Rốt cuộc, sau thời gian đằng đẵng kêu ca Grab, Uber, phía Tập đoàn Mai Linh đã buộc phải tiếp tục có những thay đổi để cạnh tranh thị phần. Hôm 20/11, họ đã chính thức triển khai dịch vụ “xe ôm công nghệ” Mai Linh Bike tại Tp.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng.
Theo ông Hồ Huy, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Mai Linh, nhằm thu hút tài xế và cạnh tranh với Grab, Uber, trong hai tháng đầu ra mắt dịch vụ mới, DN này sẽ miễn phí cho các tài xế hoạt động. Sau đó, tỉ lệ mà tài xế đóng cho Mai Linh là 15% – thấp hơn so với mức 20% – 25% mà Grab và Uber đang áp dụng.
Tạo lợi thế cạnh tranh
Việc thay đổi này liệu có hiệu quả, có thắng được Grab với Uber hay không, nhất là ở lĩnh vực xe ôm (không đúng chuyên ngành taxi), thì vẫn còn chờ thời gian để trả lời.
Tuy nhiên, cần ghi nhận động thái mạnh dạn mở ra dịch vụ mới như xe ôm của một doanh nghiệp (DN) nội địa như Mai Linh để nâng cao chất lượng dịch vụ, phục vụ người tiêu dùng.
Điều này còn hơn là tốn thời gian và công sức chỉ để loanh quanh “khiêu chiến” với loại hình taxi công nghệ được khối ngoại du nhập vào Việt Nam, khiến cho taxi truyền thống chao đảo.
Ở một diễn biến khác, bắt đầu từ ngày 21 đến 26/11, lần đầu tiên, hệ thống siêu thị hàng tiêu dùng nhanh của khối nội là Co.opmart và Co.opXtra thử nghiệm hình thức đồng loạt giảm giá mạnh nhất có thể cho trên 60.000 sản phẩm nhu yếu trong chương trình “6 ngày cuồng nhiệt mua sắm” theo kiểu “Black Friday” của Mỹ.
Thực ra, tạo ra những đợt giảm giá “khủng” nhằm tăng tính cạnh tranh thì Co.opmart cũng đã làm từ khá lâu.
Thế nhưng, để người tiêu dùng vào hệ thống siêu thị nội địa này “cuồng nhiệt mua sắm” thay vì chạy vào các đại siêu thị, cửa hàng tiện lợi của khối ngoại như Lotte Mart, Mega Market, Big C, Aeon, Family mart, Circle K…thì đòi hỏi một sự thay đổi mang tính đột phá hơn.
Nhất là trong bối cảnh nhiều siêu thị nội được cho là dần dần mất năng lực cạnh tranh trước các siêu thị ngoại, khi mà 53% doanh thu tại các kênh phân phối hiện đại (siêu thị, cửa hàng tiện lợi, trung tâm thương mại) đang rơi vào tay của họ và dự báo sẽ còn gia tăng mạnh hơn nữa trong thời gian tới.
Nên nhắc lại, trong quãng thời gian qua đã có quá nhiều lời than vãn của khối bán lẻ nội địa trước sự bành trướng của khối bán lẻ ngoại. Trong khi đó, giới chuyên gia cho rằng lẽ ra các DN bán lẻ nội địa phải nhìn lại mình để thay đổi mà vươn lên cạnh tranh. Thực tế, sức ép cạnh tranh từ khối ngoại chỉ chiếm khoảng 50%, một nửa còn lại là do phần lỗi chậm thay đổi của chính các DN bán lẻ nội.
![]() |
Giải pháp đối với các nhà sản xuất Việt Nam là phải tạo dựng năng lực cạnh tranh cốt lõi cho DN dựa trên cơ sở đầu tư đổi mới công nghệ để làm ra những sản phẩm chất lượng, có tính khác biệt, đáp ứng tốt nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng
Nhìn ra cơ hội mới
Chính vì vậy, để tạo lợi thế cạnh tranh trước khối ngoại thay vì kêu ca, ông Nguyễn Ngọc Hoà, nguyên Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op, cho rằng giải pháp đối với các nhà sản xuất Việt Nam là phải tạo dựng năng lực cạnh tranh cốt lõi cho DN dựa trên cơ sở đầu tư đổi mới công nghệ để làm ra những sản phẩm chất lượng, có tính khác biệt, đáp ứng tốt nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng.
Có thể thấy, giai đoạn cạnh tranh sôi nổi của nhiều lĩnh vực tại Việt Nam đã và đang tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các DN nội địa. Chẳng hạn với bán lẻ, khối ngoại tiếp tục tham gia mạnh vào thị trường và mở rộng hệ thống kinh doanh, thắng thế ở mọi phân khúc, dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực phân phối và bán lẻ. Đó là chưa nói đến chuyện nhiều DN nội còn bị thâu tóm bởi các DN ngoại.
Một cuộc khảo sát gần đây của Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao trong năm 2017 cũng cho thấy dù người tiêu dùng có quan tâm sử dụng hàng sản xuất trong nước nhưng tỷ lệ ưa thích thấp hơn và nhà sản xuất tại Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của người tiêu dùng.
Đây là thách thức cho nhà sản xuất nội địa và cũng là cơ hội của hàng hoá ngoại nhập. Một thực tế hiện nay là người tiêu dùng Việt đang quan tâm nhiều hơn về sức khoẻ, độ an toàn và giá trị của sản phẩm hơn là vấn đề giá rẻ.
Phía Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) cho biết áp lực thị trường cùng áp lực tái cơ cấu đặt cho họ trước nhiều thách thức. Nhưng cũng trước những áp lực đó, trong quá trình tìm kiếm giải pháp, họ đã nhìn ra thêm những cơ hội mới cho chính mình.
Chẳng hạn, hồi năm ngoái, khi xuất khẩu gạo và nhập khẩu phân phối xăng dầu gặp trở ngại, để bù đắp, Satra đã tìm ra thị trường mới cho sản phẩm mới là mỡ cá – phụ phẩm trong quá trình chế biến cá tra, cá basa xuất khẩu ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Thông qua việc liên kết thu mua, đầu tư xây dựng hệ thống cất trữ, vận chuyển, DN này đã xuất khẩu mỡ cá với số lượng hơn 49.000 tấn, thu về hơn 33 triệu USD trong năm 2016. Điều này đã giúp Satra bổ sung phần doanh thu và lợi nhuận sụt giảm do xuất khẩu gạo và một số sản phẩm khác gặp khó khăn.
Theo giới chuyên gia, thị trường trong nhiều lĩnh vực như vận chuyển, bán lẻ, công nghiệp chế biến đang có sự cạnh tranh gay gắt, nhất là những tập đoàn ngoại rất mạnh về tài chính, chiến lược và kinh nghiệm thương trường.
Cho nên, đây không phải là lúc để DN nội ngồi một chỗ than thở, đòi hỏi Nhà nước hỗ trợ hay “giải cứu” mà cần thay đổi, xác định cho mình hướng đi riêng phù hợp để trụ vững.
Giải pháp tốt đối với các DN Việt trong lúc này, như chia sẻ của ông Nguyễn Ngọc Hoà, là nên tiếp tục đầu tư xây dựng và mở rộng thị trường, phát triển thương hiệu. Và điều cần nhớ là hãy tận dụng tốt sự ủng hộ của người tiêu dùng và chính quyền đối với thương hiệu Việt.
Thế Vinh