Đề xuất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức cao nhất với dự án sản xuất ô tô

Mới đây, Bộ Công Thương đã có báo cáo gửi Thủ tướng về thị trường ô tô Việt Nam sau khi Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) có hiệu lực.

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, sau khi Nghị định 116 của Chính phủ có hiệu lực, việc nhập khẩu ô tô bị chững lại trong các tháng đầu năm 2018, nhưng từ tháng 6/2018, nhiều DN đã được cấp giấy phép kinh doanh nhập khẩu ô tô, đã được phía nước ngoài cấp chứng nhận kiểu loại (VTA) và được Bộ GTVT chấp nhận nên nhập khẩu ô tô đã gia tăng rất mạnh.

Dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp ô tô sẽ được hưởng nhiều ưu đãi (Ảnh: Internet)

Năm 2018, số lượng ô tô nhập khẩu đạt 81.609 chiếc trị giá 1,8 tỷ USD, giảm 16% về số lượng và giảm 19,8% về trị giá so với năm 2017. Tuy nhiên, đến 6 tháng đầu năm 2019, số lượng ô tô nhập khẩu tăng với số lượng kỷ lục, đạt 75.438 chiếc trị giá 1,68 tỷ USD, tăng 513% về số lượng và tăng 413,4% về trị giá so với cùng kỳ năm trước, đạt gần mức cả năm 2018 (81.787 xe ô tô).

“Dự báo với tốc độ nhập khẩu như các tháng vừa qua, lượng ô tô nhập khẩu, đặc biệt các loại xe con sẽ tiếp tục tăng mạnh, duy trì ở mức cao trong những năm tiếp theo”, Bộ Công Thương nhận định.

Báo cáo Thủ tướng về việc rà soát chính sách ô tô trong khuôn khổ hợp tác khu vực ASEAN, Bộ Công Thương cho biết Hiệp định ATIGA được ký kết vào ngày 26/2/2009 và có hiệu lực kể từ ngày 17/5/2010 nhằm xóa bỏ rào cản thuế quan đối với thương mại hàng hóa nội khối ASEAN và thúc đẩy lưu chuyển hàng hóa và thương mại khu vực.

Đối với mặt hàng ô tô, Việt Nam cam kết thuế suất nhập khẩu ưu đãi đặc biệt ô tô nguyên chiếc từ các nước ASEAN giảm xuống mức 0% trong khuôn khổ Hiệp định ATIGA kể từ ngày 1/1/2018.

Bộ Công Thương cho rằng sản xuất trong nước sẽ gặp khó nếu không nỗ lực tăng cường chất lượng, hạ giá thành sản xuất để tăng tính cạnh tranh, nhất là việc cạnh tranh đối với xe nhập khẩu từ thị trường ASEAN do được ưu đãi thuế quan.

“Tỷ trọng của xe sản xuất, lắp ráp so với xe nhập khẩu trong thời gian tới có xu hướng giảm, qua đó cần phải có các giải pháp hỗ trợ thúc đẩy công nghiệp sản xuất lắp ráp ô trong nước phát triển để cạnh tranh với xe nhập khẩu khẩu. Đặc biệt là từ năm 2018, các xe nhập khẩu từ ASEAN đạt hàm lượng ASEAN sẽ được giảm thuế về 0% theo Hiệp định FTA của ASEAN. Tỷ lệ xe nhập khẩu từ ASEAN vẫn chiếm tỷ trọng lớn do có lợi thuế về ưu đãi thuế quan”, Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Trước thực trạng nêu trên, Bộ Công Thương đề xuất hàng loạt chính sách thuế hỗ trợ cho ngành công nghiệp ô tô trong nước.

Cụ thể, Bộ Công Thương đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng trong 3 tháng (không theo phương thức khấu trừ như hiện nay) với máy móc thiết bị nhập khẩu tạo tài sản cố định...; không áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với phần giá trị gia tăng tạo ra trong nước đối với sản xuất, lắp ráp ô tô (để giảm giá thành xe); nâng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với một số dòng xe.

Thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng và nguyên phụ liệu phải nhỏ hơn thuế suất nhập khẩu sản phẩm hoàn chỉnh hoặc ở mức sàn theo các cam kết quốc tế ở từng hiệp định thương mại tự do.

Bên cạnh đó, điều chỉnh thuế suất về 0% đối với một số chi tiết quan trọng xe dưới 9 chỗ như động cơ, hộp số, áp dụng có thời hạn đến năm 2025; áp dụng thuế 0% với máy móc, thiết bị, khuôn, đồ gá... nhập khẩu để tạo tài sản cố định; miễn thuế hàng hóa nhập khẩu phục vụ làm mẫu để nghiên cứu sản xuất, hiệu chỉnh, lắp ráp dây chuyền công nghệ sản xuất xe ô tô...

Đặc biệt, Bộ Công Thương đề nghị ưu đãi thuế TNDN ở mức cao nhất cho dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp ô tô. 

Đối với dự án sản xuất, lắp ráp xe dưới 9 chỗ có quy mô 50.000 xe/năm, có sản phẩm xuất khẩu trong 5 năm, kèm theo dự án nghiên cứu, chuyển giao, làm chủ công nghệ sản xuất động cơ, hộp số…, Bộ Công Thương đề xuất được hưởng chính sách ưu đãi miễn tiền thuê đất, tiền sử dụng đất; hỗ trợ kinh phí chuyển giao công nghệ; hỗ trợ tín dụng đầu tư lãi suất thấp; hỗ trợ kinh phí đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cao trong lĩnh vực thiết kế chế tạo...

Về dài hạn, Bộ Công Thương cho rằng cần có chính sách thu hút đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia với các dự án quy mô lớn tại Việt Nam, tập trung vào thương hiệu, dòng xe chưa có tại khu vực ASEAN, nhằm giúp các DN trong nước tham gia sâu nhất vào chuỗi sản xuất ô tô quốc gia và hướng tới thị trường xuất khẩu khu vực.

Lê Thúy