Thỉnh thoảng, lại nghe những thông tin không tốt cho hàng Việt xuất khẩu khi bị cảnh báo hoặc phải trả về vì không đạt các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn. Chẳng hạn, một lô hàng của doanh nghiệp (DN) Việt xuất khẩu sang Mỹ bị phát hiện có chất carbendazim đã bị cơ quan chức năng nước này tiêu hủy và phạt hơn 50.000 USD. Nhà nhập khẩu đã gửi cảnh báo cho phía DN Việt, nếu còn vi phạm thì nguy cơ sẽ mất thị trường xuất khẩu.
Chìa khoá chinh phục Mỹ, EU
Có thể thấy, Mỹ và EU đang là hai thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam nhưng cũng cực kỳ khó tính với các yêu cầu cao về tiêu chuẩn an toàn. Còn với thị trường Mỹ, để xuất khẩu bền vững hơn vào thị trường lớn nhất nhưng không phải dễ tính này, đòi hỏi các DN xuất khẩu của Việt Nam cũng phải đạt “chuẩn”.
Ông Herb Cochran, nguyên Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (Amcham) tại Tp.HCM, đã từng lưu ý về mã số DUNS (số nhận dạng ID duy nhất trên quốc tế) – điều mà các DN xuất khẩu Việt Nam cần phải có để trở thành nhà cung ứng “đạt chuẩn” cho các công ty Mỹ.
Còn theo ông Claudio Dordi, Tư vấn trưởng Dự án EU – MUTRAP, tại thị trường EU có hai tiêu chuẩn mà các DN xuất khẩu hàng Việt Nam cần lưu ý, đó là tiêu chuẩn chung và tiêu chuẩn riêng.
Tiêu chuẩn chung là những quy định bắt buộc mà nếu hàng hóa không đạt được ngưỡng này sẽ bị từ chối nhập khẩu, bị trả về, thậm chí cưỡng bức tiêu hủy ngay tại cảng nhập, đồng thời DN bị cấm xuất khẩu vào thị trường này trong một thời gian hoặc vĩnh viễn.
Vì vậy, có thể thấy việc đạt được các tiêu chuẩn quốc tế có tầm quan trọng như thế nào nếu hàng Việt muốn trụ vững tại các thị trường lớn trên toàn cầu. Theo giới chuyên gia, một trong những việc làm cần thiết nhất, giúp DN vượt qua các hàng rào kỹ thuật (TBT) và nâng cao năng lực cạnh tranh, đó là thực hiện đánh giá và chứng nhận sản phẩm.
![]() |
Việc đạt chuẩn quốc tế sẽ giúp hàng Việt trụ vững tại các thị trường lớn trên toàn cầu
Trong đó, có thể lấy Chứng nhận mang tiêu chuẩn quốc tế UL của Tập đoàn Underwriters Laboratories (UL) của Hoa Kỳ (hoạt động trong lĩnh vực chứng nhận an toàn sản phẩm trên toàn cầu) là một điển hình để các DN Việt tham khảo. Chứng nhận này được ví như chìa khóa để DN Việt có thể chinh phục thị trường Mỹ, bởi đây là thị trường rất quan tâm đến sự an toàn của sản phẩm.
Trao đổi với Thời báo Kinh Doanh, ông Kevin Faltin, Giám đốc giám sát vật liệu và An toàn phòng chống tại Tập đoàn UL, cho biết tập đoàn này đang dành sự quan tâm lớn về chuẩn an toàn đối với các DN xuất khẩu Việt Nam. Điều quan trọng của giấy chứng nhận chuẩn an toàn quốc tế chính là mang đến giá trị thương hiệu cho DN Việt cũng như hỗ trợ DN có thể vươn ra những thị trường khác.
Chuẩn Việt hay chuẩn quốc tế ?
Ông Kevin Faltin cho biết hoạt động đánh giá của chuẩn an toàn UL không vì lợi ích của tổ chức, cũng không vì lợi ích tài chính đối với sản phẩm. Do đó, người tiêu dùng có thể tin tưởng con dấu do UL phê duyệt là hoàn toàn khách quan, không chịu bất kỳ tác động nào từ phía nhà sản xuất và là danh mục thật sự uy tín.
Vì vậy, các DN Việt có thể từng bước xây dựng niềm tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm của mình, thông qua việc đạt được những tiêu chuẩn về an toàn và chất lượng sản phẩm khắt khe từ các tổ chức chứng nhận quốc tế.
Theo giới chuyên gia, trong bối cảnh hội nhập hiện nay, người tiêu dùng đang đứng trước rất nhiều thương hiệu từ nhiều quốc gia khác nhau, các mặt hàng quốc tế đang được xem là những lựa chọn thông minh.
Cho nên, các DN Việt cần đầu tư kỹ về cơ sở hạ tầng, chiến lược kinh doanh và quản lý khâu sản xuất để đảm bảo chất lượng sản phẩm đủ tiêu chuẩn an toàn cho người tiêu dùng. Bên cạnh đó, được các tổ chức chuẩn quốc tế chứng nhận như Mỹ, EU… sẽ góp phần xây dựng thương hiệu uy tín hơn và dễ xâm nhập vào các thị trường Mỹ, EU trong tương lai.
Thực tế cho thấy các DN Việt hiện nay vừa đối mặt áp lực phải thực hiện các hàng rào kỹ thuật, yêu cầu của nước nhập khẩu (DN phải mất rất nhiều chi phí do phải mời các Tổ chức chứng nhận nước ngoài vào Việt Nam để đánh giá chứng nhận) vừa chịu áp lực thực hiện, tuân thủ các Quy chuẩn kỹ thuật (QCVN) và quy định liên quan trong nước.
Ông Nguyễn Hoàng Linh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ Khoa học & Công nghệ), cho rằng để tuân thủ bất kỳ quy định nào ở quốc gia nhập khẩu, liên quan đến vấn đề kỹ thuật, DN phải chuẩn bị cơ sở hạ tầng, chuẩn bị các điều kiện kiểm soát.
Nhưng, thêm quy định thì DN sẽ phải thêm chi phí để tuân thủ. Đơn cử như phải thử nghiệm, đánh giá, chứng nhận, thủ tục công bố các sản phẩm phù hợp… Tất cả đều mất thời gian, chi phí cho DN.
Rõ ràng đây là những khó khăn với DN Việt cần phải được khắc phục. Theo ông Linh, các cơ quan quản lý nên tập trung hỗ trợ cho DN nắm bắt được đầy đủ các yêu cầu của các nước nhập khẩu sản phẩm của mình, thông qua đó, phía cơ quan quản lý phải giúp đỡ cho DN thực hiện tốt các việc đó.
“Lẽ ra chúng ta chỉ nên quy định: Nếu như các sản phẩm không xuất khẩu mà tiêu thụ ở Việt Nam thì phải tuân thủ theo các quy định tại thị trường Việt Nam mà thôi, tức là tuân thủ theo QCVN. Còn nếu xuất khẩu thì không nên quy định là phải thực hiện theo QCVN trước khi xuất đi” – ông Linh chia sẻ thêm.
Thế Vinh