Báo cáo Tổng quan Thị trường và giá cả do Tổng cục Thống kê công bố ngày 29/5 cho thấy CPI tháng 5 tăng 0,55% so với tháng trước, mức tăng cao nhất trong 6 năm từ năm 2012 trở lại đây, tăng 3,86% so với cùng kỳ năm trước, tăng 1,61% so với tháng 12 năm trước; CPI bình quân 5 tháng đầu năm 2018 so với cùng kỳ năm trước tăng 3,01%.
Giá xăng dầu tăng mạnh qua hai lần điều chỉnh đẩy CPI tháng 5 tăng mạnh |
So với tháng trước, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính có 9 nhóm hàng tăng giá: nhóm Giao thông có mức tăng cao nhất, tăng 1,72%; Hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,88%; Nhà ở, điện nước và vật liệu xây dựng tăng 0,34%; Thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,1%; Nhóm Đồ uống và thuốc lá tăng 0,08%; Văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,08%; May mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,08%; Thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,03%; Hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,02%; Nhóm Giáo dục không đổi. Có 1 nhóm hàng giảm giá: Bưu chính viễn thông giảm 0,14%.
Các nguyên nhân làm tăng CPI tháng 5 phải kể tới như giá thịt lợn tăng cao do sau một thời gian dài thua lỗ, nhiều hộ chăn nuôi phải ngừng nuôi. Hiện nay, nguồn cung thịt lợn ra thị trường chủ yếu từ các công ty chăn nuôi có quy mô lớn. Bên cạnh đó, giá thức ăn chăn nuôi tăng cao do giá nhập nguyên liệu thô như ngô, lúa mỳ, vitamin, khoáng chất tăng làm cho giá thịt lợn tăng 5,85% so với tháng trước, đóng góp làm tăng CPI chung 0,25%.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 kéo dài nên nhu cầu ăn uống ngoài gia đình và du lịch tăng cao làm cho giá các mặt hàng này tăng hơn so với tháng trước.
Giá xăng dầu điều chỉnh tăng vào ngày 8/5 và ngày 23/5, tổng cộng giá xăng A95 tăng 1.010 đồng/lít, giá xăng E5 tăng 1.010 đồng/lít, giá dầu diezel tăng 960 đồng/lít nên bình quân tháng 5 giá xăng dầu tăng 3,68% so với tháng trước đóng góp làm tăng CPI chung 0,16%.
Thời tiết nắng nóng nên nhu cầu tiêu dùng điện và nước tăng làm cho giá điện sinh hoạt tăng 0,95% và giá nước sinh hoạt tăng 0,52%.
Bên cạnh các nguyên nhân làm tăng, còn có một số nguyên nhân kiềm chế CPI tháng 5 như giá một số loại quả tươi, quả chế biến giảm như giá xoài giảm 1,16%; giá quả có múi giảm 0,03%; giá các loại quả tươi khác giảm 0,08% do nguồn cung dồi dào.
Giá nhà ở thuê giảm 0,25% do nhu cầu thuê nhà của sinh viên vào dịp nghỉ hè giảm.
Lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 5 tăng 0,11% so với tháng trước, tăng 1,37% so với cùng kỳ; 5 tháng đầu năm 2018 so với cùng kỳ năm 2017 tăng 1,34%.
Tổng cục Thống kê đánh giá, tháng 5/2018, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản. Điều này phản ánh biến động giá do yếu tố thị trường có mức tăng cao, đó là giá lương thực, giá xăng dầu. Lạm phát cơ bản 5 tháng đầu năm 2018 so với cùng kỳ ở mức 1,34% phản ánh chính sách tiền tệ vẫn đang điều hành ổn định.
Lê Thúy