Phó thủ tướng Lê Minh Khái tiếp tục yêu cầu Ngân hàng Nhà nước nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ của Chính phủ giao về quản lý thị trường vàng. Từ cuối năm ngoái đến nay, Chính phủ đã nhiều lần yêu cầu cơ quan này có các biện pháp quản lý thị trường vàng, không để giá vàng miếng chênh quá cao so thế giới. Những chỉ đạo quyết liệt trong bối cảnh khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới bị kéo dãn khá rộng trong nhiều tháng qua và hiện vẫn đang đứng ở mức cao, hơn 17 triệu đồng/lượng.
Ngoài việc yêu cầu không chậm trễ trong việc tổng kết Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Phó thủ tướng đồng thời giao Ngân hàng Nhà nước phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các cơ quan liên quan khẩn trương thanh tra, giám sát chặt chẽ thị trường này, hoạt động của các doanh nghiệp, cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng... Việc này nhằm đảm bảo ổn định, an toàn thị trường vàng, góp phần hạn chế tình trạng vàng hóa nền kinh tế, bảo đảm an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia.
Phó Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước không chậm trễ trong việc tổng kết Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. |
Kết quả thanh tra được Phó thủ tướng giao báo cáo cho Thủ tướng ngay trong tháng 2 năm nay.
Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng được ban hành năm 2012. Suốt 12 năm qua, Ngân hàng Nhà nước không nhập thêm vàng nguyên liệu. Và cũng gần 12 năm qua, không có nguồn cung vàng miếng, và cả vàng nguyên liệu mới, ra thị trường. Hiện chỉ có Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) gia công khi có nhu cầu dưới sự giám sát của nhà điều hành.
Từ quý IV/2023 giá vàng miếng SJC đã liên tục bật tăng. Có thời điểm đã lên tới 80,3 triệu đồng/lượng. Chênh lệch giữa giá vàng trong nước với thế giới cũng bị kéo ra, có thời điểm lên tới 20 triệu đồng/lượng và hiện còn trên 17 triệu đồng/lượng.
Việc giá tăng là theo xu hướng giá vàng thế giới, nhưng khoảng cách quá xa, theo nhiều chuyên gia, là do hạn chế nguồn cung trong nước. Theo các chuyên gia nếu sửa đổi Nghị định 24, bỏ độc quyền,thị trường vàng tại Việt Nam sẽ vận hành bám sát hơn với thế giới, tạo lập một môi trường kinh doanh bình đẳng. Khoảng cách giá vàng thế giới và trong nước thu hẹp sẽ góp phần giảm tình trạng vàng nhập lậu, chảy máu ngoại tệ, thất thu ngân sách.
Các chuyên gia cũng đề nghị xem xét, cho phép việc giao dịch vàng tài khoản để hạn chế bớt mua bán vàng trực tiếp, hay cho phép Ngân hàng Thương mại được huy động vàng, tạo sự luân chuyển nguồn tài nguyên rất lớn trong dân. Và qua đó, Ngân hàng Nhà nước cũng có thể nhận gửi vàng từ Ngân hàng Thương mại, tạo nguồn ngoại hối với quy mô lên tới hàng chục tỷ USD.
Trong bối cảnh nguồn cung bị hạn chế, nên dù cầu không tăng thì giá vàng trong nước cũng biến động theo chiều hướng tăng. Do đó rất cần xem xét trả lại tính thị trường cho loại hàng hóa đặc biệt này, nhất là trong bối cảnh biến động của giá vàng đã không còn nhiều tác động tới kinh tế vĩ mô.
Thanh Hoa