Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), trái với xu hướng của năm 2017 với mức tăng trưởng gần 60%, xuất khẩu (XK) tôm Việt Nam sang Trung Quốc trong năm 2018 giảm 28% đạt 492,2 triệu USD.
Từ vị trí thứ 3 về NK (nhập khẩu) tôm Việt Nam trong năm 2017 chiếm tỷ trọng gần 18%, năm 2018, Trung Quốc tụt xuống vị trí thứ 4, chiếm gần 13,8% tổng giá trị XK tôm Việt Nam đi các thị trường.
Tôm sú được ưa chuộng nhất tại thị trường Trung Quốc (Nguồn: Vasep) |
Năm 2018, Trung Quốc giảm mua vào vì tồn kho nhiều từ đầu năm và giá tôm giảm nên thị trường này tạm dừng trước khi thực hiện các đơn hàng lớn. Hơn nữa, Trung Quốc ngày càng siết chặt hoạt động XNK qua đường tiểu ngạch nên hoạt động XNK tôm sang Trung Quốc cũng có phần bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, thị trường này được dự báo vẫn có nhu cầu NK rất lớn tôm Việt Nam trong năm 2019.
Về sản phẩm, tỷ trọng tôm sú XK sang Trung Quốc luôn cao nhất so với tôm chân trắng và tôm biển. Tôm sú nguyên con đông lạnh các loại XK từ Việt Nam sang Trung Quốc có giá từ 7-23 USD/kg.
Trung Quốc là thị trường nhập khẩu tôm đứng thứ 6 trên thế giới, chiếm 3,5% tổng NK tôm của toàn thế giới năm 2017. Nhu cầu NK tôm để tiêu thụ trong nước và chế biến tái XK của Trung Quốc vẫn ổn định.
Tôm vẫn luôn là sản phẩm được quan tâm nhiều nhất trong các hội chợ triển lãm về thủy sản ở Trung Quốc do thói quen ăn tôm hàng ngày cũng như trong các bữa tiệc của người Trung Quốc. Sản phẩm tôm nguyên con hấp chín (cooked whole shrimp) đang được ưa chuộng tại Trung Quốc.
Hiện nay, Việt Nam đứng thứ 6 trong số các nhà cung cấp tôm chính cho Trung Quốc, chiếm 5,7%. Xét về giá NK, trên thị trường Trung Quốc, giá NK tôm từ Ấn Độ và Indonesia luôn cạnh tranh nhất. Giá NK trung bình từ Thái Lan cao nhất, giá giá tôm Việt Nam đứng thứ hai. Tôm Việt Nam phải cạnh tranh giá với các nhà cung cấp châu Á trên thị trường Trung Quốc.
Với nhu cầu tôm vẫn ổn định và vị trí địa lý thuận lợi, DN cần nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng được thương hiệu, chú trọng xây dựng bao bì phù hợp với thị trường Trung Quốc để duy trì XK sang thị trường quan trọng này.
Trung Quốc đang đẩy mạnh hoạt động chống buôn lậu, tập trung NK chính ngạch. Đây sẽ là cơ hội tốt cho các DN tôm lớn của Việt Nam, muốn phát triển XK bền vững vào thị trường Trung Quốc yên tâm đẩy mạnh XK vào thị trường này.
Vasep dự kiến năm 2019, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc đạt khoảng 700 triệu USD, tăng 42% so với năm 2018.
Lê Thúy