Tập đoàn FLC thời gian qua nổi lên như một tập đoàn kinh tế lớn mạnh của Việt Nam, nhất là các dự án bất động sản, du lịch nghỉ dưỡng. Song điều đáng thất vọng là các dự án hàng nghìn tỷ đồng của FLC đang dính tới hàng loạt sai phạm trong vấn đề xây dựng.
Từ kết luận mới đây của Thanh tra Bộ Xây dựng, với ba dự án lớn của FLC là FLC Sầm Sơn, FLC Samson Golf Links (tỉnh Thanh Hóa) và FLC Nhơn Lý (tỉnh Bình Định) cho thấy những sai phạm chủ yếu là: chuyển đổi đất rừng làm sân golf trái quy định; thiếu các hồ sơ pháp lý; xây trước, có phép sau; sai phạm về quy hoạch xây dựng…
Sai phạm có tính hệ thống
Câu hỏi đặt ra là vai trò trách nhiệm của cơ quan quản lý ở đâu, khi để xảy ra nhiều sai phạm mang tính “cơ bản” tại các dự án khủng của FLC và liệu các “căn bệnh” về thủ tục có liên quan gì đến những sai phạm này?
Trong diễn biến mới nhất, liên quan đến sai phạm tại dự án FLC Nhơn Lý (có tổng vốn đầu tư 3.500 tỷ đồng), được dẫn lời trên báo chí, ông Hồ Quốc Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cho rằng những vi phạm được nêu tại văn bản thanh tra của Bộ Xây dựng đều không nghiêm trọng, không gây thiệt hại và đã được khắc phục, điều chỉnh.
Trong khi đó, một số ý kiến bình luận trên các trang báo điện tử lại đặt vấn đề: Phải chăng kỷ cương phép nước bị coi thường, nếu DN nào cũng nhờn luật, cố tình sai phạm như FLC, liệu có cần Luật Xây dựng, các Nghị định… nữa hay không?
Những sai phạm trong các dự án của FLC làm nhiều người liên tưởng ngay tới những dự án sai phạm có tính hệ thống, gây bức xúc dư luận thời gian qua của một “đại gia” khác là Tập đoàn Mường Thanh trải dài từ Bắc đến Nam.
Sai phạm của Mường Thanh trong hàng loạt dự án, nhất là các dự án bất động sản, được các cơ quan chức năng chỉ ra điểm chung là vi phạm về xây dựng sai phép như: tăng số tầng, tăng số căn hộ, thay đổi thiết kế ban đầu của dự án, thiếu nghiệm thu phòng cháy chữa cháy…
Thậm chí mới đây, Công an Tp.Hà Nội còn cho biết, đang điều tra làm rõ vi phạm pháp luật của DN tư nhân số 1 Điện Biên thuộc Tập đoàn Mường Thanh với 12 dự án mà DN này đang triển khai trên địa bàn Hà Nội có dấu hiệu trốn thuế và vi phạm các quy định về quản lý nhà ở.
|
Dự án FLC Nhơn Lý ở Quy Nhơn (Bình Định) được cho là có nhiều sai phạm về xây dựng
Không chỉ có Mường Thanh hay FLC, thời gian gần đây cũng nổi lên những vi phạm pháp luật của các DN được ví như “ông lớn” trong suốt thời gian dài gắn với trách nhiệm quản lý tại các địa phương. Đơn cử như công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo – một công ty con của công ty Cổ phần Tài nguyên Masan (thuộc Tập đoàn Masan).
Kết luận thanh tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, một “núi” vi phạm của công ty này trong bốn lĩnh vực liên quan đến môi trường, gồm: khoáng sản, đất đai, tài nguyên nước trong dự án khai thác khoáng sản Núi Pháo ở tỉnh Thái Nguyên (có tổng diện tích 921ha, khai thác Vonfram, Fluorit, Bismuth, đồng, vàng) và chế biến khoáng sản.
Cần “liều thuốc đặc trị”
Xoay quanh sai phạm của các “ông lớn” DN này, dư luận đang đặt vấn đề là có “lộng hành”, thách thức pháp luật hay không khi đó đều là các dự án thuộc dạng “khủng”, mà lẽ ra các cơ quan quản lý phải nắm thật kỹ. Vì sao chính quyền địa phương buông lỏng quản lý, để xảy ra những sai phạm rành rành như vậy, phải chăng có sự bao che, lợi ích nhóm?
Trong câu chuyện sai phạm của FLC, có ý kiến bao biện rằng có thể DN gặp khó trong vấn đề thủ tục vòng vèo nhiều cửa, đợi xong hồ sơ sẽ mất cơ hội nên mới dẫn đến chuyện DN sai phạm.
Vị Chủ tịch tỉnh Bình Định cũng cho rằng có nhiều dự án vi phạm một phần là do việc xin thủ tục hết sức rườm rà, quá trình thẩm tra – thẩm định cho phép rất chậm, làm ảnh hưởng hiệu quả đầu tư của các DN. Đó là chưa kể các quy định về thủ tục trong xây dựng hiện vẫn còn rất nhiều bất cập cần sửa đổi.
Tuy nhiên, nói đi cũng phải nói lại, nếu cứ với cái đà vi phạm của DN, cố tình làm sai luật trước rồi hợp thức hóa sau thì giá trị pháp luật nằm ở đâu? Không chỉ có vậy, những vi phạm đó sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm vì các DN lớn làm sai được, các DN nhỏ khác cũng sẽ làm theo.
Trên thực tế, nếu các DN nhỏ vi phạm luật, ngay lập tức bị xử lý, còn các “ông lớn” DN làm sai vẫn nhởn nhơ trước pháp luật. Điều này khiến dư luận vẫn luôn đặt câu hỏi: vì là “ông lớn” nên có sự bất bình đẳng do họ được chống lưng, có nhóm lợi ích bảo vệ?
Theo giới chuyên gia, sai phạm có tính hệ thống của những “ông lớn” DN tại một số địa phương phần nào cho thấy những DN này có các mối quan hệ thân hữu quan trọng, có lợi thế hơn so với các DN nhỏ không có được các mối quan hệ đó.
Lẽ đương nhiên, là DN lớn sẽ có lợi thế nhiều mặt hơn so với DN nhỏ. Nhà nước đang tạo điều kiện, cải thiện chính sách cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển, nhưng mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng trước pháp luật. Cho nên các DN lớn phải làm gương, cần “thượng tôn pháp luật” mà không phải lợi dụng danh nghĩa là DN lớn để bất chấp, vi phạm pháp luật.
Các cơ quan quản lý cũng nên có chế tài mạnh hơn nữa với những “ông lớn” cố tình sai phạm. Chỉ có những “liều thuốc đặc trị” mới mong các “ông lớn” DN không tái diễn tình trạng làm sai trước rồi hợp thức hóa sau.
Thế Vinh
