Trong tháng 6, Việt Nam xuất khẩu 650.000 tấn gạo với kim ngạch 416 triệu USD, tăng 5,7% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung nửa đầu năm 2024, xuất khẩu gạo đạt 4,6 triệu tấn với 2,9 tỷ USD, tăng 10,4% về lượng song tăng đến 32% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.
Ngoài thị trường xuất khẩu gạo chính của Việt Nam hiện nay là Philippines, Indonesia, Trung Quốc, Ghana, Malaysia, Singapore…các doanh nghiệp đã tiếp cận thêm nhiều thị trường “khó tính”.
Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, giá xuất khẩu gạo trung bình của Việt Nam sang Brunei lên tới 959 USD/tấn trong 5 tháng đầu năm 2024. Bên cạnh đó, giá xuất khẩu gạo sang nhiều thị trường khác cũng tăng cao như giá xuất khẩu gạo trung bình sang Mỹ đạt 868 USD/tấn, Hà Lan đạt 857 USD/tấn, Ukraine đạt 847 USD/tấn, Iraq đạt 836 USD/tấn, Thổ Nhĩ Kỳ đạt 831 USD/tấn...
Nhiều dấu hiệu cho thấy Việt Nam có thể vượt mục tiêu xuất khẩu gạo 5 tỷ USD gạo trong năm 2024 và Việt Nam hoàn toàn có đủ khả năng đáp ứng nhu cầu nhập khẩu lúa gạo của thế giới. |
Tuy nhiên, bước sang tháng 6 và nửa đầu tháng 7 giá gạo xuất khẩu đã giảm. Tính đến ngày 12/7, giá trị gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam tăng đạt 568 USD/tấn, tuy đang giảm so với thời điểm đầu năm, nhưng so với cùng kỳ vẫn tăng gần 10%và tương đồng với xu hướng giảm tại các nước như: Tại Ấn Độ, gạo 5% tấm được chào với giá 539-545 USD/tấn trong tuần. Trong khi đó, gạo 5% tấm của Thái Lan cũng giảm xuống mức 570-575 USD/tấn…
Một doanh nghiệp xuất khẩu gạo cho biết: "Hiện nay giá gạo có điều chỉnh giảm, tuy nhiên vẫn ở mức tương đối cao, vẫn thuận lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu.
Hơn nữa, trong thời gian tới, nếu Ấn Độ bãi bỏ, nới lỏng chính sách xuất khẩu gạo thì giá gạo trên thế giới điều chỉnh giảm xuống là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, nhu cầu về gạo của các nước trên thế giới hiện nay vẫn ở mức cao và chúng ta vẫn có thể thúc đẩy xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm".
Hầu hết các doanh nghiệp dự đoán giá sẽ hồi phục trong thời gian tới khi mà dịp cuối năm nhu cầu nhập khẩu gạo thường cũng tăng lên từ các khách hàng truyền thống của Việt Nam.
Cơ hội xuất khẩu cho gạo Việt Nam từ nay đến cuối năm còn đến từ thị trường Trung Quốc, vì thời điểm cuối năm thường gia tăng nhu cầu từ thị trường tỷ dân này. Các doanh nghiệp đã có thêm nhiều khách hàng đàm phán nhập khẩu gạo 5% tấm.
Ngoài ra theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến đầu tháng 7, các địa phương thu hoạch được khoảng 388.000ha trên 1,46 triệu ha đã xuống giống vụ hè thu, năng suất ước đạt 6,2 tấn/ha. Nguồn cung dồi dào luôn là trợ lực thúc đẩy hoạt động xuất khẩu gạo trong thời gian tới.
Ông Nguyễn Ngọc Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, với những dấu hiệu trên cho thấy, Việt Nam có thể vượt mục tiêu xuất khẩu gạo trong năm 2024 và Việt Nam hoàn toàn có đủ khả năng đáp ứng nhu cầu nhập khẩu lúa gạo của thế giới.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lên kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu gạo. Điển hình như Công ty CP Tập đoàn Tân Long (Hà Nội) tự tin sẽ hoàn thành xuất khẩu trên 400.000 tấn gạo từ nay đến cuối năm và hoàn thành mục tiêu cả năm, nhờ vào yếu tố tích cực đó là hai đối tác truyền thống là Indonesia và Philippines tăng lượng nhập khẩu. Theo đó, Indonesia dự kiến sản lượng gạo nhập khẩu năm nay sẽ tăng lên mức 5,18 triệu tấn thay vì 3,6 triệu tấn; Trong khi đó, Philippines chính sách giảm thuế nhập khẩu gạo từ 30% xuống còn 15% sẽ áp dụng trong tháng 8 tới sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang nước này.
Nhận định nhu cầu nhập khẩu gạo từ thị trường thế giới từ nay đến cuối năm vẫn còn nhiều, nên đại diện doanh nghiệp cho biết, thời điểm này là cơ hội để họ có thể mua được thóc từ bà con nông dân với giá tốt. "Rút kinh nghiệm của những năm trước, khi có lượng trong tay thì chúng tôi mới chào bán, điều này sẽ giảm thiểu rủi ro khi mình bán trước mà chưa có chân hàng. Trong quá trình bán, nếu thị trường tăng giảm giá bán sẽ điều chỉnh mua để mua vào nhằm bình quân được giá thành, từ đó doanh nghiệp vẫn đảm bảo được kế hoạch kinh doanh", đại diện Công ty CP Tập đoàn Tân Long chia sẻ.
Thời điểm từ đầu tháng 7, Công ty CP Nhật Minh (TP. Cần Thơ) thường xuyên đóng công xuất khẩu mỗi ngày khoảng 150 tấn gạo. Giá bình quân gạo 5% tấm là 600 USD/tấn, và loại 25% tấm là 544 USD. Dù còn thấp hơn 50USD/tấn so với đầu năm, nhưng so với cùng kỳ, mức giá này đã tăng khoảng 30 đến 35%.
Ông Nguyễn Văn Nhật, Tổng giám đốc Công ty CP Hoàng Minh Nhật, cho hay: "Philippines, Indonesia và một số quốc gia khác thì nhu cầu nhập khẩu của họ cho tiêu dùng trong nước khá ổn định ở mức cao. Hàng năm riêng 2 quốc gia này có thể nhập khẩu 4 đến 5 triệu tấn, tôi nghĩ nhu cầu này trong thời gian dài nó cũng sẽ ổn định".
Theo Tổng cục Hải quan, 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam có 11 mặt hàng xuất khẩu sang Indonesia, đạt trên 100 triệu USD với tổng kim ngạch 2,21 tỉ USD, tương ứng chiếm 76% giá trị xuất khẩu vào quốc gia Đông Nam Á này. Đứng đầu mặt hàng xuất khẩu là gạo, đạt 444 triệu USD, tăng 82% so với cùng kỳ năm trước. Mới đây, Chính phủ Indonesia có quyết định tăng hạn ngạch nhập khẩu gạo trong năm 2024 thêm 1,6 triệu tấn lên 5,18 triệu tấn trong cả năm 2024 thay vì số lượng 3,6 triệu tấn như công bố trước đó. Các doanh nghiệp dự đoán đây là cơ hội gia tăng xuất khẩu cho gạo Việt Nam nửa cuối năm nay. |
Thanh Hoa