Vấn đề pháp lý đối với công trình xây dựng đa năng có kết hợp chức năng để ở như condotel, officetel đang dấy lên rất nhiều tranh cãi trong dư luận thời gian gần đây. Tại cuộc Hội thảo “Đầu tư condotel: Thực tế, triển vọng và giải pháp” vừa mới diễn ra cũng đã có nhiều ý kiến xung quanh vấn đề này.
Ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho rằng condotel không được quy định trong Luật Nhà ở nhưng gần đây đã có thuật ngữ “căn hộ du lịch”, “biệt thự nghỉ dưỡng” được quy định trong Luật Du lịch.
Do đó, theo ông Nam, không cần bổ sung thêm loại hình căn hộ này vào luật như kiến nghị của nhiều cơ quan bộ ngành trước đó. Điểm vướng mắc nhất hiện nay là cấp theo thời hạn sử dụng đất lâu dài hay 50 năm, 70 năm.
Vướng thời hạn sử dụng đất
Đồng tình với quan điểm trên, ông Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, đề xuất “không cần sửa luật vì bên Thái Lan, trong luật chung cư họ cũng cho phép những căn hộ khách sạn được sử dụng với mục đích khác nhau. Trừ khi dự án xin chuyển đổi mục đích sử dụng thì mới cần có các điều kiện đi kèm”.
Về việc cấp sổ đỏ cho dự án condotel và thời hạn của dự án, Gs. Đặng Hùng Võ, ủng hộ việc cấp sổ đỏ dài hạn cho các dự án bất động sản nghỉ dưỡng. Theo ông Võ, thời hạn sử dụng đất của dự án căn hộ khách sạn được xây dựng trên đất cho thuê để kinh doanh thương mại dịch vụ thường được quy định từ 50 đến 70 năm, không có phương án khác.
Tuy nhiên, thực tế đặt ra yêu cầu cần phải có thời gian giao đất dài hơn cho loại hình bất động sản này vì mục tiêu phát triển du lịch và hiệu quả kinh tế của các nhà đầu tư.
Kinh nghiệm từ nước ngoài, ông Paul Mason – Chủ tịch Keller William Việt Nam, chia sẻ Việt Nam đã hội nhập sân chơi toàn cầu với các quốc gia có loại hình này như Thái Lan, Hồng Kông (Trung Quốc), Indonesia, Singapore… Tuy nhiên, Việt Nam đang vướng về thời hạn sở hữu là 50 năm hay 70 năm. Còn Hồng Kông, Singapore đã giao đất 99 năm cho loại hình condotel.
“Đây chính là bài học để Việt Nam cần tham khảo để hoạch định chiến lược tốt hơn, thu hút lượng khách du lịch lớn”, ông Paul Masonm nhận xét.
Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang theo quan điểm là đối với những condotel được xây dựng trên đất ở thì sẽ cấp thời hạn sử dụng lâu dài như đất ở
“Đất ở không hình thành đơn vị ở”
Hiện nay, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang theo quan điểm là đối với những condotel được xây dựng trên đất ở thì sẽ cấp thời hạn sử dụng lâu dài như đất ở. Đối với các dự án nằm trong khu du lịch thì có thể cấp sổ đỏ 50 năm và thêm một chu kỳ 50 năm nữa nếu được các cấp có thẩm quyền chấp nhận phê duyệt do lo ngại những hệ luỵ như phá vỡ quy hoạch phát triển, gây áp lực lên hạ tầng.
Bảo vệ quan điểm nên cấp sổ đỏ lâu dài như đất ở đối với các căn hộ condotel, ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC, lấy ví dụ thực tế về doanh nghiệp của mình: “Tỉnh Bình Định đã cấp cho FLC toàn bộ từ biệt thự tới condotel là đất sử dụng lâu dài, cấp sổ đỏ cho các căn hộ tại dự án như đất ở. Nhưng chúng tôi là nhà đầu tư, chúng tôi hiểu quy định pháp luật, khi cấp đất ở như vậy thì dự án phải kèm theo điện, đường, trường, trạm. Do đó, FLC đã tư vấn cho tỉnh Bình Định thêm điều khoản “đất ở không hình thành đơn vị ở”.
Khi nào dự án có người dân vào ở lâu dài thì sẽ xin đưa phần “không có đơn vị ở lâu dài” ra ngoài. Hiện nay, có hơn 10 tỉnh như: Khánh Hòa, Đà Nẵng, Quảng Ninh đều quy định các bất động sản du lịch là không hình thành đơn vị để ở. “Tỉnh Quảng Ninh hiện cũng đã giao đất cho Tập đoàn FLC đất ở mà không cần hình thành đơn vị ở”, ông Quyết cho hay.
Ông Quyết cho rằng giải pháp ngắn hạn trong thời điểm hiện tại là cần kiến nghị đến Chính phủ, các bộ ngành đề ra một thông tư hướng dẫn liên bộ về condotel. Trong đó hướng dẫn căn hộ condotel là căn hộ giao đất ở không hình thành đơn vị ở. Điều này sẽ áp dụng được luôn mà không mất thời gian sửa luật.
Đồng quan điểm với ý kiến trên, ông Phan Chí Hiếu – Thứ trưởng Bộ Tư pháp, cũng đánh giá rằng loại hình condotel có những nơi vẫn bối rối trong việc cấp giấy chứng nhận và quyền sở hữu. Trước sự phát triển nhanh chóng của condotel, các cơ quan chức năng phải có giải pháp trước mắt và lâu dài.
Về giải pháp trước mắt, ông Hiếu đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Xây dựng sớm xây dựng khung pháp lý về các thủ tục cấp giấy chứng nhận cho condotel để nhà đầu tư yên tâm.
“Bình Định đã cấp giấy chứng nhận không phát sinh đơn vị ở. Hiện nay, chúng ta vừa làm vừa lo khi chưa có khung pháp lý phù hợp. Trong điều kiện bình thường không sao nhưng khi cần thì sẽ có những thứ chưa được luật quy định và như vậy rất phức tạp”, ông Hiếu đề nghị.
Minh Sơn