Theo báo cáo mới nhất của Bộ NN&PTNT năm 2017, Bộ sẽ tiến hành CPH, phát hành lần đầu ra công chúng (IPO) một số doanh nghiệp như: Tổng công ty Cà phê Việt Nam (Vinacafe), Tổng công ty Lương thực Miền Bắc (Vinafood 1), Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam (VRG), Tổng công ty lương thực miền Nam (Vinafood 2) và có thể cả công ty TNHH một thành viên Thủy sản Hạ Long.
Đẩy mạnh CPH, thoái vốn
Ông Phạm Quang Hiển, Vụ trưởng Vụ Quản lý DN (Bộ NN&PTNT) cho biết, ngay trong quý I/2017, Bộ yêu cầu phải hoàn thành bán vốn nhà nước tại 4 DN: Tổng công ty Thủy sản Việt Nam, Tổng công ty Mía đường II, công ty CP Đầu tư và phát triển Ngô Việt Nam, công ty TNHH Tư vấn và Chuyển giao công nghệ Trường Đại học Thủy lợi.
Cùng với đó, Bộ cũng sẽ hoàn thành xác định giá trị DN đối với Tổng công ty Cà phê Việt Nam (quý II/2017), Tổng công ty Lương thực miền Bắc- Vinafood1 (vào quý IV) và nhiều khả năng là công ty TNHH MTV Thủy sản Hạ Long để tiếp tục tiến hành CPH.
Riêng đối với ba DN là Tổng công ty Cà phê Việt Nam (Vinacafe), Tổng công ty Lương thực Miền Bắc (Vinafood 1) và có thể cả công ty TNHH một thành viên Thủy sản Hạ Long, Bộ sẽ tiến hành hoàn thành xác định giá trị DN để tiếp tục tiến hành CPH trong năm nay.
Bộ NN&PTNT cho biết, với những DN không thuộc diện Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối như Tổng công ty Lâm nghiệp Việt Nam, công ty CP Thuốc thú y T.Ư Navetco, Bộ NN&PTNT yêu cầu tiến hành sớm thủ tục, quy trình để bán vốn.
Ngoài ra, trong giai đoạn 2017-2020, ngành nông nghiệp sẽ thoái _2.190 tỷ đồng (giá trị sổ sách), trong đó riêng năm 2017 thực hiện thoái gần 1.650 tỷ đồng, chủ yếu nằm ở các “ông lớn”.Cụ thể, trong năm 2017, Vinafood1 phải thoái 320 tỷ đồng (giá trị sổ sách), dự kiến thu về 322 tỷ đồng; Tổng công ty Cà phê Việt Nam thoái hơn 108 tỷ đồng, dự kiến thu về chỉ đạt 56 tỷ đồng. Tập đoàn VRG thoái 895 tỷ đồng, dự kiến thu về 1.130 tỷ đồng, còn Vinafood1 thoái 259 tỷ đồng, dự kiến thu về 207 tỷ đồng…
Ông Hiển cho biết, quá trình CPH đã đảm bảo thực hiện đúng kế hoạch được phê duyệt chứ không phải “bán tháo”. Phải tuân thủ đúng pháp luật, minh bạch hóa, chống thất thoát, tiêu cực; phải xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu, xử lý nghiêm lãnh đạo DN, người đại diện quản lý vốn không nghiêm túc thực hiện hoặc thực hiện không có kết quả, gây thất thoát.
![]() |
Năm 2017, Bộ NN&PTNT sẽ tiến hành CPH Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam (VRG)
Khó tìm nhà đầu tư chiến lược
Theo ông Hiển, một số DN tiến độ tái cơ cấu diễn ra còn chậm, có DN đã CPH không bán hết được cổ phần theo kế hoạch, có DN làm ăn thua lỗ, mất vốn dẫn đến tình trạng khó tìm được nhà đầu tư khi CPH.
