Lũy kế 5 tháng đầu năm, nhập khẩu than các loại đạt hơn 27 triệu tấn, trị giá hơn 3,46 tỷ USD, tăng mạnh 60% về lượng, tăng 29,2% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2023. Giá nhập khẩu bình quân 5 tháng đạt 128 USD/tấn, giảm hơn 19% so với cùng kỳ năm 2023.
Xét về thị trường, hiện Việt Nam đang nhập khẩu than nhiều nhất từ Indonesia, Lào, Úc,... Trong đó, Trung Quốc đang là thị trường nhập khẩu có mức tăng trưởng lớn nhất trong 4 tháng đầu năm, và nhập với giá cao nhất so với các thị trường khác.
Cụ thể, nhập khẩu than các loại từ Trung Quốc đạt 101.744 tấn với kim ngạch hơn 28,6 triệu USD, tăng 761% về lượng và tăng 618% về kim ngạch so với tháng 5/2023.
Lũy kế 5 tháng, nhập khẩu mặt hàng này từ Trung Quốc đạt hơn 267,6 nghìn tấn với kim ngạch hơn 78,83 triệu USD, tăng 147% về lượng và tăng 146% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.
5 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu hơn 27 triệu tấn tấn than các loại, trị giá hơn 3,46 tỷ USD. |
Có thể thấy, việc sự gia tăng nhập khẩu than là do nhu cầu năng lượng của Việt Nam ngày càng tăng cao. Với tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, nhu cầu về điện năng và các nguồn năng lượng khác cũng gia tăng đáng kể. Nhiều nhà máy nhiệt điện, công trình xây dựng và các ngành công nghiệp nặng đều cần đến than như một nguồn nhiên liệu chính.
Ngoài ra, ngành công nghiệp nặng của Việt Nam, đặc biệt là ngành thép và xi măng đang phát triển mạnh mẽ. Những ngành này sử dụng lượng than lớn để sản xuất và vận hành, do đó, sự phát triển của chúng kéo theo nhu cầu nhập khẩu than ngày càng tăng.
Tuy nhiên, sự gia tăng nhập khẩu than được dự đoán là do sản lượng than khai thác trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu. Các mỏ than nội địa đang dần cạn kiệt, và công tác khai thác trở nên khó khăn và tốn kém hơn. Do đó, việc nhập khẩu than trở thành một giải pháp thiết yếu để đảm bảo nguồn cung.
Giới chuyên gia nhận định, việc tăng cường nhập khẩu than có thể có tác động tích cực và tiêu cực đối với nền kinh tế Việt Nam. Mặt tích cực là đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng ổn định cho các ngành sản xuất, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc Việt Nam phải đối mặt với áp lực tài chính do chi phí nhập khẩu tăng cao.
Ngoài ra, vấn đề lớn mà Việt Nam phải đối mặt là tác động môi trường từ việc sử dụng than. Than là một nguồn năng lượng gây ô nhiễm cao, góp phần vào tình trạng ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu. Việc gia tăng sử dụng than có thể khiến Việt Nam gặp khó khăn trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính.
Để đối phó với tình trạng này, Việt Nam cần phải xây dựng chiến lược phát triển năng lượng bền vững hơn, bao gồm việc đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió và thủy điện. Ngoài ra, cần nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và áp dụng các công nghệ tiên tiến để giảm thiểu tác động môi trường từ việc sử dụng than.
Theo EVN, nhu cầu điện dự báo có thể tiếp tục tăng cao. Dự báo sản lượng điện sản xuất toàn hệ thống tháng 6 đạt 28,1 tỷ kWh, tăng 13,8% so với cùng kỳ. Công suất cực đại toàn hệ thống có thể lên tới hơn 52.000 MW, riêng miền Bắc có thể lên đến khoảng 26.000 MW. Như vậy, vấn đề sử dụng than trong sản xuất điện sẽ còn tăng cao.
Lê Hồng