![]() |
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng. |
Ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT mở đầu câu chuyện bằng việc trích dẫn bức thư của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi Bộ KH&ĐT nhân kỷ niệm 75 năm thành lập:
"Chúng ta vừa trải qua một năm 2020 đầy sóng gió với rất nhiều khó khăn chồng chất, vừa phải đối mặt với căng thẳng thương mại giữa các nước lớn, kinh tế thế giới suy thoái, thương mại sụt giảm, vừa phải chống chọi với những tác động và ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch Covid-19, thiên tai bão lũ… Nhưng cũng là năm được xem là năm thành công hơn năm 2019 và là năm thành công nhất trong 5 năm qua với những kết quả, thành tích đặc biệt. Trong thành tựu chung của đất nước “có sự đóng góp, vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của ngành KH&ĐT- cơ quan tham mưu chiến lược, tổng hợp về phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước”.
Nâng chất FDI
Người đứng đầu Bộ KH&ĐT nói: "Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã dùng từ "đặc biệt quan trọng", đây là sự đánh giá ghi nhận của người đứng đầu Đảng và Nhà nước với ngành KH&ĐT. Tuy nhiên, ngành chỉ dám nhận có vai trò vị trí quan trọng để tiếp tục nỗ lực hơn nữa".
Nhưng rõ ràng, những gì mà ngành KH&ĐT đóng góp cho sự phát triển chung của kinh tế đất nước, đặc biệt trong thu hút FDI thời gian qua là không thể phủ nhận, thưa Bộ trưởng?
Tôi muốn kể lại câu chuyện cách đây 5 năm trước, khi chúng ta bước vào thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016-2020, bối cảnh trong nước và quốc tế diễn biến bất lợi, kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với chủ nghĩa bảo hộ gia tăng. Trong nước, thiên tai, bão, lũ, hạn hán, xâm nhập mặn, sự cố ô nhiễm môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung... đã gây rất nhiều khó khăn, thách thức, ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân.
Đứng trước những khó khăn, thử thách đó, chúng ta đã phát huy vai trò tiên phong, đi đầu trong cải cách và đổi mới, tham mưu nhiều chính sách then chốt để tạo động lực cho nền kinh tế phát triển mạnh mẽ
Đặc biệt, năm 2020, khi phải đối mặt với những khó khăn chưa từng có trong lịch sử do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, thiên tai bão lũ, sạt lở đất nghiêm trọng…, một lần nữa, trí tuệ và bản lĩnh tiên phong của Ngành được phát huy mạnh mẽ.
Có thể khẳng định, với sự nỗ lực đó, chúng ta đã đạt được “mục tiêu kép” trong phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế. Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2020 đạt 2,91%, là quốc gia hiếm hoi duy trì tăng trưởng dương trên thế giới.
Khống chế dịch COVID-19 thành công và việc thực hiện rất tốt một nền kinh tế trong điều kiện bình thường mới là những minh chứng cho thấy Việt Nam đã sẵn sàng đón các "đại bàng" đến đầu tư?
Tôi cho rằng, chúng ta cần nỗ lực đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư, bản thân Bộ KH&ĐT cũng đã tổng kết 30 năm thu hút nhà đầu tư nước ngoài để đúc rút kinh nghiệm. Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 50 về hoàn thiện thể chế chính sách thu hút FDI, theo đó việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chọn lọc, lấy chất lượng hiệu quả bảo vệ môi trường là tiêu chí đánh giá. Thu hút dự án sử dụng ít đất, tài nguyên, lao động hơn nhưng lại có đóng góp vào ngân sách lớn hơn. Đó chính là những dự án công nghệ cao...
Cũng phải nói thêm, song song với thu hút FDI, bản thân các địa phương cần hỗ trợ hiệu quả kịp thời cho các nhà đầu tư xây dựng dự án đầu tư với tốc độ nhanh nhất, đặc biệt giải quyết thủ tục đất đai, mặt bằng giúp nhà đầu tư giảm chi phí, củng cố niềm tin của nhà đầu tư.
Đặc biệt, hỗ trợ DN trong nước lớn mạnh để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, liên kết, liên doanh cùng DN FDI. Vì sao lâu nay chúng ta vẫn nói trong một nền kinh tế có hai nền kinh tế, hai khu vực DN không gắn kết với nhau. Đây là mặt trái của thu hút FDI.
