Bán hàng thời công nghệ: Có cần thuê mặt bằng?

Nhận định doanh nhân Việt Nam rất hào hứng với chuyện kinh doanh và tìm ra giải pháp sáng tạo để đáp ứng yêu cầu thị trường, ông Vũ Tú Thành, Phó Giám đốc Điều hành Khu vực Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN, cho rằng vấn đề bây giờ là tìm ra nhiều xu hướng ứng dụng công nghệ vào kinh doanh.

Thiếu bệ đỡ chính sách

Trước thông tin Việt Nam đang chậm hơn 5 năm so với thế giới trong ứng dụng điện toán đám mây hay công nghệ đám mây, ông Vũ Tú Thành nêu quan điểm: Việc nói Việt Nam chậm hơn so với thế giới trong ứng dụng điện toán đám mây hay công nghệ đám mây là chưa hoàn toàn đúng. Đây chỉ đúng nếu so với các nước phát triển trên thế giới, còn so với các quốc gia khu vực châu Á, chúng ta không đi sau.

“Điện toán đám mây phụ thuộc lớn vào sự kết nối băng thông tốc độ cao, trong khi Việt Nam đang băng thông cao nhất khu vực Đông Nam Á, tốc độ và độ phủ băng thông chẳng kém gì các nước phát triển. Như vậy, về hạ tầng, Việt Nam đã có điều đó”, ông Thành cho biết. Theo ông Thành, vấn đề công nghệ này trong DN thế nào khi cơ sở hạ tầng đã thuận lợi. Một số thách thức nhận thức số hóa hay áp dụng điện toán đám mây còn thấp do DN chưa hiểu hết, còn nghĩ nó là cao siêu, quá đắt đỏ nên không quan tâm.

“Đối với các DN Việt Nam, chúng ta thấy họ kinh doanh, khởi nghiệp ở thời điểm này thuận lợi hơn so với “tiền bối” trong quá khứ vì phương tiện của môi trường kinh doanh như điện toán đám mây, nền tảng kinh doanh trên điện thoại di động có nhiều… Vậy DN có nắm bắt, kết nối, lắp vào mô hình kinh doanh của mình nhanh hơn người khác không?”, ông Thành đặt vấn đề.

Thực tế số hóa công nghệ không phải quá to tát, quá tốn kém, trong nhiều trường hợp còn rẻ hơn so với kinh doanh truyền thống. Ông Thành dẫn chứng như việc bán phở, mô hình kinh doanh cũ phải thuê địa bàn, khách hàng phải đến cửa hàng mới mua được, thậm chí phải trả thêm nhiều khoản phí không chính thức nếu muốn kinh doanh. Nhưng giờ biết ứng dụng công nghệ trong kinh doanh, không nhất thiết cứ mở cửa hàng mới bán được phở.

Vì vậy, theo ông Thành, quan trọng không phải là khó khăn để chuyển đổi công nghệ mà là nhận thức, khi nhận thức được tầm quan trọng của công nghệ, chi phí không hề lớn. Song ở góc độ DN, nhiều DN chia sẻ kinh doanh theo mô hình mới, công nghệ cao nhưng họ đang gặp phải những trở ngại về chính sách. Các DN phải tuân thủ quy định hiện hành, trong khi cơ quan quản lý “không chịu bỏ” mà bảo “vướng ở đâu, chúng tôi bổ sung thêm quy định để quản lý ở đó”.

Theo các DN, trên thực tế, nhiều mô hình kinh doanh kiểu mới không thể quản lý theo quy định hiện hành do hầu hết quy định này đều tồn tại mấy chục năm nên lạc hậu, không còn phù hợp. Dẫn tới, chính sách không đuổi kịp trong khi vẫn bắt các DN thực hiện.

Trước khó khăn của DN, ông Thành khuyến nghị những người làm chính sách phải đi trước, tìm ra các mô hình quản lý thúc đẩy những mô hình kinh doanh mới hiện nay. Nếu không làm được điều này, trước mắt nên rà soát quy định, thấy cái nào lạc hậu nên bỏ ngay, nhất là các điều kiện kinh doanh trước đây. “Thông thường bảo bỏ điều kiện kinh doanh, cơ quan quản lý sợ vì giờ bỏ như thế các DN sẽ vi phạm”, ông Thành nhận định.