Theo lộ trình, trong năm nay, thị trường sẽ đón nhận thêm một số “ông lớn” trong ngành nông nghiệp. Trước tiên sẽ là hai DN hàng đầu trong lĩnh vực lương thực và cao su.
Hiện, hai doanh nghiệp VRG và Vinafood 2 đang được tiến hành kiểm toán để xác định lại giá trị DN, sau đó sẽ “chốt” phương án CPH và sẽ tiến hành IPO. Dù vậy, lãnh đạo hai DN này cho biết, đang tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược nhưng cũng vô cùng khó khăn.
Ông Huỳnh Thế Năng, Tổng Giám đốc Vinafood2 cho biết, do thua lỗ nhiều năm nên quá trình tái cơ cấu cũng gặp nhiều trở ngại. Hiện Vinafood2 chỉ bán thoái được ở các công ty “ngon ăn”, còn 8 đơn vị thành viên vẫn chưa bán được, nếu bán lỗ rất lớn.
“Đây những đơn vị rất khó khăn, tỷ lệ bán cổ phần rất thấp, nếu bán ra sẽ lỗ to. Đề nghị các bộ ngành hỗ trợ chúng tôi phương án thoái vốn”- ông Năng nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn Nam Hải, Tổng Giám đốc Tổng công ty Cà phê Việt Nam, cho biết, hiện Tổng công ty còn vốn tại 4 doanh nghiệp chưa thể thoái thành công, dù đã nhiều lần chào bán. Lý do là các DN Tổng công ty sở hữu tỷ lệ cổ phần rất nhỏ (trên dưới 3 tỷ đồng), trong khi các DN này đang kinh doanh thua lỗ, âm vốn chủ sở hữu và không thể bán được theo điều kiện “bảo toàn vốn nhà nước”.
Cũng không ngoại lệ, hiện VRG cũng “vất vả” để tìm nhà đầu tư chiến lược. Ông Trần Ngọc Thuận, Tổng Giám đốc VRG, cho biết theo lộ trình, VRG sẽ CPH công ty mẹ cùng 20 công ty con và_ 4 đơn vị sự nghiệp, IPO vào quý II/2017._Hiện nay VRG đang tìm nhà đầu tư chiến lược, nhưng không phải dễ dàng do vốn lớn trên 38.000 tỷ đồng. Trong giai đoạn 1, VRG sẽ bán bán 25% vốn, khoảng 10 nghìn tỷ đồng.
Trước đó, VRG đã CPH thành công hai đơn vị thoái vốn trên 2.200 tỷ đồng, sau thoái vốn lãi trên 300 tỷ đồng. Vì vậy ông Thuận hy vọng có thể trước mắt, cổ phiếu của cao su chưa thực sự hấp dẫn, nhưng về lâu dài đây vẫn là một cổ phiếu có tiềm năng lớn, bởi dự báo giá cao su sẽ còn tăng.
Tại báo cáo tổng kết năm 2016, VRG cho biết, công ty có lãi hơn 1.000 tỷ đồng từ nhiều hoạt động kinh doanh như kinh doanh gỗ và mủ cao su, kinh doanh các khu công nghiệp, lãi từ công nghiệp chế biến sản phẩm sau cao su. Dự kiến năm 2017, mức lãi sẽ tăng lên do năm nay VRG đã rộng xuất khẩu ra các thị trường khác như Ấn Độ, Mỹ, Nhật Bản… với tỷ trọng xuất khẩu chiếm 20-25%.
Theo báo cáo của Bộ NN&PTNN, từ năm 2016 về trước, Bộ đã hoàn thành chuyển 12 DNNN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ sang công ty cổ phần. Có 6 DN chưa hoàn thành quyết toán vốn nhà nước lần hai để bàn giao sang công ty cổ phần: Tổng công ty Rau quả nông sản, Tổng công ty Chè Việt Nam, Tổng công ty Lâm nghiệp… Bộ đang yêu cầu 6 DN này khẩn trương hoàn tất quyết toán trong quý I/2017.
Thanh Hoa