Vì sao Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng biên độ tỷ giá mà lại không phá giá tiền đồng?

Đây là nhận định của một số chuyên gia ngay sau quyết định điều chỉnh biên độ tỷ giá giao ngay USD/VND từ mức +/-3% lên +/-5% của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong sáng ngày 17/10.

Một số chuyên gia cho rằng, những "hành động" mới của NHNN cũng dễ hiểu khi áp lực tỷ giá tăng cao, dự trữ ngoại hối đang "cạn" dần và room lãi suất không còn nhiều.

Việc nới rộng biên độ tỷ giá là động thái phù hợp, giúp tỷ giá linh hoạt hơn, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và đối phó tốt hơn với rủi ro và bất ổn của thị trường quốc tế.

Trước đó, nhiều nhà phân tích và các tổ chức cũng đã không ít lần dự báo về khả năng NHNN sẽ tăng giá bán USD khi quý IV/2022 được nhận định sẽ là giai đoạn căng thẳng nhất về diễn biến tỷ giá trong nước.

Trong dự báo mới đây, Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) ước tính, tỷ giá sẽ tăng lên khoảng 5,5 - 6% trong năm 2022, khi nguồn cung ngoại tệ năm 2022 được dự báo tương đương mức đạt được trong năm 2021; hoạt động xuất khẩu bắt đầu chịu nhiều áp lực hơn vào cuối năm và kỳ vọng dòng vốn FDI và kiều hối vẫn chảy đều về Việt Nam.

Đáng chú ý, dự trữ ngoại hối của Việt Nam tại thời điểm cuối tháng 9 đã thấp hơn mức 12 tuần nhập khẩu, nên dư địa để NHNN có thể tiếp tục can thiệp tỷ giá thông qua bán USD từ dự trự ngoại hối sẽ hẹp dần.

Làm rõ thêm về động thái mới của NHNN, chuyên gia tài chính, PGS. TS Định Trọng Thịnh cho rằng, hiện nay lạm phát tăng cao, nhiều nước trên thế giới đã lãi suất. Chẳng hạn, từ đầu năm đến nay, Mỹ có 5 lần nâng lãi suất đồng USD với mức nâng 3%. Điều này tác động đến đồng tiền của nhiều nước khác mất giá mạnh.

Trong khi đó, tại Việt Nam, sức ép lên tỷ giá của USD với VND rất đáng kể. Tuy nhiên, NHNN thực hiện đường lối giữ ổn định kinh tế vĩ mô, giữ cân đối lớn. Chính vì thế, việc đầu tiên và quan trọng nhất là NHNN quyết định giữ ổn định tỷ giá hối đoái.

Theo đó, NHNN đã sử dụng biện pháp can thiệp bán USD. Thứ hai là thực hiện nâng lãi suất thêm 1% để lãi suất VND và USD không cách nhau xa quá, giảm áp lực lạm phát và tỷ giá. Thứ ba là nới rộng biên độ tỷ giá từ +/-3 lên +/-5%. Tạo điều kiện cho ngân hàng thương mại mua bán với tỷ giá mới, không vi phạm luật, làm cho hoạt động của các ngân hàng tốt hơn.

“Động thái này không ảnh hưởng quá nhiều đến hoạt động xuất nhập khẩu vì biên độ mới chấp nhận được. Việc mua bán USD thuận lợi hơn. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh biên độ tỷ giá sẽ giúp rút ngắn chênh chênh lệch giá mua - bán USD giữa các ngân hàng thương mại và thị trường chợ đen. Qua đó ngăn chặn tình trạng đầu cơ, giảm áp lực tỷ giá, phù hợp với thị trường”, ông Thịnh nói.

Đồng thời, chuyên gia này cũng cho rằng, việc điều chỉnh biên độ tỷ giá còn có tác động làm cho lạm phát có xu hướng giảm thấp.

Đồng tình, chuyên gia kinh tế, TS Lê Xuân Nghĩa cũng nhìn nhận, chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái để hạn chế bán ngoại tệ ra thị trường nhằm cân bằng cung cầu là cần thiết trong bối cảnh sức ép về tỷ giá đang rất lớn.

Trong thời gian qua, NHNN đã thực hiện hàng loạt chính sách để bình ổn thị trường như: Bán hối phiếu NHNN, sử dụng nghiệp vụ thị trường mở, mua bán ngoại tệ, tăng lãi suất… Tuy vậy, chuyên gia này cho rằng, trong tất cả các giải pháp, biện pháp quan trọng nhất vẫn là kiểm soát cung tiền. Nếu tăng cung tiền, lãi suất sẽ giảm nhưng tỷ giá sẽ tăng mạnh hơn. Hiện nay, NHNN đã sử dụng tất cả các giải pháp. Còn duy nhất công cụ chưa áp dụng là tăng dự trữ bắt buộc do lo ngại ảnh hưởng đến vốn khả dụng cho vay của ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, do NHNN không nới room tín dụng nên cũng không cần tăng dự trữ bắt buộc vì sẽ hạn chế nguồn cho vay của các ngân hàng.

Huyền Anh