Không thể quản lý nhiều mô hình kinh doanh kiểu mới theo quy định hiện hành

“Vết xe đổ” của Coca Cola

Bàn về vấn đề đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ vào kinh doanh, ông Sunil Singh, Giám đốc Công nghệ thông tin – công ty Coca Cola, dẫn ra bài học từ chính “vết xe đổ” mà Coca Cola gặp phải tại thị trường Trung Quốc.

Đặt câu hỏi làm thế nào để doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam tận dụng kỹ thuật số nâng cao hiệu quả kinh doanh của mình, ông Sunil Singh cho rằng khi nền kinh tế thay đổi, công nghệ thay đổi, mạng Internet đã và đang xóa bỏ rào cản, sân chơi mở rộng ra cho cả DN nhỏ nên bất kỳ DN nào tận dụng công nghệ kỹ thuật số đều có thể tham gia thị trường.

“Công nghệ giúp chúng ta thực hiện điều đó. Cụ thể, khi chúng ta tăng băng thông lên một tỷ lệ nhất định, GDP cũng tăng lên một tỷ lệ tương ứng, do đó cơ hội đối với các DN nhỏ lớn hơn nhiều so với DN lớn. Chính các DNNVV sẽ có vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu”, ông Sunil Singh khẳng định.

Ông Singh kể ra bài học đắt giá Coca Cola từng gặp phải tại thị trường Trung Quốc. Ông nói: Đó là cái giá chúng tôi phải trả vì không tiến nhanh như chúng tôi mong muốn. Cụ thể, trong giai đoạn 2008 – 2009, kỹ thuật số phát triển rất mạnh ở Trung Quốc. Thượng Hải là một trong những thành phố tiêu thụ Coca Cola rất lớn, hoạt động bán hàng diễn ra ở nhà hàng và thường xuyên.

“Các bạn cứ nghĩ chúng tôi kinh doanh tốt, nhưng tôi nhận thấy sau 5 năm, tôi là người bán hàng, tôi đi đến mọi nơi để bán hàng nhưng chúng tôi không thể nhận được đơn đặt hàng trực tuyến như các công ty nhỏ và vừa của Trung Quốc đã làm được. Trong 5 năm đó, bản thân các công ty nhỏ ở Trung Quốc đã lớn lên và hướng tới lượng khách hàng khổng lồ”, ông nói.

Ông Sunil Singh nhận xét, những câu chuyện như vậy diễn ra xuất phát từ nỗ lực của công ty nhỏ và vừa trong lúc các DN lớn đang tự mãn về thành công của mình. Vì vậy, Việt Nam mới bắt đầu quá trình số hóa nền kinh tế cần bắt đầu như “cách Trung Quốc đã làm, để không đi “vào xe đổ” của chúng tôi”.

“Nếu chúng ta không trang bị kỹ thuật số sẽ không cạnh tranh được trong thế giới ngày nay. Dây chuyền sản xuất cũng cần được số hóa bởi nếu vẫn sử dụng dây chuyền của 30 năm trước sẽ không cạnh tranh nổi”, ông Sunil Singh nhấn mạnh.

Khẳng định chúng ta không thể kinh doanh mà không đổi mới, đổi mới để phát triển kinh doanh, nếu không sẽ thất bại, sẽ bị loại khỏi thị trường, ông Singh cho biết, hiện nay Coca Cola đang dành 1/3 nguồn vốn cho hoạt động đổi mới công nghệ. “Nếu không tự động hóa, số hóa mô hình kinh doanh, chúng ta không cạnh tranh, phát triển bền vững trên thị trường”.

Từ đó cho thấy tầm quan trọng của công nghệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Nói về điều này, ông Nguyễn Hoa Cương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển DN (Bộ KH&ĐT), nhận định, chưa bao giờ chúng ta đặt vấn đề phát triển DNNVV cùng với số hóa nền kinh tế và đổi mới sáng tạo quan trọng như hiện nay.

Ông Cương cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa thảo luận dự thảo Luật DNNVV dự kiến bấm nút thông qua tại kỳ họp Quốc hội trong tháng Năm tới. Đáng chú ý, trong Luật hỗ trợ DNNVV, chúng tôi có 2/3 nội dung hỗ trợ về vấn đề đổi mới sáng tạo. Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ là xu hướng phát triển DNNVV của Việt Nam trong vòng mười năm tới.

Lê Thúy