Nghị định 86: “Đắp chiếu” phương tiện vận tải?

Theo Nghị định 86 và Thông tư 63, từ 1/7/2015 – 1/7/2018 tất cả các phương tiện vận tải phải có giấy phép kinh doanh, phù hiệu và lắp thiết bị giám sát hành trình (hộp đen). Đến thời hạn trên, các DN chưa có giấy phép kinh doanh và phù hiệu sẽ bị kiểm tra, xử phạt.

Doanh nghiệp FDI lúng túng vì quy định

Trước đây, các điều kiện kinh doanh vận tải hàng hóa chỉ áp dụng đối với những người chở hàng thuê cho người khác, nghĩa là “kinh doanh vận tải thu tiền trực tiếp” chứ không áp dụng đối với cá nhân hoặc DN tự chở hàng của mình. Tuy nhiên, Nghị định 86 đã quy định áp dụng điều kiện kinh doanh cả với loại hình “kinh doanh vận tải không thu tiền trực tiếp”.

Nghị định 86 nêu rõ: “Kinh doanh vận tải không thu tiền trực tiếp là hoạt động kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, trong đó đơn vị kinh doanh vừa thực hiện công đoạn vận tải nhưng đồng thời vừa thực hiện ít nhất một công đoạn khác trong quá trình sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc dịch vụ và thu cước phí vận tải thông qua doanh thu từ sản phẩm hoặc dịch vụ đó”.

Hiện tổng số doanh nghiệp FDI đang hoạt động trên phạm vi toàn quốc là hơn 9.000 doanh nghiệp, tăng gấp 6 lần năm 2000. Trong đó, doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài là 7.543 (chiếm 83% toàn bộ doanh nghiệp FDI) gấp 8,8 lần năm 2000. Doanh nghiệp liên doanh là 1.550 (chiếm 17% số doanh nghiệp FDI) gấp 2,3 lần năm 2000, bình quân giai đoạn 2000-2013 mỗi năm tăng 6,7%.

Số doanh nghiệp FDI đang hoạt động thuộc khu vực công nghiệp và xây dựng hiện chiếm tỷ lệ cao nhất, với 73%, riêng ngành công nghiệp chiếm 66,4%. Tiếp đến là khu vực dịch vụ với 25,7%. Trong số đó, doanh nghiệp có vốn đầu từ nước ngoài từ 51% đến 100% chiếm 80%.

Hiện nay, có nhiều doanh nghiệp FDI đang phải tạm dừng hoạt động vì không đủ điều kiện để cấp giấy phép kinh doanh, bởi theo cam kết giữa Việt Nam và WTO, doanh nghiệp FDI có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 51% trở lên sẽ không được cấp giấy phép kinh doanh vận tải và như vậy, đồng nghĩa với việc họ cũng không được cấp giấy phép hoạt động vận tải hàng hoá.

Có ý kiến cho rằng quy định mới này sẽ khiến cho số lượng doanh nghiệp FDI sụt giảm trong thời gian tới nếu Thông tư 63 không được sửa đổi cho “khớp” với Nghị định 86.

Tại Hội nghị đánh giá thực hiện Nghị định 86/2014/NĐ-CP khu vực miền Bắc, một số doanh nghiệp FDI đã phản ánh những khó khăn và bất cập khi thực hiện Nghị định 86 và Thông tư 63.

Đại diện Công ty TNHH Công nghiệp Towa Việt Nam, 100% vốn đầu tư nước ngoài, cho biết: |”Vì tính chất kinh doanh, công ty phải đầu tư xe tải để vận chuyển hàng hoá, song với quy định mới, Công ty không đủ điều kiện để cấp giấy phép kinh doanh vận tải. Như vậy, thời gian tới, công ty phải “nằm im” chờ hướng dẫn của Bộ Giao thông Vận tải”.

