụng khẩu trang y tế trong và ngoài nước đang tăng cao. Cục Hải quan tỉnh, thành phố đã tăng cường công tác phòng chống buôn lậu khẩu trang qua biên giới và đã phát hiện bắt giữ nhiều vụ việc buôn lậu mặt hàng khẩu trang qua biên giới.
Điển hình như ngày 8/3/2020, Chi cục Hải quan cửa khẩu Tịnh Biên – Cục Hải quan tỉnh An Giang phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên bắt giữ 1 đối tượng vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Hàng hóa vi phạm thu giữ gồm 164.600 chiếc khẩu trang y tế.
Hay ngày 11/3/2020, Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài – Cục Hải quan Tây Ninh kiểm tra, kiểm soát, phát hiện 2 đối tượng có hành vi vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới. Hàng hóa vi phạm gồm: Khẩu trang y tế các loại: 187.950 chiếc khẩu trang y tế Việt Nam, mới 100%, trị giá hàng hóa ước tính 161,455 triệu đồng.
Huyền Anh
