Chiều 11/2, giá xăng đã tăng trên 25.000 đồng/lít, mức cao nhất trong 8 năm trở lại đây. Trong lịch sử, vào tháng 7/2014, giá xăng dầu tại Việt Nam từng đạt đỉnh khi xăng RON 95 có giá 26.140 đồng/lít, xăng E5 RON 92 có giá 25.640 đồng/lít. Khi đó, giá dầu thô tại thị trường thế giới là trên 100 USD/thùng. Trước tình trạng trên, nhiều chuyên gia, doanh nghiệp tiếp tục lên tiếng về tình trạng các thuế, phí đối với xăng dầu đang ở mức quá cao, qua đó, đẩy giá bán mặt hàng này cao theo.
Giá xăng đang ‘cõng’ bao nhiêu thuế phí?
Trao đổi với VnBusiness, ông Nguyễn Quốc Trường, chủ một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tại Hà Tĩnh cho biết, hiện nay, một lít xăng chịu nhiều loại thuế gồm: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng... Ngoài ra, còn có một số khoản không phải là thuế, nhưng cũng được đưa vào làm cơ sở để tính giá xăng dầu như chi phí định mức, lợi nhuận định mức, Quỹ bình ổn giá.
 |
|
Nhiều ý kiến lo ngại giá xăng dầu sẽ tiếp tục "leo đỉnh" trong kỳ điều hành tới đây. |
Cụ thể, cơ cấu giá xăng được cộng 8 khoản, gồm: giá CIF tính thuế (giá xăng nhập + chi phí vận chuyển), thuế nhập khẩu (10%), thuế giá trị gia tăng (10%), thuế tiêu thụ đặc biệt (10% với xăng RON95 và 8% với xăng E5), thuế bảo vệ môi trường (3.800 đồng với E5, 4.000 đồng với RON 95).
Ngoài ra, còn có chi phí định mức kinh doanh (1.050 đồng/lít với xăng RON95 và 1.250 đồng/lít với xăng E5), lợi nhuận định mức (300 đồng) và trích quỹ bình ổn (300 đồng, nhưng biến động theo thực tế mỗi kỳ điều hành).
Giá bán xăng E5 sau kỳ điều chỉnh ngày 11/2 là 24.771 đồng/lít. Giá bán xăng RON95 là 25.332 đồng/lít. Tỷ lệ thuế trong giá bán ra của xăng E5 10.576 đồng/lít chiếm khoảng 42,7% giá bán. Còn tỷ lệ thuế trong mỗi lít xăng RON95 bán ra thị trường là 10.942 đồng/lít, chiếm khoảng 43,2% giá bán.
Có thể thấy, trong 4 loại thuế đánh vào xăng dầu, thuế bảo vệ môi trường là chiếm tỷ lệ cao nhất, “gắn” với số tiền tuyệt đối, thay vì tỷ lệ phần trăm như nhiều loại thuế khác. Do đó, dù giá xăng giảm sâu hay tăng mạnh, chi phí thuế bảo vệ môi trường cho mỗi lít xăng dầu là không đổi.
"Chính phủ đưa ra nhiều giải pháp giảm thuế, phí với nhiều ngành nghề khác, vậy sao không giảm ngay những loại thuế này với xăng dầu. Nếu giá xăng dầu tăng ảnh hưởng tới tốc độ tăng trưởng, làm tăng phí đầu vào, nhất là đối với ngành vận tải".
Ông Bùi Ngọc Bảo, quyền Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam.
Trước bối cảnh đó, nhiều ý kiến cho rằng việc sớm xem lại hiệu quả của Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, các yếu tố hình thành giá để giảm gánh nặng cho doanh nghiệp cần được đặt ra.
Đề xuất giảm thuế, phí xăng dầu
Nguyên Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), ông Nguyễn Tiến Thỏa, cho biết, xăng dầu là sản phẩm đầu vào quan trọng của nền kinh tế, không có giải pháp bình ổn sẽ tác động bất ổn đến toàn bộ nền kinh tế, không chỉ tác động đến tăng trưởng GDP còn có khả năng gây ra lạm phát trong giai đoạn hiện nay.
Theo ông Thỏa, để kìm giá xăng dầu, có thể xem xét giãn, hoãn, giảm một loại thuế nào đó như giá trị gia tăng, thuế bảo vệ môi trường để chia sẻ với người tiêu dùng. Thời gian qua, hệ lụy thấy rõ trong việc tăng giá xăng tác động mạnh tới các loại hàng hóa, dịch vụ khác.
Ông Trịnh Quang Khanh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, cũng cho rằng Nhà nước cần giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng E5 RON92 để khuyến khích người dân sử dụng mặt hàng này.
Bên cạnh việc xem xét giảm thuế bảo vệ môi trường (yếu tố cấu thành giá xăng), một chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu đề xuất, để giảm áp lực của giá xăng dầu tác động lên các lĩnh vực khác, nhất là trong bối cảnh nhiều dự báo giá xăng dầu sẽ vẫn tiếp tục tăng trong thời gian tới do nền kinh tế thế giới phục hồi sau đại dịch, nhu cầu sử dụng nhiên liệu sẽ tăng mạnh. Bộ Tài chính cần tính đến việc điều hành và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (QBOG). “việc trích lập QBOG theo quy định tại Nghị định 83 điều hành xăng dầu đang khiến người tiêu dùng chịu thiệt hơn là lợi”, chuyên gia này cho hay.
Theo nguồn tin của phóng viên, hiện QBOG của nhiều đơn vị tiếp tục bị âm rất lớn. Tại Petrolimex, tính đến 15h00 ngày 21/1 âm 18 tỷ đồng. Tương tự, ở Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), QBOG bị âm xấp xỉ 745,93 tỷ đồng…
Thực tế, thời gian qua, rất nhiều doanh nghiệp mong được bỏ QBOG. Bộ Công Thương cũng ủng hộ bỏ quỹ này, nhưng Bộ Tài chính lại chưa đồng ý.
Có thể thấy, trong khi việc sử dụng QBOG đang chưa "ổn" thì các loại thuế, phí không được giảm, điều giới chuyên môn lo ngại là ở kỳ điều chỉnh ngày 21/2 tới đây, chỉ cần giá xăng tăng 5% sẽ lập kỷ lục "cao nhất lịch sử", điều này sẽ tác động mạnh đến mục tiêu phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân sau đại dịch COVID-19.
Thanh Hoa