Theo quy định, hiện nay, muốn xin phù hiệu thì phải có giấy phép kinh doanh vận tải, muốn xin giấy phép kinh doanh vận tải thì trong giấy đăng ký kinh doanh phải có mã ngành kinh doanh vận tải, muốn có mã ngành kinh doanh vận tải thì phải xin sửa giấy đăng ký kinh doanh nhưng

Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ không cho vì lĩnh vực này hạn chế doanh nghiệp FDI. Rõ ràng quy định mới đang có nhiều mâu thuẫn và bất cập đối với khối doanh nghiệp FDI. Nếu đòi hỏi phải có mã kinh doanh vận tải, mã ngành rồi mới cấp giấy thì doanh nghiệp chỉ có nước“đóng cửa”.

Tại Hội nghị, nhiều đại diện công ty FDI kiến nghị: “Chính phủ và các cơ quan ban ngành cần có sự can thiệp để các DN FDI không lỡ dở trong hoạt động kinh doanh”.

Thực tế, nếu doanh nghiệp FDI không được cấp giấy phép kinh doanh vận tải, phải thuê các công ty vận tải bên ngoài, sẽ khiến giá thành sản phẩm tăng cao, và cuối cùng thiệt thòi vẫn là người tiêu dùng.

Hàng nghìn phương tiện vận tải của doanh nghiệp FDI vẫn phải chờ các văn bản hướng dẫn theo đúng lộ trình để được cấp Giấy phép kinh doanh.

Bộ hiến kế “gỡ nút thắt”

Dù Nghị định 86 và Thông tư 63 đã được Sở Giao thông Vận tải các trên cả nước triển khai tới các hiệp hội vận tải tại thành phố; các đơn vị vận tải, nhiều doanh nghiệp đã được cấp phép kinh doanh vận tải, song đến nay chưa có doanh nghiệp FDI nào được cấp phép.

Tại TP.HCM, đã có 505 đơn vị được cấp giấy phép kinh doanh vận tải, trong đó 2.250 xe được cấp phù hiệu. Tuy nhiên, các DN FDI chưa được cấp phù hiệu do không có giấy phép kinh doanh vận tải, mã ngành… không đáp ứng được điều kiện qui định tại Điều 20 Nghị định 86.

Để cấp Giấy phép kinh doanh vận tải bằng xe ô tô cho DN FDI, Vụ quản lí vận tải – Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu các Sở GTVT hướng dẫn DN vận tải như sau:

Thứ nhất, DN phải đáp ứng theo đúng qui định và lộ trình thực hiện cam kết gia nhập WTO của Việt Nam. Theo đó, tại cam kết WTO và kể từ ngày gia nhập, Việt Nam chỉ mở cửa thị trường dịch vụ này đối với các nhà cung cấp dịch vụ vận tải hàng hóa và vận tải hành khách thông qua hợp đồng hợp tác kinh doanh và liên doanh, trong đó tỉ lệ góp vốn của phía nước ngoài không quá 49%. Sau 3 năm kể từ ngày gia nhập, tùy theo nhu cầu thị trường, được phép thành lập liên doanh để cung cấp dịch vụ vận tải hàng hóa, trong đó tỉ lệ vốn góp nước ngoài không được vượt quá 51% và 100% , lái xe cho liên doanh phải là công dân Việt Nam.

Thứ hai, DN phải có đủ điều kiện kinh doanh vận tải theo qui định tại Điều 13, Điều 14 và Điều 19 của Nghị định 86/2014/NĐ- CP ngày 10/09/2014. Hồ sơ xin cấp Giấy phép kinh doanh vận tải được thực hiện theo qui định tại Điều 21, Nghị định số 86/2014/NĐ – CP.

Vì vậy, Bộ GTVT yêu cầu các Sở GTVT các tỉnh thành thống kê, rà soát các đơn vị vận tải không thu tiền trực tiếp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn; tổ chức tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn để DN kịp thời nắm bắt, triển khai thực hiện theo đúng qui định hiện hành.

Hàng nghìn phương tiện vận tải của doanh nghiệp FDI vẫn phải “đắp chiếu” chờ các văn bản hướng dẫn theo đúng lộ trình để được cấp Giấy phép kinh doanh và phù hiệu thì mới được phép hoạt động.

Thanh Hoa