Đây là thông tin được ông Nguyễn Trường Giang, Thành viên nhóm Công tác hỗ trợ DN vừa và nhỏ (DNVVN) cho biết tại báo cáo về việc khảo sát tình hình DNVVN, Hội thảo chính sách hỗ trợ DN vừa và nhỏ - kinh nghiệm từ Nhật Bản ngày 2/3.
Theo đó, ông Giang cho biết, số lượng DNVVN của Việt Nam là 600.000 DN (chiếm 98%), đóng góp 41% nguồn thu ngân sách, 49% GDP, 78% lao động của cả nước. Tuy nhiên, hiện nay kết quả khảo sát cho thấy, DNVVN gặp nhiều khó khăn về vốn, chính sách.
![]() |
Thuế thu nhập doanh nghiệp cao, DN đối phó bằng cách làm 2 sổ kế toán
Cụ thể về chính sách, ông Giang cho biết, thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đang là gánh nặng cản trở đầu tư trang thiết bị, nghiên cứu phát triển, tuyển dụng - đào tạo nguồn nhân lực.
So với nhiều DN lớn, DNVVN rất nhạy cảm với rủi ro. Nhưng do rủi ro, đầu tư trang thiết bị... nên thuế TNDN cao, ảnh hưởng xấu đến tỷ lệ lợi nhuận giữ lại trong DN.
Báo cáo cho biết, thuế suất đối với DN nói chung của Việt Nam là 20%, với các DN trong khu công nghiệp thì được miễn thuế 2 năm, giảm 50% thuế trong 4 năm kế tiếp.
Tuy nhiên, các DN được khảo sát thì phần lớn nằm ngoài khu công nghiệp. Các DN cho biết, phí thuê đất ở khu công nghiệp cao, không thể trả nhiều lần nên có một số DN phản ánh là không vào khu công nghiệp được. Ngoài ra, các lĩnh vực ưu tiên trọng Luật hỗ trợ CNHT quy định hẹp nên mức thuế hiện tại là cao với nhiều DNVVN.
Đặc biệt, so sánh với Thái Lan hoặc Indonesia... thì ở Thái thuế TNDN cho DNVVN là 15%, Indonesia là 12,5% (với DN có doanh thu năm dưới 50 triệu IDR)... Malaysia muốn thúc đẩy một số lĩnh vực cụ thể nên đối với các DN "có danh hiệu Pioneer" chỉ phải nộp thuế thu nhập trên 30% doanh thu năm trong 5 năm. Danh hiệu này cũng tương tự như cơ chế ưu đãi CNHT của Việt Nam nhưng định nghĩa rộng hơn nên dễ được hưởng.
Ở Singapore, thuế thu nhập DN nói chung là 17%, đồng thời có chế độ giảm thuế theo từng mức và hoàn thuế TNDN để giúp DN đối phó với vấn đề chi phí tăng. Đặc biệt có cả chế độ miễn thuế một phần đối với DN start - up.
Ngoài ra, khi khảo sát DN, ông Giang cũng cho biết, có một vấn đề thường được nghe là tình trạng 2 sổ sách kế toán. Lý do để giảm số tiền nôp thuế TNDN cao. Do đó DNVVN Việt Nam vốn có nền tảng kinh doanh yếu sẽ bị ảnh hưởng lớn khi tình hình kinh tế biến đổi nhanh hoặc khi chịu rủi ro nhưng lại không được ưu đãi thuế (320% như với DN lớn).
"Ngược lại các dự án (DN lớn) vốn đã mạnh lại được nhiều ưu đãi (10% thuế TNDN trong 15 năm, 4 năm đầu miễn thuế, 9 năm kế tiếp giảm 50%)", ông Giang cho biết.
Lê Thuý