Góp ý tại hội thảo lấy ý kiến về về dự thảo Luật Chăn nuôi được tổ chức tại Tp.HCM ngày 7/12, luật sư Hoàng Văn Sơn, Trưởng Văn phòng Luật sư VNC lưu ý, sẽ không có bất kỳ biện pháp bảo hộ nào có thể áp dụng để bảo hộ cho ngành chăn nuôi khi các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã và đang ký kết ngày một nhiều hơn.
Chính sách cần phù hợp
Theo đó, để phát triển ngành chăn nuôi, chúng ta không chỉ dựa vào một vài tập đoàn kinh tế mạnh, mà cần phải đa dạng hóa sản xuất, có chính sách phù hợp để khuyến khích ngành chăn nuôi truyền thống thay đổi để phát triển, chứ không để hết lần này đến lượt khác phải “giải cứu” làm mất hết động lực với nghề chăn nuôi của các hộ gia đình, cá nhân hiện nay.
Trong khi đó, để gia tăng sự chắc chắn cho dự thảo Luật Chăn nuôi và bảo vệ ngành chăn nuôi nội địa, ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Cục chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) nhấn mạnh vấn đề không cho phép nhập gia súc, gia cầm sống (thuộc loại già, loại thải từ nước ngoài với mục đích giết mổ lấy thịt). Bởi vì những loại sản phẩm này chất lượng vô cùng thấp, thậm chí còn độc, nên dứt khoát phải đưa vào Luật.
Đồng thời, ông Vân cũng lưu ý với vấn đề nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi và các phụ phẩm của quá trình chế biến, giết mổ (như chân, cổ, cánh, móng…) trong Dự luật Chăn nuôi (ở Điều 82) khi nhập khẩu vào Việt Nam phải được kiểm dịch và thực hiện kiểm tra an toàn thực phẩm.
Thực tế thời gian qua cho thấy tình trạng nhập khẩu các sản phẩm của chăn nuôi, đơn cử như đùi, cánh gà Mỹ quá rẻ. Giá rẻ khiến đầu ra nguồn cung gà trong nước bị cạnh tranh, giá rớt thê thảm, một trong những nguyên nhân khiến ngành chăn nuôi nội địa lao đao.
Điều đáng nói, giá nhập sản phẩm gia cầm quá thấp, bất hợp lý nhưng cơ quan quản lý lại thiếu những rào cản kỹ thuật hữu hiệu về tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc thịt nhập khẩu, nhất là những loại thịt có vấn đề.
Trong khi đó, khi đi vào phân tích sâu Dự luật Chăn nuôi, giới chuyên gia cho rằng Dự luật còn mang nặng tính quản lý “ôm” quyền của Bộ NN&PTNT hơn là cơ sở để các cá nhân, hộ gia đình, tổ chức thực hiện việc phát triển và cạnh tranh bền vững ngành chăn nuôi.
![]() |
Những bế tắc trong ngành chăn nuôi đòi hỏi cần có chính sách phù hợp chứ không phải “giải cứu”
Quá nhiều thủ tục
Ví dụ điển hình tại Điều 8 của Dự luật về quyền và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức chăn nuôi, sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi. Hoặc ở Điều 15 về nghiên cứu tạo con giống, đây là những việc mà các cá nhân tổ chức trong môi trường cạnh tranh sẽ tự giải quyết, Nhà nước không cần phải can thiệp vào. Hay như Điều 53 về việc đào tạo người lấy mẫu thức ăn chăn nuôi của do Bộ NN&PTNT đào tạo, Bộ ôm vào việc này để làm gì?
Luật sư Hoàng Văn Sơn lấy ví dụ thêm ở Điều 21 của Dự luật về xuất bán giống vật nuôi khi quy định rõ “tổ chức, cá nhân khi xuất bán giống vật nuôi phải thể hiện trên nhãn mác hàng hóa hoặc tài liệu kèm theo và cung cấp cho người mua các thông tin: Tên, địa chỉ cơ sở sản xuất; số lượng vật nuôi xuất bán; bảng công bố tiêu chuẩn chất lượng; hồ sơ, lý lịch, hệ phả con giống; giấy chứng nhận kiểm dịch theo quy định của pháp luật về thú y; quy trình chăn nuôi”.
Theo luật sư Sơn, quy định này quá nhiều thủ tục đối với người chăn nuôi. Bởi vì khi chăn nuôi, họ đã có quy trình và đăng ký với cơ quan có thẩm quyền, như quy trình chăn nuôi, chất lượng con giống, hồ sơ, lý lịch, hệ phả con giống cùng nằm trong quy trình chăn nuôi.
Góp ý về Dự luật, chuyên gia Nguyễn Hoàng Dũng (Viện Kinh tế và Quản lý Tp.HCM) cho rằng điều cần thiết là cần năng cao năng lực cạnh tranh của các sản phẩm chăn nuôi, nhất là xây dựng hình các chuỗi liên kết trong sản xuất.
Từ khó khăn và diễn biến của thị trường trong những năm qua, theo ông Dũng, việc ban hành Luật Chăn nuôi đã trở nên cần thiết, bởi các văn bản pháp lý hiện hành của ngành chăn nuôi hoặc đã lạc hậu và có nhiều hạn chế sau nhiều năm thực hiện, hoặc chưa đủ để điều chỉnh các hoạt động ngành chăn nuôi.
Nhất là lĩnh vực này còn nhiều điều cần được điều chỉnh, bổ sung để đáp ứng sự phát triển của sản xuất và tiêu dùng trong thời kỳ mới.
Đặc biệt, thực tế hiện nay ở nước ta còn tồn tại phương thức chăn nuôi nông hộ với tỷ trọng lớn trên 10 triệu hộ gia đình nông dân có chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ, phân bố rải rác ở khắp nơi.
Trong khi đó, dù các quy định về vệ sinh môi trường chăn nuôi tuy đã có nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, nạn ô nhiễm môi trường chăn nuôi vẫn diễn ra tràn lan.
Thế Vinh