Tuy chỉ mới đầu tháng 8/2016, nhưng theo khuyến cáo của công ty nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam, đây chính là thời điểm gấp rút để các nhà bán lẻ nội địa sớm lên kế hoạch thực thi kinh doanh, tiêu thụ hàng hoá nhằm tăng doanh số cho dịp cuối năm, nhất là cao điểm mua sắm mùa Tết 2017.
Cạnh tranh càng gay gắt
Bà Trần Thái Hà, Quản lý cao cấp của Nielsen Việt Nam, cho rằng các DN Việt cần chú ý đến yếu tố vùng miền để đưa ra các chính sách kích cầu hiệu quả. Nhất là cần lưu ý nhu cầu tiêu thụ tại mỗi vùng miền để có thể phân phối hàng hóa và kế hoạch sản xuất một cách hợp lý.
Trên thực tế, ý định trữ hàng của DN bán lẻ miền Nam là một tháng trước Tết, còn miền Bắc và miền Trung thì trữ hàng hai tháng trước Tết. Do đó, đối với miền Trung và miền Bắc, DN cần phải đẩy hàng sớm hơn.
Kết quả khảo sát mới nhất của Neilsen Việt Nam được đưa ra tại hội thảo “Giải pháp tăng doanh số bán hàng xuất khẩu và nội địa” do Trung tâm nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp BSA tổ chức tại Tp.HCM vào cuối tuần qua, cho thấy 5 ngành hàng tiêu thụ chính trong mùa Tết ở Việt Nam là bia, nước ngọt, cà phê, thuốc lá và bánh kẹo. Nếu trước Tết, các ngành hàng này chiếm 46% trong giỏ hàng của người tiêu dùng thì cứ đến Tết là tăng lên 52%.
Nửa cuối năm là thời điểm quyết định để các nhà bán lẻ nội địa đẩy mạnh tiêu thụ hàng hoá nhằm tăng doanh số
Như nhận định của bà Trần Thái Hà, dịp Tết sẽ là mùa cao điểm của một số ngành hàng với mức độ cạnh tranh lớn. Trong đó, mức độ cạnh tranh gay gắt với ngành bánh kẹo ở miền Bắc, trong khi miền Nam là ngành nước giải khát. Miền Nam vẫn được cho là mức độ tăng trưởng cao nhất nhờ vào mức độ trữ hàng cao hơn vào thời gian cao điểm trong Tết.
Bên cạnh đó, bà Hà muốn lưu ý việc các nhà bán lẻ nội địa vẫn đang băn khoăn là làm thế nào để tạo ra sự tăng trưởng mới trong bối cảnh người tiêu dùng có nhiều sự thay đổi với sự tác động từ các tập đoàn bán lẻ nước ngoài.
“Giá cả là một phần quan trọng của thị trường nhưng đó không phải là yếu tố tiên quyết ở thị trường Việt Nam. Có những yếu tố hàng đầu mà người mua hàng quan tâm, hoàn toàn không liên quan đến giá đối với hàng tiêu dùng. Đó là chất lượng dịch vụ, sự đa dạng, độ tươi của hàng hoá thực phẩm tươi sống, chất lượng hàng hoá, dịch vụ chăm sóc khách hàng, tức là nó thiên về những trải nghiệm của người mua sắm hơn là yếu tố giá cả như nhiều DN suy nghĩ” – bà Hà chia sẻ.
Chờ kênh phân phối
Trong khi đó, ở một góc nhìn thực tế hơn, ông Phạm Thanh Bình, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc công ty CP thực phẩm Bích Chi, cho rằng để cạnh tranh với khối ngoại, không gì khác, điều các DN Việt, nhất là trong ngành thực phẩm, cần lưu tâm, là không chủ quan về những lợi thế sẵn có của mình.
Theo ông Phạm Thanh Bình, yếu tố chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm và giá cả vẫn mang tính quyết định trong cạnh tranh. Trong khi đó, giá thành vẫn là điểm yếu của DN nội, rất khó để cạnh tranh với các nước trong khu vực do liên quan đến công nghệ, năng suất, chi phí lao động.
Do đó, để giải quyết vấn đề cạnh tranh, ông Bình nhấn mạnh phải bằng nỗ lực chủ quan của mỗi DN là chính, chứ không thể chờ đợi vào những ưu ái, hỗ trợ nào khác. Và việc đổi mới công nghệ sẽ có tính quyết định trong chuyện này.
Dẫn kinh nghiệm từ thị trường các nước ASEAN, Gs Philip Zerillo (khoa MBA thuộc Đại học Quản trị Singapore) đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ thống phân phối chính là yếu tố quyết định nếu như các DN Việt muốn tăng doanh số trong nửa cuối năm nay.
Theo Gs Philip, sự quan trọng của kênh phân phối nằm ở chỗ “người ta sẽ không thể mở đường đến cửa nhà bạn nếu họ không thể tìm thấy nó”. Và điều đáng quan tâm hiện nay với các DN Việt trong lúc này là xây dựng kênh phân phối và thương hiệu trong các thị trường mới nổi cần phải được xem là quan trọng hơn bao giờ hết.
Sự tăng trưởng dành cho các nhà bán lẻ nội địa có dấu hiệu đình trệ tại các đô thị cấp 1 do tập trung quá nhiều các tập đoàn bán lẻ đa quốc gia. Trong khi đó, tăng trưởng ở các đô thị cấp 2 trở đi ít cạnh tranh hơn, dư địa lớn hơn.
Trên thực tế, DN trong nước đã bỏ trống thị trường phân phối, không phủ sản phẩm ở các thị trường, đặc biệt là thị trường nông thôn. Điều này, theo giới chuyên gia, không chỉ là lỗi của DN khi mà đa số DN Việt Nam là nhỏ và vừa.
Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, nhận định trong tình hình năm nay, thị trường đi ngang hoặc đi xuống, do đó, trong việc tìm giải pháp tăng doanh số nửa cuối năm, nhất là mùa cao điểm Tết, các DN cần chuẩn bị sớm hơn mọi năm trong công tác thị trường.
Xem thị trường nông thôn như là hướng chuyển cho hàng Việt trong thời gian tới, phía Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao cho biết từ nay cho đến tháng 4/2017, sẽ tổ chức 70 phiên chợ hàng Việt về nông thôn, trong đó 50 phiên ở miền Nam và 50 phiên ở miền Bắc.
Thế Vinh