![]() |
Đơn vị sự nghiệp công lập sẽ chuyển đổi thành công ty cổ phần? (Ảnh: Internet) |
Đến cuối năm 2018, cả nước có hơn 50.000 đơn vị sự nghiệp công lập, nắm giữ vốn tài sản nhà nước gần 1 triệu tỷ đồng (gần tương đương quy mô vốn và tài sản của khu vực doanh nghiệp nhà nước, tạo ra hơn 2,5 triệu việc làm. Hệ thống cung ứng dịch vụ sự nghiệp công đã hình thành ở hầu hết các địa bàn, từ vùng sâu xa, mạng lưới cơ sở giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao trải rộng đến tận vùng sâu, xa. Các đơn vị sự nghiệp công lập giữ vai trò chủ đạo, then chốt trong cung ứng dịch vụ công và thực hiện chính sách an sinh xã hội.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính đánh giá tổ chức và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập vẫn còn nhiều tồn tại như: hệ thống tổ chức các đơn vị còn cồng kềnh, manh mún, quản trị nội bộ yếu kém, chất lượng hiệu quả dịch vụ thấp.
Bên cạnh đó, chi tiêu ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập còn quá lớn. Thực hiện cơ chế tự chủ tài chính còn hình thức, việc xã hội hóa còn chậm.
Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) đánh giá thực tế cho thấy, việc chuyển đổi đã giúp đơn vị sự nghiệp công lập thu hút thêm nguồn lực xã hội, nâng cao hiệu quả hoạt động, thu nhập trung bình của người lao động tăng gần 30%. Tuy nhiên, so với lộ trình, việc chuyển đổi đến nay còn lúng túng.
Vì vậy, theo ông Tiến, để phù hợp với quy định pháp lý và đặc thù khi chuyển sang mô hình doanh nghiệp, Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo nghị định chuyển đơn vị sự nghiệp công lập thành công ty cổ phần, trong đó quy định rõ đối tượng, điều kiện, hình thức, nhà đầu tư, cơ chế xử lý tài chính sau khi chuyển đổi…
Cụ thể, về đối tượng chuyển đổi, dự thảo đề xuất bao gồm các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, thuộc Chính phủ, UBND tỉnh, TP, quận, huyện, thị xã; thuộc các cơ quan chuyên môn của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, tỉnh; thuộc doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ…
Từ nghiên cứu kinh nghiệm tại một số nước, bà Nguyễn Thị Lê Thu, Viện Chiến lược và chính sách tài chính (Bộ Tài chính) đóng góp ý kiến, về nguyên tắc nên thực hiện đối với các đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ thuộc các lĩnh vực thu hút được nhiều sự quan tâm của nhà đầu tư tư nhân, qua đó mang lại lợi nhuận cho công ty. Mặt khác, sản phẩm, dịch vụ mà các đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp không phải là thiết yếu mà Nhà nước cần đảm bảo quyền tiếp cận của người dân.
Đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động ở địa bàn kinh tế phát triển. Trên cơ sở này, đối tượng khi chuyển thành công ty cổ phần bao gồm toàn bộ các đơn vị sự nghiệp kinh tế; các cơ sở giáo dục đại học (trừ ngành sư phạm và đặc thù); cơ sở dạy nghề; cơ sở y tế cung cấp dịch vụ chất lượng cao, chuyên khoa răng hàm mặt, phẫu thuật thẩm mĩ; các tổ chức nghiên cứu ứng dụng, dịch vụ khoa học công nghệ; trung tâm văn hóa, nhà hát, đoàn nghệ thuật. Riêng với lĩnh vực báo chí truyền thông, bà Thu đề nghị bao gồm toàn bộ các đơn vị sự nghiệp công lập, trừ đơn vị thực hiện nhiệm vụ chính trị tuyên truyền.
Thanh Hoa