 |
|
Các diễn giả thảo luận tại Diễn đàn lao động 2019 |
Đó là nhận định của ông Chang Hee Lee, Giám đốc Tổ chức lao động quốc tế tại Việt Nam (ILO) tại Diễn đàn lao động Việt Nam 2019 với chủ đề “Tương lai việc làm: sự lựa chọn của Việt Nam” sáng ngày 27/11.
Theo ILO, kinh tế Việt Nam đang tạo ra ngày càng nhiều việc làm cần kỹ năng trung bình và kỹ năng cao.
Thống kê phân bổ việc làm theo mức kỹ năng của Việt Nam cho thấy hơn một nửa (53%) số việc làm trên cả nước là việc làm cần kỹ năng trung bình, và 12% đòi hỏi kỹ năng cao. Số còn lại (36%) là việc làm kỹ năng thấp.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh đến việc Việt Nam vẫn đang được biết đến là đất nước có nguồn nhân lực giá rẻ, trong bối cảnh Việt Nam tham gia nhiều Hiệp định thế hệ mới, cách mạnh công nghiệp 4.0 thì vấn đề này sẽ không còn là lợi thế trong thời gian tới.
Phát biểu tại diễn đàn, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh đã chia sẻ thực trạng lao động việc làm, cũng như quan hệ lao động tại khu vực kinh tế Hợp tác xã (HTX) còn nhiều hạn chế.
Hiện nay, cả nước có 100 nghìn tổ HTX, 80 liên hiệp HTX, giải quyết 30 triệu lao động có việc làm, trong đó có 2,5 triệu lao động thường xuyên. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh cho biết hiện nay có khoảng 65% thành viên và người lao động được qua đào tạọ ở các trình độ khác nhau, còn khoảng 36% chưa đào tạo trình độ chuyên môn kỹ thuật, 3,8% trình độ chủ tịch HĐQT, giám đốc HTX chưa được qua đào tạo ở các cấp thấp nhất, có khoảng 6-7%, chủ tịch, giám đốc HTX được đào tạo trình độ khác nhau, có 20% nữ và nam trên tuổi lao động vẫn làm việc trong HTX.
Đối với tổ hợp tác có tỷ lệ 53% chưa qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật, phần lớn sử dụng lao động thời vụ, trả lương theo ngày và đa số chưa ký hợp đồng lao động bằng văn bản. Tỷ lệ lao động tham gia BHXH mới đạt 10%.
 |
|
Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh phát biểu tại Diễn đàn Lao động 2019 |
Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam đã chỉ ra 5 hạn chế trong quan hệ lao động đối với khu vực HTX. Theo đó, độ tuổi trung bình làm việc cao hơn mức bình quân cả nước, nhất là cao hơn với khu vực doanh nghiệp. Đặc biệt lao động sau tuổi 55 thường về HTX làm việc. Chất lượng nguồn nhân lực thấp hơn so với doanh nghiệp; Sự biến động của khu vực này cao hơn đối với doanh nghiệp, trong đó có tình trạng lao động sau đào tạo thường chuyển sang khu vực khác. Thu nhập của người lao động thấp hơn với doanh nghiệp.
Ngoài ra, việc áp dụng tiền lương tối thiểu vùng phần lớn chưa được áp dụng đối với khu vực HTX nông nghiệp mà chỉ là phi nông nghiêp; Tuân thủ quy định pháp luật trong an toàn lao động, vệ sinh chưa được quan tâm.
Theo giám đốc ILO, mục tiêu của Việt Nam mong muốn được gia nhập vào nhóm các nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 có khả năng đạt được nếu nâng cao nguồn nhân lực lao động có trình độ, chuyên môn kỹ thuật.
Tính trung bình, các nước thu nhập trung bình cao có tỷ trọng việc làm kỹ năng thấp tương đồng với Việt Nam (32%). Vì vậy, có thể coi Việt Nam đang sở hữu dân số đặc biệt năng động, với tỷ lệ tham gia thị trường lao động ở mức hơn 70% đối với phụ nữ (so với mức trung bình 48% trên thế giới), và 81% với nam giới.
Giám đốc ILO đánh giá Việt Nam không cần thêm nhiều việc làm, nhưng cần thêm việc làm tốt hơn, đặc biệt với khu vực kinh tế phi chính thức cần có sự quan tâm của các bộ ban ngành và sự vào cuộc tuyên truyền của các đơn vị truyền thông như báo chí để người sử dụng lao động và người lao động hiểu rõ lợi ích của việc tham gia BHXH.
 |
|
Các đại biểu tham dự Diễn đàn lao động 2019 |
Phát biểu tại diễn đàn, thứ trưởng Bộ LĐ, TB&XH Lê Văn Thanh, cho biết Bộ luật Lao động sửa đổi vừa được thông qua là một dấu mốc quan trọng trên con đường hoàn thiện hệ thống pháp luật lao động của Việt Nam theo hướng hiện đại, phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế.
Theo ông Thanh, báo cáo toàn cầu về tương lai việc làm của ILO đã đưa ra những đánh giá về những yếu tố tác động tới tương lai của việc làm như vấn đề già hóa dân số, biến đổi khí hậu, sự phát triển của công nghệ mới và chuyển đối số. Đây là những vấn đề mang tính toàn cầu và Việt Nam là một trong những quốc gia trên thế giới chịu tác động rõ nhất của biến đối khí hậu đe dọa tới sinh kế của hàng chục triệu dân sống ở vùng này, đòi hỏi những giải pháp cấp bách cũng như lâu dài để người dân có thể chuyển đổi phương thức nuôi trồng để thích nghi với sự thay đổi này. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đã và cần đưa ra chủ trương, chính sách để chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, dần đưa chuyển đổi số vào các lĩnh vực của kinh tế và đời sống xã hội.
“Tại diễn đàn này, Bộ LĐ, TB&XH hi vọng các bên sẽ nhận diện, trao đổi về những thách thức, thời cơ của vấn đề lao động, việc làm, an sinh xã hội và phát triển nguồn nhân lực cũng đang đặt ra đối với Việt Nam trong những năm tới”, ông Thanh nhấn mạnh mong muốn khi phát biểu khai mạc.
Hoàng Hà