Tôi có một suy nghĩ là chúng ta nên có chương trình khuyến khích cho cán bộ, chuyên gia, quản lý cấp cao đang làm việc ở DN nước ngoài đứng ra thành lập DN Việt Nam. Vì đây là người nắm được công nghệ, quy trình sản xuất, có mối quan hệ. Đề nghị các bộ, ngành địa phương hỗ trợ điều này để từ những DN như vậy sẽ tạo ra những sản phẩm để kết nối với DN FDI, vì chính bản thân DN FDI cũng mong muốn điều này.
Bắt đầu từ "Chuyển đổi số"
Thời gian qua, ngành KH&ĐT không chỉ tham mưu, hoạch định chính sách mà còn có những bước đi táo bạo, thận trọng nhưng quyết liệt và khoa học như : Thành lập Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam để kết nối trí tuệ Việt Nam trên toàn thế giới. Cụ thể là thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia với những cơ chế đột phá cho phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo… Đó là hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp Việt Nam mà trọng tâm là doanh nghiệp nhỏ và vừa…
Rõ ràng đang có một sự chuyển biết, sự bứt phá rất mạnh của ngành KH&ĐT trong câu chuyện thu hút nhà đầu tư. Nếu để dùng một từ cho năm 2021, Bộ trưởng sẽ nói gì?
Tôi dùng từ "chuyển đổi số", chuyển đổi số quốc gia, nhà nước, các địa phương, DN.
Tư tưởng đổi mới, sáng tạo, tư duy phát triển, có tầm nhìn là những phẩm chất thiết yếu của một người cán bộ kế hoạch đầu tư giỏi. Để hoạch định chính sách cần có tư duy đi trước của người dẫn đường, luôn tiên phong tìm những hướng đi mới, phương pháp mới, cách làm mới để có thể đem lại hiệu quả cao nhất.
Để tham mưu tốt còn cần có bản lĩnh, có tinh thần trách nhiệm, quyết liệt, dám nghĩ dám làm, có nhiệt huyết với công tác kế hoạch và đầu tư. Những cái mới, sáng tạo, đột phá thường tạo ra những quan điểm trái chiều, chống lại từ những người bảo thủ, trì trệ, ngại đổi mới.
Để có thể đưa sáng tạo, đổi mới vào cuộc sống chúng ta cần kiên định bảo vệ, chứng minh tính đúng đắn và hiệu quả của đổi mới, sáng tạo.
Năm 2021 là năm đầu tiên chúng ta thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Đâu sẽ là mục tiêu mà Bộ sẽ hướng tới, thưa Bộ trưởng?
Bối cảnh thế giới và trong nước năm 2021 vẫn còn tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức. Từ đó, chúng ta phải có các quyết sách đúng đắn và kịp thời, vì thời gian luôn là vàng nhưng cũng là kẻ thù của chúng ta.
Tôi muốn nhắc lại là muốn đi nhanh, cần phải chọn được con đường đi đúng. Mọi chính sách phải xoay quanh hoặc hướng tới hạnh phúc của người dân vì người dân vừa là chủ thể vừa là mục tiêu để hướng tới. Không thể một lần nữa lại đứng ngoài hoặc đi sau, đi theo một cuộc chơi mới, sân chơi mới sắp diễn ra.
Với tư cách là một cơ quan "tổng tham mưu trưởng", chúng tôi sẽ phải kiên trì, tiên phong và đẩy nhanh việc cải cách, nghiên cứu định hướng chính sách về cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh đầu tư hạ tầng nâng cao sức cạnh tranh, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyển đổi số, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Tranh thủ tận dụng nguồn lực con người để phát triển đất nước, nhất là trong giai đoạn dân số vàng, trước khi chuyển sang giai đoạn già hóa dân số. Như lời phát biểu của Thủ tướng Chính phủ tại Lễ kỷ niệm 75 năm ngành kế hoạch đầu tư: "Bộ, cơ quan nào sẽ tiên phong tham mưu cho Đảng và Chính phủ trong việc cụ thể hóa và thực hiện thành công định hướng này nếu không phải là Bộ KH&ĐT?"
Đó chắc chắn là Bộ KH&ĐT!
Xin cảm ơn Bộ trưởng!
Lê Thúy