Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản gửi Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) về việc lấy ý kiến Dự thảo Quyết định Quy định sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg ngày 30/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân.
|
|
|
Giá điện hiện nay bao gồm cả chi phí tuyên truyền tiết kiệm điện cho các khách hàng sử dụng (Ảnh: Internet) |
Trong đó, liên quan tới chi phí tuyên truyền tiết kiệm điện, một số ý kiến từ các doanh nghiệp phản ánh với VCCI về việc giá điện hiện nay bao gồm cả chi phí tuyên truyền tiết kiệm điện cho các khách hàng sử dụng.
Theo đó, các công ty điện lực vừa là bên bán điện (hưởng doanh thu từ sản lượng điện thương phẩm), lại đảm nhận việc tuyên truyền tiết kiệm điện cho người sử dụng là có dấu hiệu xung đột lợi ích. Hơn nữa, việc đưa chi phí này vào giá điện cũng không phù hợp với nguyên tắc “giá điện chỉ bao gồm những chi phí phục vụ việc vận hành, cung ứng điện”.
Trên thực tế, chi phí tuyên truyền tiết kiệm điện của các công ty điện lực tăng khá nhanh. Theo báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) gửi cho đoàn kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện, tổng chi phí tuyên truyền tiết kiệm điện năm 2016 là 331 tỷ đồng, tăng lên 488 tỷ đồng năm 2017, tức là tăng 157 tỷ đồng, tương ứng với mức tăng 47%. Trong khi đó, hiệu quả của công tác này hiện chưa thực sự rõ ràng, thiếu những đánh giá khách quan.
Do đó, VCCI đề nghị, cơ quan soạn thảo cân nhắc xem xét việc loại bỏ, hay giới hạn chi phí tuyên truyền tiết kiệm điện đối với người sử dụng trong giá điện. Lưu ý, các chi phí tiết kiệm điện ở các khâu sản xuất, truyền tải và phân phối – bán lẻ vẫn được tính vào giá điện.
Góp ý về lợi nhuận định mức, VCCI cũng cho rằng việc xác định mức lợi nhuận vẫn được quyết định trong từng lần tăng giá điện, phụ thuộc nhiều vào cân đối kinh tế vĩ mô hơn là phục vụ nhu cầu đầu tư nâng cao năng lực cung cấp điện. Điều này khiến cho việc thiếu điện trở thành nguy cơ lớn trong một vài năm tới đây. Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định theo hướng: Việc xác định lợi nhuận định mức căn cứ vào nhu cầu đầu tư theo kế hoạch do Thủ tướng ban hành.
Đặc biệt, liên quan tới một số loại chi phí được tính vào giá điện, theo VCCI, Điều 4.1 của Dự thảo quy định các chi phí “để đảm bảo khả năng vận hành, cung ứng điện” sẽ được tính vào giá điện. Điều 4.5 của dự thảo quy định: Tổng các chi phí khác… bao gồm chênh lệch tỷ giá… và các chi phí khác hợp lý, hợp lệ theo quy định hiện hành. "Không rõ “các chi phí khác hợp lý, hợp lệ theo quy định hiện hành” là chi phí gì, được thực hiện theo những quy định nào?", VCCI nêu vấn đề.
Trên thực tế, VCCI cho rằng việc xác định chi phí nào được tính hoặc không được tính vào giá điện không đơn giản, bởi EVN có rất nhiều khoản chi ứng với các hoạt động rất đa dạng. Trong quá trình kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện các năm, đã có trường hợp tranh luận giữa các thành viên đoàn kiểm tra về việc chi phí nào được tính vào giá điện, ví dụ như chi phí cho Tạp chí Điện lực có được tính vào giá điện hay không?
Do đó, để tránh việc có những chi phí không phục vụ sản xuất kinh doanh điện được tính vào giá điện, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo minh định rõ nguyên tắc chỉ những chi phí phục vụ việc vận hành, cung ứng điện thì được tính vào giá điện. Các khoản chi phí cho những công việc mà nếu không có công việc đó thì cũng không ảnh hưởng đến việc vận hành, cung ứng điện trong ngắn hạn và dài hạn thì cần được loại ra khỏi giá điện
Ngoài ra, đại diện cộng đồng doanh nghiệp cũng cho rằng các phương án giá điện hiện vẫn được coi là tài liệu mật trước khi công bố. Thông thường, việc tăng giá điện chỉ được thông báo rộng rãi vào đúng thời điểm quyết định tăng giá có hiệu lực. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp sử đụng điện gặp khó khăn trong việc lên kế hoạch kinh doanh, kế hoạch tài chính.
Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định về việc công khai phương án giá điện trước khi tăng, cụ thể như sau: Các phương án giá điện được công khai ít nhất 10 ngày trước khi được ban hành; hoặc các quyết định tăng giá điện chỉ có hiệu lực sau ít nhất 15 ngày kể từ ngày ban hành...
Lê Thúy
