Thuế thu nhập cá nhân gồm thuế từ người làm công ăn lương (chiếm chủ yếu) và thuế thu nhập từ cá nhân kinh doanh. Đây là một trong ba sắc thuế trụ cột, đóng góp quan trọng cho ngân sách nhà nước, bên cạnh thuế thu nhập doanh nghiệp và giá trị gia tăng.
Năm nay, kinh tế phục hồi, thu nhập của người dân đã có khởi sắc khi thuế thu nhập cá nhân trong 11 tháng năm 2024 đạt khoảng 170.000 tỷ đồng, vượt 6,9% dự toán cả năm.
Thuế thu nhập cá nhân trong 11 tháng năm 2024 đạt khoảng 170.000 tỷ đồng, vượt 6,9% dự toán cả năm. |
Tại tờ trình đề nghị xây dựng Luật thuế thu nhập cá nhân thay thế, Bộ Tài chính cho biết riêng năm 2023, số thu thuế thu nhập cá nhân đạt 147.113 tỷ đồng, chiếm 9% tổng thu ngân sách nhà nước. Đây cũng là năm ghi nhận số thu thuế thu nhập cá nhân đạt kỷ lục (gần 163.000 tỷ đồng).
Năm 2011, tỷ lệ này chỉ vào khoảng 5,33% tổng thu ngân sách nhà nước. Năm 2019 đánh dấu lần đầu tiên số thu thuế thu nhập cá nhân vượt mức 100 nghìn tỷ đồng, đạt 109,4 nghìn tỷ đồng. Năm 2020 và 2021, dù bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng số thu từ thuế thu nhập cá nhân vẫn tăng so với các năm trước, đạt hơn 115.000 tỷ đồng. Như vậy, số thu từ sắc thuế này liên tục tăng qua các năm, kể cả trong đại dịch Covid-19 và thời điểm kinh tế gặp khó khăn.
Liên quan đến sắc thuế này, rất nhiều ý kiến cho rằng với quy định mức giảm trừ gia cảnh hiện nay (11 triệu đồng đối với người nộp thuế và 4,4 triệu đồng đối với người phụ thuộc) không phù hợp với thực tiễn, cần phải sửa đổi, sửa đổi càng nhanh càng tốt.
Trong dự thảo tờ trình đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính cho biết việc thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân đã thể hiện và phát huy được vai trò là một sắc thuế quan trọng trong hệ thống chính sách thuế của Việt Nam hiện nay.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng thừa nhận Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành cũng đã phát sinh một số điểm hạn chế, bất cập cần được nghiên cứu để rà soát, sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn, đáp ứng được các yêu cầu về cải cách thuế thu nhập cá nhân đang đặt ra, đảm bảo tính minh bạch.
Trong đó, cơ quan này cho rằng mức giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cho phù hợp với sự biến động của giá cả cũng như sự gia tăng mức sống dân cư trong giai đoạn vừa qua cũng như dự báo cho thời gian tới đây, đồng thời không làm giảm vai trò của chính sách thuế thu nhập cá nhân trong hệ thống thuế.
Bộ Tài chính cũng đề xuất có thể cân nhắc nghiên cứu phương án giao Chính phủ quy định mức giảm trừ gia cảnh để đảm bảo linh hoạt, chủ động điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển KT-XH của đất nước trong từng thời kỳ. Hiện nay, việc điều chỉnh này do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.
Thuế thu nhập cá nhân là một trong 17 khoản thu, sắc thuế đạt tiến độ trên 94% kế hoạch cả năm. Có thể kể đến một số khoản thu lớn như: Thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh ước đạt 103%; Phí - lệ phí ước đạt 108,6%; Thu tiền cho thuê đất, thuê mặt nước ước đạt 171%; Thu từ hoạt động xổ số ước đạt 108,2%...
Theo số liệu của Tổng cục Thuế, tổng thu ngân sách Nhà nước 11 tháng năm 2024 do cơ quan Thuế quản lý ước đạt hơn 1,553.504 tỷ đồng, bằng 104,5% dự toán, bằng 116% so với cùng kỳ. Trong đó, thu từ dầu thô ước đạt 52.483 tỷ đồng, bằng 114,1% dự toán, bằng 91,9% so với cùng kỳ. Thu nội địa ước đạt 1.501.020 tỷ đồng, bằng 104,2% dự toán, bằng 117,1% so với cùng kỳ. Thu thuế, phí nội địa ước đạt 1.160.169 tỷ đồng, bằng 106,9% dự toán. Có 42 địa phương thu đạt trên 94% dự toán được giao, còn 21 địa phương thu đạt dưới mức này. Cùng đó, 57 địa phương có tăng trưởng thu, chỉ 6 địa phương thu thấp hơn cùng kỳ năm 2023. |
Thanh Hoa